TARCIE STATYCZNE W ODWRÓCONYCH PARACH ŚLIZGOWYCH METAL–ELASTOMER
Journal Title: Tribologia - Year 2018, Vol 279, Issue 3
Abstract
Współpraca ślizgowa materiałów o różnych twardościach (odkształcalności), np. materiał polimerowy współpracujący z materiałem metalicznym, występuje w elementach maszyn w jednym z dwóch następujących wariantów: para prosta lub para odwrotna. Dla ślizgowej pary prostej obszar odkształcania (obszar styku) materiałów ślizgowych nie przemieszcza się na powierzchni elementu polimerowego podczas ich współpracy. W przypadku par odwrotnych powierzchnia styku zmienia swoje położenie podczas ruchu na powierzchni elementu polimerowego. W zależności od wariantu pary ślizgowej można zaobserwować różnice w procesie tarcia i zużycia materiału polimerowego. Badania tribologiczne wybranych par ślizgowych (elastomer po stali lub stal po elastomerze) w tarciu statycznym przeprowadzono na tribotesterze do badań w ruchu posuwisto-zwrotnym. Materiałami polimerowymi wybranymi do badań były elastomery poliuretanowe TPU, PUR i guma silikonowa SI. Materiały te współpracowały ze stalą C45 o różnym nacisku jednostkowym (p = 0,1–0,26 MPa) w warunkach tarcia suchego lub mieszanego (olej hydrauliczny Hipol HLP-68). Na podstawie rejestrowanej wartości siły tarcia Ft na początku ruchu wyznaczono wartości statycznych współczynników tarcia μstat. Wyniki testu wykazały istotny wpływ wariantu kombinacji materiałów (metal-polimer, polimer-metal) na wartość współczynnika tarcia. We wszystkich testowanych kombinacjach materiałowych, w których próbka stalowa (sworzeń) ślizgała się po płytce elastomerowej, współczynnik tarcia był wyższy niż w sytuacji, gdy próbka elastomerowa współpracowała ze stalową płytą. Głównym powodem jest znaczna wartość składowej odkształceniowej siły tarcia. Jest to spowodowane prawdopodobnie przemieszczaniem się obszaru deformacji elastomeru w jego warstwie wierzchniej i rozpraszaniem energii w wyniku histerezy naprężeniowo-odkształceniowej w materiale elastomerowym, co ma miejsce w przypadku par odwróconych.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Wojciech WIELEBA, Mariusz OPAŁKA
PROPERTIES OF DUPLEX LAYERS PRODUCED IN THE VACUUM TITANIZING PROCESS ON TOOL STEEL COVERED WITH NICKEL ALLOY
The paper presents the results of examinations of the structure and properties of duplex layers of the TiC+(Ni-Mo) type, produced in the vacuum titanizing process on tool steel covered with Ni-Mo electrolytic alloy. A co...
CONSIDERATION OF TRIBOLOGY BASIS, PART 9. TRIBOLOGY IN THE TEACHING PROCESS AT UNIVERSITIES
The article presents aspects of teaching tribology. The functions of the subject in the teaching programme are analysed. The different variants of the place of tribology in the teaching process are described. Presented v...
WPŁYW SIŁ TARCIA NA PROPAGACJE FAL WZDŁUŻNYCH W ZABLOKOWANEJ W ODWIERCIE KOLUMNIE RUR WIERTNICZYCH
W artykule przedstawiono model matematyczny i opracowano program komputerowy do analizy procesów dynamicznych, zachodzących w zablokowanej w odwiercie kolumnie rur wiertniczych podczas oswabadzania kolumny za pomocą mech...
Badanie tarcia i zużycia powłok przeciwzużyciowych w próżni
BADANIA TRIBOLOGICZNE I PRÓBY UDAROWE POLIMERÓW AKRYLOWYCH DLA PROTETYKI STOMATOLOGICZNEJ
Funkcjonalność kliniczna konstrukcji protezy polega na stworzeniu najdogodniejszych warunków bezurazowego oddziaływania sił żucia na podłoże oraz dostosowania jej do indywidualnych wymuszeń biomechanicznych US. Przy prze...