TÜRKİYƏ CİNAYƏT HÜQUQUNDA İNSAN ORQAN VƏ TOXUMALARININ ALQI-SATQISI
Journal Title: Scientific Research - Year 2024, Vol 4, Issue 3
Abstract
Xülasə Dünya ölkələri qanuni olmayan üsullarla həyata keçirilən, hüquqa zidd olan orqan transplantasiyalarının qarşısını almaq üçün daxili hüquq sistemlərində müxtəlif tədbirlər görmüşlər. Bütün bu tədbirlərin təməlində var olan səbəblərdən biri qanunsuz yollarla həyata keçirilən orqan transplantasiyalarının səbəb olduğu insan hüquqlarının pozulmasının qarşısını almaq ikən, digər səbəb bütün dünyada önəmli problem olan orqan qıtlığı və bu qıtlığın səbəb olduğu orqan ticarəti cinayəti ilə təsirli şəkildə mübarizə aparmaqdır. Bu səbəbdən, əksər ölkələr hüquqa zidd olaraq edilən, eləcə də maddi gəlir əldə etmək məqsədilə donordan orqan götürülməsini təmin edilməsini cinayət hesab edərək, cəzalar müəyyənləşdirmişdir. Bu ölkələrdən biri də Türkiyə olub, Türk Cəza Qanununda bu əməli “orqan və toxuma ticarəti” adı altında sanksiyalaşdırmışdır. Qeyd etmək lazımdır ki, Türk hüquq sistemində orqan və toxuma köçürülməsini tənzimləyən təməl qanun 1979-cu ildə qəbul edilən 2238 sayılı “Orqan və toxuma əldə edilməsi, saxlanması, peyvəndlənməsi və köçürülməsi haqqında” Qanundur. Bu Qanun canlı şəxslərdən və meyitdən orqan və toxumaların götürülməsinin şərtlərini tənzimləməklə bərabər, həmçinin Qanunun tələblərini pozan şəxslərə qarşı cəza tətbiq edilməsini də müəyyənləşdirir. Sözügedən Qanuna əsaslanaraq Türkiyə Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən qəbul edilən “Orqan və Toxumaların Transplantasiyası Xidmətləri” Qaydaları transplantasiyanı həyata keçirəcək olan mərkəzlərlə, toxumalarla işləyəcək labaratoriyaların açılması, çalışması, eləcə də orqan və toxumaların köçürülməsi xidmətlərinin həyata keçirilməsi zamanı riayət edilməli olan üsul və qaydaları tənzimləyir. Türk Cəza Qanunun 91,92,93-cü maddələri isə insan orqan və toxumalarının qanunsuz transplantasiyasına, orqan və toxumaların ticarətinə dair məsuliyyəti və məsuliyyətdən azadetməni ehtiva edir. Məqalədə Türk Cəza Qanunun 91-ci maddəsində qeyd edilən əməllər ayrı-ayrılıqda təhlil edilməyə çalışılacaqdır.
Authors and Affiliations
Jalə Qənbərova
Keywords
Related Articles
- EP ID EP749103
- DOI 10.36719/2789-6919/31/32-36
- Views 15
- Downloads 0
AKSİZLİ MALLARIN DAİRƏSİNƏ MÜNASİBƏTDƏ QANUNVERİCİLİYİN TƏLƏBLƏRİ
Xülasə Aksizlər xüsusi siyahıya daxil edilmiş mallardan tutulan vergilərdir. Aksiz vergisi tutulan mallar, adətən, ümumi xüsusiyyətə malikdir: bu mallara tələb gəlir səviyyəsinə görə qeyri-elastikdir. Aksiz vergiləri...
VƏTƏNDAŞLIĞIN ƏLDƏ EDİLMƏSİ ƏSASLARI
Xülasə Müasir demokratik cəmiyyətdə vətəndaşlığın mahiyyətini vətəndaşla dövlət arasında hüquqi münasibət dövlət quruculuğu, vətəndaş cəmiyyətinin inkişafı, ölkənin siyasi sistemi və.s məsələlər təşkil edir.Vətəndaşlı...
ŞAGİRDLƏRDƏ XXI ƏSR BACARIQLARININ FORMALAŞMASINDA MƏKTƏB RƏHBƏRLİYİ, MÜƏLLİM, VALİDEYN ÜÇBUCAĞI
Xülasə Bu məqalədə XXI əsr bacarıqları, bu bacarıqların inkişafında valideyn, müəllim, məktəb rəhbərliyinin təsiri təsvir olunur. Məqalədə XXI əsr bacarıqları araşdırılmış, elmi-nəzəri ədəbiyyatlar təhlil edilmişdir....
İSHALƏLEYHİ DƏRMAN BİTKİLƏRİNİN BUZOVLARIN MÜALİCƏ VƏ PROFİLAKTİKASINDA ƏHƏMİYYƏTİ
Xülasə Müəyyən edilmişdir ki, mədə-bağırsaq pozuntuları ilə müşayiət olunan buzovların ishalının müalicə və profilaktikasında dərman bitkilərinin kimyəvi preparatları ilə kompleks tətbiqi, buzovların ishalının sağal...
Kartofun yetişdirilmə texnologiyası
Xülasə Məqalədə kartofun insanların həyatında necə önəmli rol oynaması, əkilmə texnologiyası, kartof bitkisinə qulluq qaydaları, məhsuldarlığı qeyd edilir. Eyni zamanda kartof bitkisinin torpaq iqlim şəraiti, vegetasi...