PRZESŁANKI NEGATYWNE (WZBRANIAJĄCE) UDZIELENIA ZEZWOLENIA NA DOBROWOLNE PODDANIE SIĘ ODPOWIEDZIALNOŚCI NA GRUNCIE KODEKSU KARNEGO SKARBOWEGO2 , CZ. I
Journal Title: Probacja - Year 2017, Vol 1, Issue
Abstract
Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności stanowi charakterystyczny dla prawa karnego skarbowego środek reakcji karnej, dzięki zastosowaniu którego, sprawca po spełnieniu określonego rodzaju przesłanek pozytywnych (uiszczenia uszczuplonej czynem należności publicznoprawnej, uiszczenia kwoty odpowiadającej co najmniej najniższej karze grzywny, wyrażeniu zgody na przepadek przedmiotów oraz uiszczeniu co najmniej zryczałtowanej równowartości kosztów postępowania) korzysta ze statusu osoby niekaranej, jak również nie stosuje się do niego przepisów dotyczących tzw. recydywy skarbowej (Błachnio, 2014a, 2014b, 2014c). Jednakże oprócz pozytywnych przesłanek, warunkujących możliwość uwzględnienia wniosku o dobrowolne poddanie się odpowiedzialności, Kodeks karny skarbowy przewiduje również sytuacje, w których udzielenie takiego zezwolenia przez sąd jest niedopuszczalne3 . Zaistnienie ich skutkuje bowiem nałożeniem na organ procesowy obowiązku wydania odmownej decyzji w przedmiocie uwzględnienia wniosku o dobrowolne poddanie się odpowiedzialności, a tym samym zwrot sprawy fi nansowemu organowi postępowania przygotowawczego4 . Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu k.k.s. „paragraf 2 art. 17, określając zakazy dobrowolnego poddania się odpowiedzialności, stanowi radykalnie zmodyfi kowany odpowiednik art. 196 § 3 z dotychczasowej ustawy karnej skarbowej z 1971 r. W szczególności art. 17 § 2 pkt 1–3 zawiera precyzyjne określenie nowych zakazów ustawowych. Jak widać proponuje się teraz stosowanie dobrowolnego poddania odpowiedzialności nie tylko za wykroczenia skarbowe, ale także przez sąd za typowe przestępstwa skarbowe zagrożone wyłącznie karą grzywny”5 (Uzasadnienie do projektu Kodeksu karnego skarbowego, 1999, s. 159). Ustawodawca przewidując wyłączenia zastosowania instytucji dobrowolnego poddania się odpowiedzialności, podzielił je na trzy zasadnicze grupy. Pierwszą z nich stanowią przestępstwa skarbowe zagrożone karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności. Druga sytuacja dotyczy okoliczności, w których sprawca przestępstwa skarbowego zagrożonego tylko karą grzywny dopuścił się jego popełnienia w warunkach określonych w art. 37 § 1 lub 38 § 2 k.k.s., a więc w sytuacjach nadzwyczajnego obostrzenia kary. Należy jednakże wskazać, że okoliczności z art. 38 § 2 k.k.s. stanowią wyłącznie typ kwalifi kowany obostrzenia z art. 37 § 1 k.k.s. (z uwagi na charakter czynów zabronionych będących przedmiotem jego uregulowania). Trzecią grupę stanowią te przypadki, w których zgłoszono interwencję, co do przedmiotu podlegającego przepadkowi, chyba że została ona cofnięta przez interwenienta do czasu wniesienia aktu oskarżenia do sądu. Na pozór może się wydawać, że art. 17 § 2 k.k.s. stanowi zamknięty katalog okoliczności wzbraniających uwzględnienie wniosku o dobrowolne poddanie się odpowiedzialności. Jednakże, co postaram się wykazać w dalszej części, tak nie jest6 . Nadto należy stwierdzić, że wskazane powyżej trzy kategorie przesłanek różnią się od siebie zarówno zakresem ich zastosowania, jak i możliwością ich „konwalidacji”. Przesłanki wskazane w art. 17 § 2 pkt 1–2 mają zastosowanie wyłącznie do sprawców przestępstw skarbowych, zaś określona w pkt 3 również do sprawców wykroczeń skarbowych. Dodatkowo, w niektórych sytuacjach ustawodawca przewidział możliwość usunięcia powstałej przeszkody procesowej na skutek działania bądź to samego sprawcy, bądź innych osób (cofnięcie zgłoszonej interwencji, sytuacja opisana w art. 37 § 2 i 3 k.k.s.). Również przesłanka negatywna wskazana w pkt 2 § 2 art. 17 k.k.s. jest wewnętrznie zróżnicowana, ze względu na okoliczności, od powstania których ustawodawca uzależnił nadzwyczajne obostrzenie kary (o czym dalej). Należy dodatkowo podnieść za F. Prusakiem, że przesłanki określone w art. 17 § 2 pkt 1–2 k.k.s. są przesłankami o charakterze materialnym, zaś przesłanka wskazana w pkt 3 tego przepisu ma charakter procesowy (Prusak, 2008).<br/><br/>
Authors and Affiliations
Adam Błachnio
PRACA W WARUNKACH IZOLACJI WIĘZIENNEJ A POCZUCIE SENSU ŻYCIA SKAZANYCH ODBYWAJĄCYCH KARY DŁUGOTERMINOWE
W literaturze penitencjarnej istnieje wiele defi nicji kary długoterminowej. Jej długość nie została precyzyjnie określona ani przez Kodeks karny, ani przez literaturę naukową. E. Janiszewska-Talago (1980) uważa, że karą...
PRACA SZANSĄ SKAZANYCH NA POMYŚLNĄ REINTEGRACJĘ SPOŁECZNĄ. POSTAWY PRACODAWCÓW WOBEC EKSWIĘŹNIÓW POSZUKUJĄCYCH ZATRUDNIENIA – KOMUNIKAT Z BADAŃ
Autorka artykułu porusza problematykę reintegracji społecznej ekswięźniów. Posiadanie przez nich stałej pracy traktuje jako jeden z kluczowych czynników stanowiących o powodzeniu tego procesu. Podjęte zagadnienie rozważa...
PRZESŁANKI NEGATYWNE (WZBRANIAJĄCE) UDZIELENIA ZEZWOLENIA NA DOBROWOLNE PODDANIE SIĘ ODPOWIEDZIALNOŚCI NA GRUNCIE KODEKSU KARNEGO SKARBOWEGO2 , CZ. I
Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności stanowi charakterystyczny dla prawa karnego skarbowego środek reakcji karnej, dzięki zastosowaniu którego, sprawca po spełnieniu określonego rodzaju przesłanek pozytywnych (uiszc...
KONCEPCJA CZŁOWIEKA W MYŚLI PRAWNOKARNEJ EDMUNDA KRZYMUSKIEGO
Rozważania podjęte w tym tekście mają na celu refleksję dotyczącą istoty prawa karnego. W artykule przypominam główne założenia klasycznej i pozytywistycznej szkoły prawa karnego. Następnie, opierając się na wybranych pr...
Miejsce odbywania kary pozbawienia wolności w świetle wyroku ETPC w sprawie Polyakova i inni przeciwko Rosji
Autorka poddaje analizie regulację art. 100 k.k.w. pod kątem jej zgodności ze standardem wyznaczonym przez art. 8 EKPC z perspektywy prawa skazanych na karę pozbawienia wolności do utrzymywania bezpośredniego kontaktu z...