ŞİRVAN RAYONUNUN NEFTLƏ ÇİRKLƏNMİŞ TORPAQLARINDA RAST GƏLİNƏN YARIMSƏHRA BİTKİLİYİNİN FİTOEKOLOJİ XARAKTERİSTİKASI
Journal Title: Nature & Science - Year 2024, Vol 6, Issue 1
Abstract
Xülasə Əhalinin sağlamlığının, ərzaq təhlükəsizliyinin təmin olunmasında ətraf mühitin, ekologiyanın çox mühüm rolu nəzərə alınaraq ekoloji tarazlığın qorunması yönündə ölkəmizdə ardıcıl və səmərəli dövlət siyasəti həyata keçirilir. Ətraf mühitin çirklənməsinin minimuma endirilməsi, ekoloji vəziyyətin yaxşılaşdırılması və mühafizəsi dövlətimizin bu yöndə siyasətinin əsas istiqamətlərindəndir. Müasir dövrdə neft məhsulları çıxarıldıqda antropogen və texnogen təsirlərdən torpaqlar deqradasiya prosesinə məruz qalır və floramızda olan bəzi növlər sıxışdırılır. Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin "Şirvan Neft" Neft-Qaz çıxarma İdarəsi (NQÇİ) Pirallahı neft mədənində Xam neftlə, mazutla və laysuları ilə çirklənmiş torpaqlarında ilk dəfə tərəfimizdən aparılmış fitoekoloji, yaxud ekoloji-geobotaniki tədqiqatlarda əsasən çirklənmiş bitki örtüyünün növ tərkibi və quruluşunun öyrənilməsi aktuallığa malikdir. Müasir dövrdə ölkəmizdə neftlə çirklənmiş torpaqlarda fitoekoloji tədqiqatlar və araşdırmaların aparılması ən aktual ekoloji problemlərdəndir. Odur ki, Şirvan rayonu ərazisindəki “Şirvan Neft”in mədənlərində torpaq kəsimləri götürülərkən, çirklənmiş ərazilərdə fitosenozların növ tərkibi müəyyənləşdirilmişdir. Aparılan elmi-tədqiqat işlərində seçilmiş nümunə və sahələrdə (neft quyularının ətrafında) yayılan yarımsəhra tipli formasiyaların növ tərkibi və quruluşu öyrənilmişdir. Ərazidə rast gəlinən təmiz və mazuta (neft məhsulları ilə) bulaşmış bitkilər herbariləşdirilmiş, növlərin adı dəqiqləşdirilmişdir. Aparılan fitoekoloji tədqiqatların nəticələri “Bitki örtüyünün təsnifatı”nda istifadə edilmişdir. Belə ki, “Şirvan Neft”in neftlə çirklənmiş torpaqlarında qeydə alınmış yarımsəhra bitkiliyi 1 formasiya qrupuna aid 1 assosiyasiyada təsnif olunmuşdur.
Authors and Affiliations
Elşad Qurbanov , Sənubər Aslanova ,Şahin İbrahimov
THE BENEFITS OF VEGETABLE OILS
Abstract Oilseeds have become an integral part of our lives. Oil plants are grown as demand for a particular product. In order to successfully grow such a crop, it is necessary to study all the specifics, and features...
BONE PROBLEMS DURING DIABETES MELLITUS
Abstract The skeleton is recognized as an last damaged organ in diabetes. The effects of diabetes on bone are complex and an area of active investigation. While most studies demonstrate that fracture risk is increased...
PHYSICO-CHEMICAL PROPERTIES OF COMPLEX SALTS FORMED BY HEXADECANE, OCTADECANE AND CIS-9-OCTADECENE ACIDS WITH MONOETHANOLAMINE
Abstract In the article, the results of the study of the quaternary ammonium salt formed by hexadecanoic acid, a monobasic carbonic acid, with monoethanolamine, in laboratory conditions, in distilled, drinking, and se...
Review of Some Methods of CO2 Utilization
Abstract Protecting the environment from harmful substances (carbon oxides, nitrogen oxides, soot products, etc.) is one of the pressing issues of our time. This article discusses specific topics related to the need t...
Metal-Based Matrix Materials
Abstract One of the components of the fuel composition of dispersion nuclear fuel is a non-fissile material (matrix), which ensures its high radiation resistance. Despite the fact that dispersion nuclear fuel is used...