Tuhfet'ül-İhvân'da Soru Eki/Edatı "mI"
Journal Title: International Journal of Langauges' Education and Teaching - Year 2018, Vol 6, Issue 3
Abstract
Bu çalışmada, 15. yüzyıl eserlerinden Tuhfetü'l-İhvan'da "mI" soru ekinin yeri ve kullanımları incelenmiştir. Türkiye Türkçesinde soru eki/edatı, bunun yeri ve kullanımları giriş kısmında ortaya konmuştur. Bu unsur araştırmacılar tarafından ek (takı), edat, zarf, ünlem olarak değerlendirmektedir. Esasen edat kaynaklı olup sonradan ekleştiği çoğunlukla kabul edilmektedir. Soru eki/edatı, çekim ekleri arasında kapsamı en geniş eklerden biridir. İsimlere ve fiillere getirilir. Çekimde yeri, kişiye ve kipe göre değişiklik gösterir. Asıl işlevi gerçek soru cümleleri kurmak olan soru eki/edatı; kullanıldığı cümleye ve cümledeki yerine göre ifadeye soru, bilinmezlik, seçenek sunma, öfke, korku, şaşkınlık, alay etme, aşağılama, yerme, kınama, küçümseme, ikna etme, meydan okuma, danışma, denetleme, hâl hatır sorma, şüphe, sitem, övgü, çaresizlik, düşündürme, eleştiri, savunma vb. gibi işlevler ve anlamlar katar. Tuhfetü'l-İhvan'da soru eki/edatı 144 yerde kullanılmıştır. Bir örnekte döneminin imlasından farklı olarak "mü" şeklindedir. Bu ekin/edatın, eserdeki değişik anlamları ve işlevleri tespit edilmiştir. Eserde özellikle vurgulanmak istenen unsurdan sonra soru ekinin/edatının getirilmesine özen gösterilmesi dikkat çekicidir. Ekin/edatın zarf-fiil işleviyle de kullanılması önemli bir husustur. Başlangıçta belki de sadece soru/ünlem için kullanılan bu unsur, zamanla soru anlamı yanında değişik işlevler ve anlamlar kazanmıştır. Cümledeki yeri değiştirilmek suretiyle ifadedeki tekdüzeliği gidermeden cümleye çeşitli anlam incelikleri katmaya kadar değişik işlevlerde kullanılmaktadır. Dilin canlılığının bir gereği olarak bu işlevlere/kullanımlara yenilerinin de dâhil olabileceği rahatlıkla öngörülebilir.
Authors and Affiliations
Ahmet KAYASANDIK
Keywords
Related Articles
- EP ID EP613989
- DOI 10.18298/ijlet.3167
- Views 85
- Downloads 0
Çocuk Edebiyatı Yazarlarının Eğitiminde Üniversitelerin Rolü: Aarhus Üniversitesi Örneği
Bugün, çocuk kitabı yazarlığı birçok insanın uğraşı haline gelmektedir. Yazarlığın herhangi bir zorunlu önkoşulu olmamasıyla kimi zaman yalnız maddi kazanç sağlama ya da tanınırlık amaçlayan insanların yazar olarak adlan...
Türkçe Okutmanlarına ve Yabancı Öğrencilere Göre İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitaplarında (A1-A2) Kültür Aktarımı
The objective of this research is to identify the success of Istanbul Turkish for Foreigners Course Books, (A1-A2) coming forth with their difference in cultural transmission compared to other language sets in regards to...
SHAKESPEARE IN THREE LANGUAGES: READING AND ANALYZING SONNET 130 AND ITS TRANSLATIONS IN LIGHT OF SEMIOTICS
Among the literary genres, poetry is the one that resists translation the most. Creating a new and innovative language that breaks the usual rules of the standard language with brand-new uses and meanings is probably one...
Türkçe Öğretmeni Adaylarının “Ön Söz” Okuma Alışkanlıklarının Belirlenmesi
Sunuş, söz başı, ön deyi, ilk söz, ön deyiş, mukaddime gibi adlarla da tanımlanan, bir eserin konusunu, amacını, işleniş biçimini anlatan yazılar şeklinde ifade edilen ön sözler, bir bakıma eserin yazarının okuyucu ile k...
A STUDY ON APPROPRIATENESS OF LISTENING ACTIVITIES IN TFL COURSE BOOKS RELATED TO THE COMMON EUROPEAN FRAMEWORK FOR REFERENCES
Listening is defined as understanding, interpreting, evaluating, organizing, fixing ideas put forward in communication between listener and speaker, and identifying valuable ones to be stored in memory (Taşer, 2002: cite...