SPUŚCIZNA OPOZYCJI ANTYKOMUNISTYCZNEJ W PRL LAT 1968–1989. WSTĘP DO KLASYFIKACJI ZBIORÓW
Journal Title: Muzealnictwo - Year 2018, Vol 59, Issue
Abstract
W roku 2018 przypada 100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości po latach zaborów. Obchodzimy ją uroczyście w całym kraju, a liczne wydarzenia będą trwać aż do 2021 r., zgodnie m.in. z programem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Niepodległa 2017–2021. Artykuł prezentuje wyniki badań zasobów spuścizny materialnej po trudno definiowalnej formacji historycznej z lat 1968–1989, którą można szeroko i ogólnie nazwać opozycją antykomunistyczną w PRL. Działania opozycji rozpoczęły się od tzw. wydarzeń marcowych i powstania Organizacji „Ruch”, potem powstawały: Komitet Obrony Robotników, Komitet Samoobrony Społecznej „KOR”, Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela, Konfederacja Polski Niepodległej, Ruch Młodej Polski, następnie: Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, Niezależne Zrzeszenie Studentów i wiele mniejszych organizacji lub partii, aż po obrady tzw. Okrągłego Stołu. Działania opozycji przyczyniły się do odzyskania przez Polskę pełnej suwerenności, przywrócenia gospodarki rynkowej i usunięcia cenzury, ograniczającej wolność słowa. Pozostała po tym okresie olbrzymia liczba wydawnictw tzw. drugiego obiegu w postaci książek, czasopism, druków ulotnych, zdjęć, plakatów, znaczków, plakietek czy kaset magnetofonowych, ale także maszyn drukarskich, powielaczy, sprzętu nadawczego czy innych świadectw materialnych. Gromadzone są one obecnie w istniejących w Polsce muzeach, czasami dopiero się tworzących, są własnością stowarzyszeń lub fundacji, a także pozostają w rękach prywatnych, tworząc często znaczące kolekcje, jak np. Muzeum Wolnego Słowa Krzysztofa Bronowskiego – liczący ponad 700 000 pozycji zbiór, którym interesują się muzea zagraniczne. Spuścizną po opozycji są także informacje o osobach, wydarzeniach, wydawnictwach lub formacjach opozycyjnych publikowane w internecie, m.in. wspomniane już Muzeum Wolnego Słowa, Słownik Niezależni dla Kultury 1976–1989 Stowarzyszenia Wolnego Słowa czy zbiory Ośrodka „Karta”. Artykuł podejmuje próbę klasyfikacji tych zbiorów na podstawie wywiadów z przedstawicielami posiadających je instytucji, organizacji lub właścicielami kolekcji.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Artur Michalski
Keywords
Related Articles
- EP ID EP347003
- DOI 10.5604/01.3001.0012.1465
- Views 57
- Downloads 0
WYSTAWA MUZEALNA A PRAWO AUTORSKIE
Organizacja wystaw z punktu widzenia prawa autorskiego (Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, dalej pr.aut.) jest zagadnieniem wieloaspektowym. Analiza przeprowadzona w artykule sprowadz...
25TH ANNIVERSARY OF THE DIOCESAN MUSEUM IN OPOLE
Across the ages the Church has been concerned with the cultural heritage of its members. The mid-eighteenth century witnessed discernible interest in religious objects excluded from the cult and emphasis was placed on th...
Africa within Reach. Didactic Activities in the Area of African Exhibitions of the National Museum in Szczecin
Museum on the Island A New Quality of the Bydgoszcz Museum
Własność a dobra kultury
Zagadnienia własności dóbr kultury, podobnie jak wszelkich form własności w państwach postkomunistycznych, to poważny problem polityczny i mentalny. Z krajów nowoprzyjętych w 2004 r. do Unii Europejskiej, tylko Polska ni...