Somatyzacja dominacji. Ciało w teorii socjologicznej Pierre’a Bourdieu

Apply

Somatyzacja dominacji. Ciało w teorii socjologicznej Pierre’a Bourdieu

Journal Title: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Sociologica - Year 2015, Vol 0, Issue 1

Abstract

We współczesnej socjologii studia nad ciałem zajmują doniosłe miejsce, stanowiąc bez wątpienia jedną z dynamiczniej rozwijających się subdyscyplin. W artykule dowodzi się, że władzę sprawuje się przede wszystkim poprzez praktyki cielesne. Punktem wyjścia dla tak postawionego zagadnienia jest teoria społeczna Pierre’a Bourdieu – zdolna przezwyciężyć ugruntowaną w socjologii opozycję między, jednostką a strukturą, a także między ciałem a umysłem. Francuski socjolog analizując fenomen władzy, koncentruje się na jej symbolicznym aspekcie, zdolności do bycia jednocześnie arbitralną i nierozpoznaną (ergo ukrytą i społecznie uznaną) nawet przez podmioty jej podlegające. Dowodzi, że ciało, przyswajając arbitralne właściwości, internalizuje dominację i właśnie fenomen somatyzacji władzy jest przyczyną jej nierozpoznania. Proces ten najdobitniej pokazać można na przykładzie relacji między płciami, analizując warunki prowadzące do podporządkowania się ciała kobiecego, a także wyjaśniając trudności wyzwolenia się spod jarzma męskiej dominacji. Co ważne, w teorii Bourdieu ciało jest zarówno nośnikiem symbolicznych znaczeń, jak i w pełni materialnym bytem. Jest więc także wyznacznikiem klasy społecznej oraz stanowi rodzaj zasobu, zwanego kapitałem fizycznym, który można wykorzystać dla zdobycia i utrzymania znaczącej pozycji w przestrzeni społecznej. A zatem w niniejszym artykule władza symboliczna jest również zdolnością narzucenia przez klasy dominujące sposobu definiowania i wyglądu ciała. W artykule teoria socjologiczna Pierre’a Bourdieu jest uzupełniana poprzez liczne odniesienia do innych badaczy społecznych.

Authors and Affiliations

Hanna Dębska

Keywords

męska dominacja Pierre Bourdieu władza symboliczna hexis kapitał fizyczny somatyzacja dominacji Wprowadzenie Studia nad ciałem zajmują we współczesnej socjologii doniosłe miejsce stanowiąc bez wątpienia jedną z dynamiczniej rozwijających się subdyscyplin. Formalne wyodrębnienie tego pola badawczego nastąpiło stosunkowo niedawno co jak dowodzi Bryan Turner (1992) było przede wszystkim wynikiem „skażenia” klasycznych socjologów kartezjańską myślą filozoficzną. Ulegając dualizmowi ciało/umysł a więc oddzielając naturę od kultury koncentrowali się oni na umyśle jako tym który w rzeczywistości czyni z człowieka istotę społeczną w ten sposób ustanawiając barierę dla ukonstytuowania się odrębnej dziedziny zajmującej się praktykami cielesnymi. Chris Shilling

EP ID EP168460
DOI -
Views 111
Downloads 0