Powstrzymanie epidemii księgosuszu w Polsce w latach 1921-1922

Journal Title: Advances in Hygiene and Experimental Medicine - Year 2018, Vol 72, Issue

Abstract

Z powodu epizootii księgosuszu (pomoru bydła) w Polsce w ciągu trzech miesięcy pierwszej połowy 1920 r. padło ponad 40 000 sztuk bydła. Powstrzymanie rozprzestrzeniania choroby księgosuszu (pestis bovum; cattle plague; Typhus bovum contagiosus) szerzącej się z Rosji, trzeba uznać za jedno z największych osiągnięć naukowych, organizacyjnych i ekonomicznych odradzającej się polskiej państwowości. Księgosusz jest wysoce zakaźną, zwalczaną z urzędu chorobą wirusową wywołaną przez wirus księgosuszu (Rinderpest virus), która prowadzi do śmierci ponad 90% zakażonych zwierząt. Wirus księgosuszu uszkadza komórki układu limfatycznego oraz nabłonek przewodu pokarmowego, dróg oddechowych, rodnych i gruczołów zewnątrzwydzielniczych (gruczoły łzowe, śluzowe, ślinianki). Zwierzęta padają w ciągu kilku dni po zakażeniu wśród objawów posocznicy i odwodnienia spowodowanego zmianami martwiczymi i krwotocznymi nabłonka przewodu pokarmowego. W celu zatrzymania epidemii księgosuszu, Ministerstwo Rolnictwa i Dóbr Państwowych poleciło dr Feliksowi Jaroszyńskiemu zorganizowanie stacji księgosuszowej. Stacja powstała na terenie leśniczówki, w Michałówce niedaleko Puław. W stacji produkowano surowicę i szczepionkę przeciwksięgosuszową. W szczytowym okresie działalności produkowano miesięcznie 2000 L skutecznej surowicy przeciwksięgosuszowej. Szczepienie bydła przeprowadzone w strefie zagrożonej księgosuszem powstrzymało zarazę w 1922 r. i uchroniło Polskę i Europę przed olbrzymimi stratami. Wiedza o tym niespotykanym przedsięwzięciu naukowym, organizacyjnym i gospodarczym nie jest powszechnie znana i pomija się polski, pionierski wkład w walce z epidemią księgosuszu. Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) ogłosiła w 2011 r., że świat jest wolny od choroby wywoływanej przez wirus księgosuszu. Jest to największy sukces weterynarii porównywany do eradykacji ospy prawdziwej u ludzi.<br/><br/>

Authors and Affiliations

Beata Orzechowska, Liliana Bezpalko, Małgorzata Lis, Janusz Boratyński

Keywords

Related Articles

Nowe oblicze mucyny MUC1 w progresji nowotworowej – rola podjednostki MUC1-C

Mucyna MUC1 jest glikoproteiną, której obecność stwierdza się w prawidłowych nabłonkach wielu narządów, m.in. płuc, przewodów trzustki, jajników, czy gruczołu piersiowego. Jej ekspresja wzrasta drastycznie w komórkach no...

Effects of Granulocyte Colony-Stimulating Factor on Opsonin Receptor Expression and Neutrophil Antibacterial Activity in a Mouse Model of Severe Acute Pancreatitis

The antimicrobial function of neutrophils, which is dependent on opsonin receptors, deteriorates in severe acute pancreatitis (SAP). Granulocyte colony-stimulating factor (G-CSF) putatively enhanced levels of the opsonin...

Mycolic acids – potential biomarkers of opportunistic infections caused by bacteria of the suborder Corynebacterineae

Mycolic acids are one of the basic elements of the cell wall structure of bacteria belonging to the suborder Corynebacterineae, constituting from 20% to 40% of dry weight. Additionally, they show high structural diversi...

Jama ustna jako potencjalne źródło komórek macierzystych

W artykule omówiono typy komórek macierzystych wywodzących się z tkanek jamy ustnej, mających zastosowanie w stomatologii regeneracyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem funkcji, zmieniającej się w zależności od miejsca ic...

Download PDF file
  • EP ID EP408327
  • DOI 10.5604/01.3001.0012.7305
  • Views 162
  • Downloads 0

How To Cite

Beata Orzechowska, Liliana Bezpalko, Małgorzata Lis, Janusz Boratyński (2018). Powstrzymanie epidemii księgosuszu w Polsce w latach 1921-1922. Advances in Hygiene and Experimental Medicine, 72(), 966-974. https://europub.co.uk/articles/-A-408327