Rokowanie w najwcześniejszych stadiach ostrego zapalenia trzustki – rola parametrów biochemicznych i zmian histopatologicznych
Journal Title: Polish Journal of Surgery - Year 2017, Vol 89, Issue 2
Abstract
Od wielu lat poszukuje się zestawu parametrów biochemicznych ułatwiających jak najszybsze ustalenie ciężkości, rokowania i odpowiedniego sposobu leczenia ostrego zapalenia trzustki (OZT). Wdrożenie leczenia w pierwszych 48 godzinach od przyjęcia chorego nastręcza wiele problemów związanych z niemożnością rozróżnienia pacjentów z łagodną postacią ostrego zapalenia trzustki (OZT) od chorych z ciężką postacią ostrego zapalenia trzustki. Cel badania: Określenie zależności pomiędzy stopniem zmiany stężeń 10 wybranych wskaźników biochemicznych: amylazy, lipazy, bilirubiny całkowitej, kreatyniny, kwasu moczowego, aminotransferazy asparaginowej (AST), aminotransferazy alaninowej (ALT), glukozy, magnezu oraz żelaza a zmianami histopatologicznymi zachodzącymi w trzustce w czasie 2 i 6 godzin od indukcji OZT. Wybrane przedziały czasowe odpowiadają odpowiednio pierwszej i drugiej dobie choroby u człowieka. Materiał i metody: Badanie przeprowadzono na 110 samcach szczurów rasy Wistar, ważących od 250 do 300 g. Zwierzęta doświadczalne podzielono na trzy grupy: grupę Z – służącą do wyznaczenia zakresów norm badanych parametrów i struktur histologicznych, grupę K – którą stanowiły zwierzęta operowane, którym podano 0,9% NaCl do przewodu żółciowotrzustkowego, grupę E – zwierząt operowanych, u których indukowano OZT poprzez iniekcję 5% taurocholanu sodu do przewodu żółciowo-trzustkowego. Zwierzęta z grupy E i K losowo przydzielono do jednej z pięciu podgrup, z których materiał do badań biochemicznych i histologicznych zbierano po 2 i 6 godzinach od indukcji OZT. Do badań histologicznych wypreparowywano trzustki w całości, uzyskane próbki barwiono hematoksyliną i eozyną w nasyconym roztworze alkoholowym. Stopień uszkodzenia trzustki oceniano wg skali Spormanna. Zmienne ilościowe charakteryzowano metodą średniej arytmetycznej, odchylenia standardowego, mediany, minimum i maksimum wartości oraz 95% CI. Wyniki: W preparatach histologicznych szczurów z grupy E po 2 godzinach zaczęły pojawiać się zmiany obrzękowe, a w miąższu trzustkowym nacieki neutrofilowe w wraz z pojedynczymi wylewami krwawymi. Po 6 godzinach zmiany stały się bardziej nasilone, a w obrębie tkanki tłuszczowej pojawiły się drobne ogniska martwicy skrzepowej oraz mniejsze ogniska ropnego zapalenia. W ciągu 2 godzin uzyskano statystycznie istotne różnice w poziomie czterech markerów: kreatyniny, ALT, amylazy i magnezu. Po 6 godzinach osiągnięte zostały statystycznie istotne różnice w poziomie dwóch markerów: AST i glukozy. Zbadano korelacje między oceną histologiczną wg skali Spormanna a wskaźnikami biochemicznymi. Stwierdzono, że w ciągu 2 godzin – wraz ze wzrostem poziomu AST (współczynnik korelacji 0,95; p=0138) – nasiliło się zapalenie trzustki. W grupie K – wraz ze wzrostem stężenia kreatyniny – w ciągu 6 godzin zwiększyło się natężenie nacieku zapalnego. W grupie E – wraz ze wzrostem poziomu AST (współczynnik korelacji 0,90; p=0,0063) oraz poziomu żelaza (współczynnik korelacji 0,78; p= 0,0399) – w czasie 2 godzin nasiliła się intensywność zmian chorobowych w postaci nacieku zapalnego. W tej samej grupie, oraz w tym samym czasie, wzrost poziomu AST (współczynnik korelacji 0,79; p=0,0343) wiązał się ze wzrostem nasilenia zmian chorobowych w postaci wylewów krwawych. Naciek zapalny wzrósł w ciągu 6 godzin (współczynnik korelacji 0,87; p=0,0117), natomiast poziom kreatyniny uległ zmniejszeniu. Interesujące wyniki uzyskano przy zastosowaniu analizy regresji krokowej – regresji krokowej postępującej. Jeżeli poziom stężenia kreatyniny w czasie 2 godzin wzrasta o 1, natężenie zmian w ostrym zapaleniu trzustki zmniejszy się o 9,02 w odniesieniu do skali Spormanna, podczas gdy inne zmienne pozostaną na stałym poziomie. Jednak jeżeli poziom ALT wzrasta o 1, intensywność zmian w ostrym zapaleniu trzustki wzrośnie o 0,02 w odniesieniu do skali Spormanna. Jeżeli poziom amylazy wzrasta o 1, natężenie zmian w ostrym zapaleniu trzustki wzrośnie o 0,01 w odniesieniu do skali Spormanna, podczas gdy inne zmienne pozostaną na stałym poziomie. Wnioski: Zmiany histopatologiczne poprzedzały zmiany w wynikach badań laboratoryjnych, natomiast istotne korelacje ze skalą Spormanna dotyczyły zmian w poziomach AST i kreatyniny. Przedstawione wyniki badań potwierdzają fakt, że diagnostyka ostrego zapalenia trzustki jest bardzo trudna i wymaga monitorowania wielu parametrów laboratoryjnych.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Jacek Baj, Elżbieta Radzikowska, Marcin Maciejewski, Andrzej Dąbrowski, Kamil Torres
Keywords
Related Articles
- EP ID EP188946
- DOI 10.5604/01.3001.0009.9153
- Views 94
- Downloads 0
Retrospective analysis of local recurrence rate in breast cancer patients treated at the department of surgical oncology in Łódź between 2009 and 2013
The aim of the study was to analyze clinicopathological features in breast cancer patients with local recurrence (LR). Material and methods. A retrospective analysis of database of breast cancer patients operated on in t...
Leczenie endoskopowe rozległej martwicy ograniczonej trzustki z wykorzystaniem zwielokrotnionionego dostępu przez jedną przetokę przezścienną
W pracy przedstawiono przebieg ciężkiej postaci ostrego martwiczego zapalenia trzustki wraz z opisem endoskopowego leczenia rozległej zakażonej martwicy ograniczonej trzustki, będącej następstwem ostrego zapalenia tego n...
Wzmocnienie zespolenia wątrobowo-jelitowego więzadłem obłym wątroby może być korzystne
Wstęp: Wyciek żółci i zwężenie stanowią poważne powikłania zespolenia wątrobowo-jelitowego (hepaticojejunostomy; HJ). Dane wskazują, że użycie więzadła obłego wątroby (ligamentum teres hepatis; LTH) do wzmocnienia HJ moż...
Role of electromyography and functional electrical stimulation in the treatment of anorectal diseases
Cholelithiasis – always infected?
This study aims to present results regarding the presence and identification of bacterial strains found in bile and gallstones located in the gallbladder and bile ducts in patients operated on due to cholelithiasis. Mate...