Publiczne zarządzanie w sferze prawa autorskiego – problemy definicyjne i normatywne
Journal Title: Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy - Year 2010, Vol 1, Issue 6
Abstract
Prawo autorskie, czy też szerzej – prawo własności intelektualnej, stanowi kategorię normatywną tradycyjnie budowaną w oparciu o instytucje prawa prywatnego, w szczególności zaś przy zastosowaniu modelu prawa własności. Nie może być ono jednak współcześnie traktowane ściśle jako hermetyczna grupa przepisów będących „pozakodeksowym działem” prawa cywilnego. Gwałtowny postęp techniczny, otwarcie rynków na obszarze Unii Europejskiej, nowe pola eksploatacji utworów, a także łatwość dostępu i rozpowszechniania rezultatów pracy twórczej to tylko najważniejsze dzisiaj przesłanki ingerencji państwa w funkcjonowanie prawa autorskiego poprzez wprowadzenie do niego mechanizmów publicznoprawnych. Byłoby naiwnym forsowanie tez, jakoby prawo cywilne zawierało normy zapewniające wystarczająco skuteczną ochronę twórcom i innym uprawnionym podmiotom z jednej strony oraz słusznych interesów społeczeństwa rozumianych jako prawo dostępu do twórczości z drugiej. Tak określony obszar zaangażowania państwa można określić mianem „systemu publicznego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi”. Mieszczą się tutaj grupy przepisów dotyczących organów administracji publicznej, posiadających kompetencje we wskazanej sferze, organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi, kontroli produkcji nośników optycznych, opłat o szczególnym charakterze, Funduszu Promocji Twórczości oraz odpowiednich procedur. Oczywiście wszystkie wymienione kategorie mieszczą się w zakresie działu administracji rządowej „kultura i dziedzictwo narodowe”, którego centralnym ogniwem jest minister właściwy do spraw kultury i dziedzictwa narodowego”. Wymienione przeze mnie instytucje prawne pełnią różnorakie role w obrębie prawa autorskiego, wśród których warto wymienić przede wszystkim funkcję ochrony twórców, usprawnienia i kontroli legalności obrotu, redystrybucji środków pieniężnych wśród uprawnionych oraz wspieranie twórców i podmiotów praw pokrewnych, natomiast jako cel nadrzędny należy widzieć zapewnienie warunków dla rozwoju szeroko rozumianej twórczości. Abstrahując jednakże w zupełności od rozważań w przedmiocie konieczności budowania instytucji prawa autorskiego, skłaniając się bardziej do silnej ochrony twórców (innych uprawnionych podmiotów) czy też szerokiej deregulacji obrotu bądź na przykład zestawienia daleko idącej deregulacji obrotu w opozycji do ściśle cywilistycznych rozwiązań, pragnę podkreślić, że rozwój prawa autorskiego (oraz ogólnie ujętego prawa własności intelektualnej), jego badanie, ulepszanie, usprawnianie stanowi współcześnie istotny element warunkujący dla rozwoju kultury, nauki, techniki, a wobec tego – być może – w ważnej części cywilizacji człowieka jako całości na jej obecnym etapie.
Authors and Affiliations
Tomasz Czerwiński
Młodzież gimnazjalna w obliczu niepełnosprawności członka rodziny – doniesienie z badań nad samotnością rodzeństwa dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym
Artykuł zawiera analizę zjawiska samotności w odniesieniu do młodzieży w wieku gimnazjalnym posiadającej rodzeństwo z niepełnosprawnością – mózgowym porażeniem dziecięcym. Doniesienie z badań stanowi kontynuację rozważań...
Problem typów rozwoju psychosocjalnego w okresie przejścia od dzieciństwa do dorosłości
W artykule są przeanalizowane wyniki empirycznej operacjonalizacji teoretycznego modelu psychosocjalnego rozwoju w okresie przejścia od dzieciństwa do dorosłości. Pokazano, że indywidualistyczna zmienność kontinuum osoby...
Effects of application of different cooling methods during the drilling of Inconel 718
This paper deals with the subject of various types of cooling during drilling of Inconel 718. The wear indicator of VBB (abrasion on the flank surface) and the chips generated during drilling were compared. Three drillin...
Fandom internetowy jako przestrzeń przyjazna twórcom na przykładzie grupy Sherlock Polska. Raport z badań
W artykule podjęto zagadnienie fandomów internetowych jako przyjaznej przestrzeni dla amatorów twórczości fanowskiej. Przedstawiono rys teoretyczny zjawiska fanizmu, założenia metodologiczne badań własnych oraz ich wynik...
Cross-cultural communication in nursing. A comparative study of nursing students from Poland, Turkey and Hungary
Aim. The goal of this study was to show the opinions of nursing students concerning the most frequent difficulties in establishing effective communication with patients from other cultures. Material and Methods. This cro...