Stałość i zmienność w języku na przykładzie gramatycznej kategorii określoności.
Journal Title: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego - Year 2015, Vol 0, Issue 71
Abstract
Po krótkim wstępie przedstawiającym cel artykułu następują części omawiające poszcze- gólne zagadnienia składowe, a mianowicie: (1) gramatyczne kategorie determinacji i określo- ności, część przedstawiająca defi nicje tych terminów i stosunek pomiędzy nimi: określoność to determinacja słaba, której manifestacją są tylko adimki (ang. articles) w odróżnieniu od in- nych określników (np. zaimków wskazujących), (2) zakres (denotacja, ekstensja) nazwy i jego aktualne ograniczenie, (3) formatywy (wykładniki) i funktywy (determinanty) kategorii deter- minacji (w tym określoności), (4) kategoria określoności w języku angielskim (w przypadku pospolitych nazw policzalnych), w tym (4.1) aktualne wartości ograniczenia zakresu nazwy, a mianowicie wartości α1, α2, β, γ i δ: ich defi nicje i wykładniki w języku angielskim, oraz (4.2) porównanie podejścia tradycyjnego do określoności i ujęcia zaproponowanego przez autora niniejszego tekstu, (5) aktualne ograniczenie zakresu nazwy w logice średniowiecz- nej (zagadnienie supozycji), (6) stałość aktualnych wartości ograniczenia zakresu nazwy i zmienność obecności adimków w językach z punktu widzenia diachronii i w perspektywie typologiczno-porównawczej, (7) adimki w tłumaczeniu Biblii i (8) zakończenie. A short introduction presenting the aim of the paper is followed by parts dealing with particular component problems, namely: (1) the grammatical categories of determination and defi niteness, a part giving the defi nitions of these terms and establishing the relation between them: defi niteness corresponds to weak determination manifesting itself only in articles in contrast to other determiners (e.g. demonstratives), (2) the scope (denotation, extension) of a name and its actual restriction, (3) formatives (exponents) and functives (determinants) of the category of determination (including defi niteness), (4) the category of defi niteness in Eng- lish (in the case of common count names) – including (4.1) actual scope-restriction values of a name, namely the values α1, α2, β, γ and δ: their defi nitions and exponents in English and (4.2) a comparison of the traditional approach to defi niteness and the approach proposed by the present author, (5) the actual scope restriction of a name in the medieval logic (the problem of supposition), (6) the stability of the actual scope-restriction values of a name and change- ability of the presence of articles in languages viewed diachronically and in the typological comparative perspective, (7) articles in Bible translation, and (8) conclusion.
Authors and Affiliations
Kazimierz Sroka
Dawna polszczyzna i nowe technologie: testowanie metod przetwarzania języka naturalnego na materiale polskiego piśmiennictwa od średniowiecza po wiek XX
Celem niniejszego artykułu jest sprawdzenie, w jakim stopniu standardowe narzędzia do przetwarzania języka naturalnego dają się zastosować do anotowania korpusów historycz- nych. Kilka wybranych tekstów z XV–XX...
Istnienie i kształt normy językowej po przełomie cyfrowym
W tekście zostały wskazane czynniki, które wpływają na współczesną komunikację językową: rozpad uniwersum kulturowego, polifunkcyjność komunikacyjna (każdy użytkownik języka może być nie tylko odbiorcą, lecz także nadawc...
The boundaries of linguistic interpretation in the research on nonverbal communication
The article shows the boundaries of linguistic reflection on nonverbal communication, which are situated between two different ways of describing communication phenomena: reporting actions in terms of general language vo...
Language and cognitive schemas (the theory of cognitive schemas in a semantic description)
The article deals with the problem of boundaries of linguistic interpretation in the context of the relationship between cognition, knowledge, language and culture. Linguistic inquiry is treated as a continuum in the sen...
Piśmiennictwo religijne Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego jako źródło badań historycznojęzykowych
Przedmiotem opisu są pochodzące z okresu od XVI do XX w. zabytki piśmiennictwa religijnego Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego. Należą do nich księgi podstawowe: rękopisy Koranu, tefsiry, kitaby, chamaiły; księgi pomo...