PRZEDSPOŁECZNA I SPOŁECZNA PRZESTRZEŃ WIDZIALNOŚCI I INWIGILACJI

Abstract

Pretekstem do naszego dwugłosu jest lektura książki Zygmunta Baumana i Davida Lyona pt. Płynna inwigilacja. Rozmowy (Warszawa 2013). Obaj wybitni socjologowie w powszechnej inwigilacji dostrzegają wielkie zagrożenie dla ludzkiej wolności (głównie politycznej i ekonomicznej). Tę katastroficzną wizję staramy się złagodzić, wskazując na biologiczne, psychologiczne i kulturowe funkcje zjawiska „podglądania”. Bronimy tezy, iż społeczne istnienie polega w gruncie rzeczy na tym, by „widzieć - i być widzianym”. Pierwsza wypowiedź (autorstwa Stefana Symotiuka) koncentruje się na zjawisku „podglądania” występującym w samej przyrodzie, a służącym głównie celom reprodukcji gatunkowej. Ponadto, wbrew obiegowemu stanowisku, to nie tylko człowiek postrzega swoje środowisko naturalne, ale też i ono „patrzy” na niego. Właśnie dzięki tej wzajemnej widzialności możliwe jest przetrwanie człowieka, jak również ludzkie działania zmierzające do przekształcania otoczenia. Wypowiedź druga (autorstwa Jadwigi Mizińskiej) dotyczy kwestii wzajemnego postrzegania się ludzi. Patrzenie na siebie przybiera wiele rozmaitych form: przyglądania, doglądania, wyglądania, zaglądania itp. Wszystkie one są wartościowane pozytywnie jako niezbędne dla poznania. Na ich tle podglądanie (inwigilacja) to jedyna forma naganna z tego względu, że dokonywane jest z nieprzyjazną intencją - nieufności, podejrzliwości, założenia, iż jego obiekt nam zagraża. Jednocześnie obecna kultura masowa chętnie posługuje się tym środkiem, nierzadko za milczącym przyzwoleniem jej obiektów (idoli i celebrytów). W sumie autorzy zmierzają do wykazania niejednoznaczności zjawiska inwigilacji.

Authors and Affiliations

Jadwiga Mizińska Mizińska, Stefan Symotiuk

Keywords

Related Articles

CZŁOWIEK WOBEC PRAWDY O SOBIE. MICHELA FOUCAULTA ITINERARIUM PODMIOTOWOŚCI

Punktem wyjścia Foucaulta jest stwierdzenie szczególnego rodzaju do- świadczenia, w którym rozpoznajemy siebie jako podmiot. Czym jest to do- świadczenie? Jak określić jego granice? Sądzę, że itinerarium podmiotowości zo...

PRZYSZŁOŚĆ TO HISTORIA

Artykuł porusza kwestie determinizmu oraz wolnej woli. Zagadnienie to, jak się zdaje, po­ mimo upływu lat nadal budzi wiele emocji i po­ zostaje aktualne. Pytanie o ludzką wolność jest bowiem jednym z tych, od których od...

The Medical Care of the Elderly from the Care Provider's Point of View

The aging of the population presents modern Western society with a variety of different challenges, especially in the areas of health and medicine. On the one hand, there is the demand of the elderly patients to receive...

JAKOŚCIOWA TEORIA INFORMACJI A KONCEPCJE PRAWDY

Celem artykułu jest zbadanie relacji między filozoficznymi koncepcjami prawdy a jakościową teorią informacji. Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej zrekonstruowano jakościową teorię informacji Mariana Mazura...

The Role of Religion in the Fate of the Armenian People

This article presents the role and significance of Christianity as a national religion and the Armenian Apostolic Church as a national church in the life of Armenia and the Armenian people. Taking into account historical...

Download PDF file
  • EP ID EP294540
  • DOI -
  • Views 64
  • Downloads 0

How To Cite

Jadwiga Mizińska Mizińska, Stefan Symotiuk (2014). PRZEDSPOŁECZNA I SPOŁECZNA PRZESTRZEŃ WIDZIALNOŚCI I INWIGILACJI. Humanistyka i Przyrodoznawstwo. Interdyscyplinarny Rocznik Filozoficzno-Naukowy, 1(20), 63-80. https://europub.co.uk/articles/-A-294540