Stare wino w nowych bukłakach, czyli przełom i kontynuacja w teologii Marcina Lutra
Journal Title: Notes Muzyczny - Year 2017, Vol 2, Issue 8
Abstract
W roku jubileuszu 500 lat Reformacji często podkreśla się przełomowe znaczenie teologicznego odkrycia Marcina Lutra z 1517 roku i jego wpływu na rozwój nowożytnych nauk humanistycznych. Zauważając odkrywczość Lutrowej teologii krzyża na tle średniowiecznej teologii chwały, autor artykułu chce podkreślić zakorzenienie teologicznego myślenia Lutra w średniowiecznej tradycji mistyki nadreńskiej. Autor polemizuje z utartym przekonaniem, że Luter, a wraz z nim cała Reformacja wittenberska, postawiła w centrum refleksji teologicznej Boga, a nie człowieka. Odwrotnie, przez soteriologiczną reorientację teologii, przez neurotyczne poszukiwanie odpowiedzi na pytanie „jak ja mogę znaleźć łaskawego Boga”, udziela Luter w istocie odpowiedzi na pytanie o sens życia doczesnego i życie wieczne chrześcijanina. Bóg reformacyjnej teologii to nie Istota, której naturę trzeba opisywać czy zgłębiać. To Zbawca, który w krzyżu wyciąga dłoń do tonącego w grzechu człowieka, wyciąga go i ratuje. Teologia krzyża jest zaprzeczeniem teologii chwały, nie szuka ziemskich dowodów Bożej potęgi, lecz pochyla się nad losem pokutującego grzesznika. W artykule autor opisuje proces dochodzenia Marcina Lutra do swych reformacyjnych odkryć, analizuje rozwój jego myśli we wczesnych pismach, wśród nich przede wszystkim: Pierwszy wykład Księgi Psalmów (z lat 1513–1515), 95 tez (1517 rok) oraz Dysputę heidelberską (1518 rok). Ta ostatnia miała przełomowe znaczenie zarówno dla ruchu reformacyjnego, jak i dla ewolucji poglądów samego Lutra. Transformację pojęć mistyki średniowiecznej w celu reformacyjnego przywracania różnym aspektom życia religijnego człowieka ich podstawowych znaczeń widać również wyraźnie w piśmie O wolności chrześcijanina (1520 rok). W dziele tym życie chrześcijanina jest zdefiniowane przez pryzmat wiary. Z tego okresu pochodzą również omawiane kazania pasyjne, w których Luter wykorzystał średniowieczne kategorie teologii mistycznej do opisu życia człowieka z Bogiem w wierze. Świadectwem zachodzącego w Lutrowej teologii procesu jest również jego Kazanie o przygotowaniu do śmierci (1519 rok), w którym można odnaleźć zarówno elementy „starego”, jak i „nowego” myślenia w teologii Lutra. Luterańska teologia krzyża i nauka o powszechnym kapłaństwie wiernych wpłynęły na rozwój nowożytnej refleksji humanistycznej, rewaloryzując rożne obszary egzystencji chrześcijanina w świecie. Praca zawodowa, wysiłek twórczy oraz związany z nimi sukces materialny oraz awans społeczny wierzącego stały się wyrazem Bożego błogosławieństwa. Tego typu idee obecne są w pieśniach śpiewanych przez ogół wiernych, ale także przenikają dzieła wybitnych kompozytorów tworzących na potrzeby zreformowanego Kościoła.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Łukasz Barański
Keywords
Related Articles
- EP ID EP517452
- DOI -
- Views 42
- Downloads 0
„Sechs kleine Klavierstücke” op. 19 Arnolda Schönberga – język muzyczny, ekspresja, wyraz artystyczny
Sechs kleine Klavierstücke op.19 na fortepian Arnolda Schönberga to cykl wyjątkowy, w którym obserwujemy kształtowanie się nowego języka muzycznego. Wraz z zawieszeniem tonalności, w każdej z miniatur pojawiają się nowe...
Trois Pièces by César Franck – a cognitive study, part 2
The source on which this two-part article was based is the author’s Master’s Thesis of the same title written under the supervision of Prof. Piotr Grajter in 2015. The subject discussed in the article is theoretical inf...
Głos rosyjski w nowej muzyce – elementy jazzu w twórczości Edisona Denisova na przykładzie „Sonaty” na saksofon altowy i fortepian
Artykuł jest streszczeniem wykładu wygłoszonego przez autorkę w trakcie sesji organizowanej przez Katedrę Kameralistyki w Akademii Muzycznej w Łodzi, w listopadzie 2013 r., która dotyczyła elementów jazzu w kameralistyce...
Do poczytania i posłuchania: Johann Sebastian Bach Choralpartiten, Präludien und Fugen, Organum Classics, Öhringen 2017
Do poczytania i posłuchania<br/><br/>
Klawiatura XVII-wiecznego klawesynu w kontekście utworów Girolama Frescobaldiego (1583–1643) i Johanna Jacoba Frobergera (1616–1667)
Artykuł omawia zagadnienie skali i mechaniki klawiatur dawnych instrumentów klawiszowych ze szczególnym uwzględnieniem klawesynu. W przystępny sposób wyjaśnione zostały podstawowe zagadnienia budowy, aspekty techniczne...