Procedury alternatywnego rozwiązywania sporów sądowych w Stanach Zjednoczonych Ameryki
Journal Title: Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem - Year 2014, Vol 6, Issue 1
Abstract
Rozwój form alternatywnego rozwiązywania sporów Alternative Disputes Resolution (ADR) nastąpił w katach 60. XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Zastosowano je po raz pierwszy w latach 70. w sprawach związanych z ochroną środowiska. Wprowadzenie ich było wynikiem zauważalnego kryzysu wydolności sądów, rosnących kosztów, narastającej przewlekłości prowadzenia spraw, formalizacji procedury. Zasadą ADR jest pojednanie stron, zamiast ich sądzenia. Możliwe jest to poprzez zapewnienie stronom szerokiego udziału w rozwiązywaniu sporów np. poprzez wpływ na wybór arbitrów, mediatorów, stosowanie uproszczonych procedur. Celem ADR jest zastąpienie trybu adjukacyjnego przez formy arbitrażowe, kontraktowe i mediacyjno-koncyliacyjne. Celem jest wypracowanie kompromisu. Podstawowy podział form ADR dzieli je na formy podstawowe i mieszane (hybrydowe). Do podstawowych zalicza się mediacje, negocjacje, arbitraż. Wśród form mieszanych przykładowo wyróżnia się: arbitraż związany z sądem (court – annexedarbitration), sąd polubowny (conciliation), proces poszukiwania faktów (factfinding), mandatowe porozumienia i negocjowane porozumienia (mandatedsettlements and negotiatedsettlements), med-arb (mediationarbitration) kombinacja mediacji i arbitrażu.– quasi-rozprawa (mini-trail), korzystanie z pomocy rzecznika korporacyjnego (corporate ombudsman), wynajęcie sędziego (Rent- a-Judge), „mąż zaufania” (confidentiallistener). Spośród instytucji ADR służących do pozasądowego rozwiązywania sporów najistotniejszą rolę odgrywają : negocjacje, mediacje i arbitraż. Narzędzia ADR z powodzeniem stosuje się przy rozwiązywaniu sporów z zakresu prawa cywilnego, prawa pracy, prawa administracyjnego a nawet w sprawach karnych. Także amerykańskie agencje stosują procedurę ADR, zwaną reg-neg przy wypracowywaniu pomiędzy urzędnikami a przedstawicielami zainteresowanych stron, treści regulacji prawnych. Formy ADR stosuje się także w postępowaniach odwoławczych. Pomimo bezsprzecznych zalet metod ADR pojawiają się głosy krytyczne, zarzucające im obniżenie standardu sądownictwa. Bezsprzecznie stosowanie form ADR skutkuje odformalizowaniem i uproszczeniem postępowania sądowego oraz często powierzaniem funkcji negocjatora, mediatora osobom bez wykształcenia prawniczego. Niemniej nie można zapominać o największym atucie ADR, polegającym na osiągnięciu trwałego porozumienia, które jest satysfakcjonujące dla obu stron.
Authors and Affiliations
Magdalena Bentkowska
[i][b]The Theoretical Fundaments of Property Transformations[/b][/i]
The author presents a few key global theoretical concepts that point out the need for privatisation and the conditions for it to happen. The aim is to search for the theoretical foundations of the transformation and priv...
The impact of the Human Rights Act on the definition of a public authority in the United Kingdom
The concept of a public authority is a central issue in every legal system since its operation may be challenged by judicial review. The definition of a public authority determines the effective possibility of challengin...
Recenzja monografii pod red. Anny Budnik: Białystok Volume on Law and Culture, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2016
Recenzowana praca poświęcona jest instytucji locus standi mającej znaczenie dla każdej procedury prawnej. Współczesna nauka prawa coraz częściej staje wobec wyzwania, jakie niesie ze sobą integracja europejska oraz globa...
Doświadczenia Księstwa Warszawskiego w zakresie edukacji prawniczej
W artykule omówiono przedsięwzięcia w zakresie edukacji prawniczej w Księstwie Warszawskim (1807–1815), a więc w fazie przejściowej między państwem feudalnym i nowoczesnym. Wobec współistnienia przepisów z kilku porządkó...
Odpowiedzialność za bezpieczeństwo w czasie „wojen na faktury”. Na przykładzie kontraktorów. Zarys tematu
Jest wiele nie rozwiązanych w doktrynie i praktyce problemów teoretyczno-prawnych związanych z działaniem PMC i ich obecnością (usytuowaniem siedzib) w demokratycznych państwach prawnych. Brakuje jasnych przepisów na poz...