PRZEDSPOŁECZNA I SPOŁECZNA PRZESTRZEŃ WIDZIALNOŚCI I INWIGILACJI
Journal Title: Humanistyka i Przyrodoznawstwo. Interdyscyplinarny Rocznik Filozoficzno-Naukowy - Year 2014, Vol 1, Issue 20
Abstract
Pretekstem do naszego dwugłosu jest lektura książki Zygmunta Baumana i Davida Lyona pt. Płynna inwigilacja. Rozmowy (Warszawa 2013). Obaj wybitni socjologowie w powszechnej inwigilacji dostrzegają wielkie zagrożenie dla ludzkiej wolności (głównie politycznej i ekonomicznej). Tę katastroficzną wizję staramy się złagodzić, wskazując na biologiczne, psychologiczne i kulturowe funkcje zjawiska „podglądania”. Bronimy tezy, iż społeczne istnienie polega w gruncie rzeczy na tym, by „widzieć - i być widzianym”. Pierwsza wypowiedź (autorstwa Stefana Symotiuka) koncentruje się na zjawisku „podglądania” występującym w samej przyrodzie, a służącym głównie celom reprodukcji gatunkowej. Ponadto, wbrew obiegowemu stanowisku, to nie tylko człowiek postrzega swoje środowisko naturalne, ale też i ono „patrzy” na niego. Właśnie dzięki tej wzajemnej widzialności możliwe jest przetrwanie człowieka, jak również ludzkie działania zmierzające do przekształcania otoczenia. Wypowiedź druga (autorstwa Jadwigi Mizińskiej) dotyczy kwestii wzajemnego postrzegania się ludzi. Patrzenie na siebie przybiera wiele rozmaitych form: przyglądania, doglądania, wyglądania, zaglądania itp. Wszystkie one są wartościowane pozytywnie jako niezbędne dla poznania. Na ich tle podglądanie (inwigilacja) to jedyna forma naganna z tego względu, że dokonywane jest z nieprzyjazną intencją - nieufności, podejrzliwości, założenia, iż jego obiekt nam zagraża. Jednocześnie obecna kultura masowa chętnie posługuje się tym środkiem, nierzadko za milczącym przyzwoleniem jej obiektów (idoli i celebrytów). W sumie autorzy zmierzają do wykazania niejednoznaczności zjawiska inwigilacji.
Authors and Affiliations
Jadwiga Mizińska Mizińska, Stefan Symotiuk
BIOLOGICZNE INSPIRACJE W PRACY "THE PHYSIOLOGY OF VERSIFICATION" OLIVERA WENDELLA HOLMESA WOBEC WSPÓŁCZESNEJ WERSOLOGII
Artykuł stanowi próbę przypomnienia i omówienia Fizjologii wersyfikacji (1875) autorstwa poety, prozaika, krytyka literackiego i lekarza Olivera Wendella Holmesa - przedstawiciela amerykańskiego renesansu w literaturze i...
CZY WSZECHŚWIAT JEST DOSTROJONY DO ŻYCIA?
D zięki osiągnięciom w spółczesnej k o smologii w badaniu wielkoskalowego Wszech świata możliwe było ukazanie związków po m ięd zy p aram etram i i stałym i fizycznym i opisującymi Wszechświat a bazo...
OBSERVATIONS SUR LA CRITIQUE DE J. RAWLS PAR G.A. COHEN
Według Cohena i zgodnie z nauką, jaką Cohen czerpie z Rawlsa, ogromne znaczenie ma to, że ludzie przyznają zasadom sprawiedliwości naczelne miejsce w swojej zbiorowości i do nich dostosowują swoje postępowanie. W ten spo...
On Compromise in Radical Environmental Activism
This article examines the strategies and tactics of radical environmental activism. The authors argue that the motto “No Compromise” is neither an effective nor acceptable strategy for environmental activism. Direct acti...
WOLNOŚĆ „OD” I „DO” - RELACJE WZAJEMNE
Autor omawia wybrane problemy związane wolnością negatywną i pozytywną, czyli tzw. wolnością „od” i wolnością „do” . Przygląda się bardziej szczegółowo relacji pomiędzy wolnością negatywną a pozytywną, a...