Türkçede Göç: Sözcükler ve Kavramlar
Journal Title: INTERNATIONAL JOURNAL OF HUMAN MOBILITY - Year 2021, Vol 1, Issue 1
Abstract
Bu çalışmada Türkçede göç olgusunu anlatan sözcükler ile kavramların bir dökümü verilmiştir. Türkçede “göç” için doğrudan göç kavramı kullanıldığı gibi diğer dillerden ödünçlenen kavramalar da kullanıldığı için kavramların alındığı diller belirtilmiştir. Bu nedenle, öncelikle, sözcük ve kavramlar Türk dilinin tarihi ve etimolojik sözlükleri (Drevneturkskiy Slovar, An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth Century Turkish, Codex Cumanicus) ile eski metin çalışmalarından (Mukaddimetü’l Edeb. Kutadgu Bilig) derlenmiştir. Göçün tarih boyutu dikkate alındığında özellikle Osmanlı dil sözlüklerine (Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat ve Kamus-ı Türkî), göç tarihi araştırmalarına baş vuruluş ve ilgili kavramlar söz dağarcığına dahil edilmiştir. Türkçe yayınlanan telif ve çevri sosyoloji sözlükleri eski ve yabancı dilden kavramları bugüne bağlaması bakımından önemli görülmüş ve güncel göç kavramlarına eklenmiştir. Özel göç sözlüklerindeki kavramlar ile göç araştırmalarında kendini gösteren kavramlar bu çalışmanın son sözcük öbeğini oluşturmuştur. Çalışma göç kavramı eşliğinde sözlüklere ve yayınlara yapılan bir tür yolculuk olarak dikkate alınmalıdır. Bu yolculukta felsefeden yol metaforu (homo viator) ve tarihten göç örnekleri göçü bir anlam çerçevesine koymaya yardımcı olacaktır. Çalışma göçün sözlükler ile toplum arasındaki ilişkisini kurmaya çalışırken sosyolengüistik bir amaç gütmüştür. Ayrıca göçe ilişkin bilginin toplumsal ve hukuki dönüşümünü göstermeye çalışmıştır. Diğer bir amaç sosyolojik muhayyile (imgelem) oluşturmak için leksiyografik verilere dikkat çekerek sosyolengüistik bir tarz denemektir. Sözlükler toplumdaki duygu, düşünce ve deneyimlerin dildeki izdüşümlerini göstermektedir. Bu çalışma ayrıca göç sözcüğünün göç kavramına evrilmesinin tarihi bir öyküsüdür. Çünkü, gündelik dil ile bilimsel dil arasındaki ilişki farklı görünümleri ile kendini gündelik hayata bilgi sosyolojisi ve sosyolengüistik olarak yansıtmaktadır. Bu çalışmanın göç tanımı vermek ve göç sözlüğü olma amacı yoktur. Sonuç kısmında, sadece, kısa bir kavram sınıflandırma taslağı oluşturulmuştur. Zihin ve duygu dünyamızdaki göç tahayyülü tarihi ve güncel göçlerle buluşmaya yazgılı gözüküyor. Farklı bir sosyoloji patikasında iddialı olmayan birkaç adım atmak için bu çalışmada dil ile sosyolojinin socio-historique yoldaşlığına öykünülmüştür.
Authors and Affiliations
Dursun Ayan
Keywords
Related Articles
- EP ID EP708924
- DOI -
- Views 84
- Downloads 1
Egemenliğin Sınırlarından, Göçmenlik ve Umudun Filtre Sınırlarına
Bu çalışma genel olarak sınırlar, özel olarak da modern dünyanın kuruluşu ile birlikte sınırların tanımı ve niteliğine ilişkin yaşanan değişmelere ilişkindir. Göç çalışmaları, temelde sınırı geçmiş ya da geçememiş insan...
Geçicilikten Kalıcı Misafirliğe: Zorunlu Göçün 10. Yılında Türkiye?deki Suriyeli Nüfusun Sosyo-Demografik Tahlili
2011 yılında başlayan Suriye İç Savaşı bugüne kadar 5 milyondan fazla mülteciye sebep olarak komşu ülkeleri derinden etkilemiştir. Türkiye, dünyadaki Suriyeli mülteci nüfusun yaklaşık %65’ine ev sahipliği yapmaktadır. Bu...
Almanya ve Hollanda’daki Türklerin Geri Dönüş Niyetleri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma
Türkiye’den Batı Avrupa Ülkelerine yönelik emek göçünden bu yana yaklaşık altmış yıl geçmiş ve Türkler bu ülkelerde kalıcı bir toplum haline gelmiştir. Bu çalışmada ulus-ötesi toplum olarak da adlandırılan Almanya ve Hol...
Hatay ve Niğde Örneğinde Sokakta Çalışan Suriye Kökenli Erkek Çocukların Yaşam Koşulları ve Uyum Problemleri
Suriye’de 2011 yılından bu yana devam eden çatışmalar ve savaşlar ile birçok Suriyeli kendi can güvenliğini sağlamak için çoğunlukla Türkiye’ye, akabinde Lübnan, Ürdün gibi komşu ülkelere göç etmiştir. Göç eden Suriyel...
Exploring Immigration Experiences in the USA: Evaluating Traditional Assimilation Theories with a Latinx Focus
Classical assimilation theories avoided further exploration of the assimilation processes and operations of ethnic organizations. Thus, the current study adopts the format of an extended narrative review article, analyzi...