Rodzina białek ERM (ezrin/radixin/moesin) – rola i znaczenie w procesach polaryzacji, adhezji i mobilności komórkowej
Journal Title: Advances in Hygiene and Experimental Medicine - Year 2012, Vol 66, Issue 0
Abstract
Ezryna, radyksyna i moezyna, tworzące rodzinę białek ERM, pełnią funkcję molekularnych łączników pomiędzy filamentami aktynowymi i białkami zakotwiczonymi w błonie komórkowej. Uczestnicząc w złożonej wewnątrzkomórkowej sieci transdukcji sygnałów odgrywają główną rolę w regulowaniu adhezji i polaryzacji prawidłowych komórek, poprzez interakcje m.in. z E-kadheryną. Dynamiczne transformacje cytoszkieletu, w które zaangażowane są białka ERM i GTP-azy Rho prowadzą do formowania powierzchniowych struktur cytoplazmatyczno-błonowych: filopodiów i lamellipodiów odpowiedzialnych za mobilność komórkową. Białka rodziny ERM podlegają także swoistym interakcjom z kinazą Akt, która przez aktywację wykazuje właściwości zapobiegające apoptozie, wskutek inaktywacji białka proapoptotycznego Bad. Aktywność białek ERM jest modulowana przez procesy fosforylacji i defosforylacji oraz wiązanie regulowanych przez GTP-azy Rho fosfatydyloinozytoli. Niezwykle istotne dla prawidłowego funkcjonowania białek ERM jest także ich właściwy model aktywacyjny oparty na zmianie konformacji molekularnej poprzez zerwanie wewnątrzcząsteczkowych wiązań i odsłonięcie miejsc wiążących aktynę. Dodatkowo typ połączenia ERM z białkami błonowymi (bezpośredni lub pośredni przez białka EBP50 i E3KARP) odrywa ważną rolę w przekazywaniu sygnałów napływających z macierzy zewnątrzkomórkowej. Ze względu na szeroki zakres funkcjonalny, jaki prezentują w fizjologii komórki ezryna, radyksyna i moezyna, poznawanie budowy i funkcji białek ERM pozwoli uzyskać odpowiedź na pytania dotyczące ich udziału i działania w wielu wewnątrzkomórkowych szlakach transdukcji sygnałów.
Authors and Affiliations
Agnieszka Hałoń, Piotr Donizy
Guz chromochłonny w ciąży
Guz chromochłonny (pheochromocytoma) występuje z częstością szacowaną na 2-7 na 100 000 ciężarnych. Nierozpoznany, i tym samym nieleczony, wiąże się z bardzo wysoką śmiertelnością okołoporodową matek i płodów (40-50%). G...
Epigenetyka a etiologia chorób neurodegeneracyjnych
Kluczem do morfologicznego i funkcjonalnego zróżnicowania komórek w obrębie ludzkiego organizmu jest ustalanie specyficznych wzorców ekspresji genów. Genom ludzki zawiera około 25–30 tys. genów, przy czym w każdej komórc...
The role of SIRT1 in the pathogenesis of insulin resistance in skeletal muscle
Skeletal muscle insulin resistance manifests as a decreased ability of insulin to stimulate glucose uptake in consequence of an impairment in its intracellular signaling. Sirtuin 1 (SIRT1), which belongs to the family of...
Lysosomal dysfunction in neurodegenerative diseases
Dane literaturowe z ostatnich lat jednoznacznie wskazują na udział lizosomów w programowanej śmierci komórki. Dysfunkcje lizosomów upośledzają fuzję autofagosomów z lizosomami, co prowadzi do wakuolizacji cytoplazmy. Obe...
Immunomodulacyjna rola polifenoli roślinnych
Polifenole, należące do metabolitów wtórnych roślin, obecne są w diecie człowieka i szeroko stosowane zarówno w celach kosmetycznych, jak i leczniczych. Mają wiele właściwości biologicznych korzystnych dla organizmu, w t...