Upaństwowienie i wzrastająca interwencja państwa zagrożeniem dla instytucji rynkowych
Journal Title: Studia Ekonomiczne - Year 2016, Vol 2016, Issue 0
Abstract
Głównym celem artykułu jest wyjaśnienie nieoczekiwanych zmian w procesie transformacji niektórych państw Europy Środkowej i Wschodniej (EŚiW), począwszy od drugiej połowy pierwszej dekady XXI wieku. Szczególną uwagę zwrócono na zmiany postępowania rządów wobec własności publicznej. Choć podejście etatystyczne w dziedzinie polityki gospodarczej poszczególnych państw nabrało rozpędu podczas i w następstwie kryzysu w latach 2008-2009, to nie przełożyło się ono na radykalną reorientację w sferze podstawowych uwarunkowań gospodarczych, jak np. struktury własnościowe. Rządy w niektórych krajach EŚiW jednak coraz częściej eksperymentują także w tej dziedzinie, co skutkuje istotnym wzrostem ingerencji państwa w gospodarkę. Proces prywatyzacji został zatrzymany, a w wielu przypadkach sprywatyzowany wcześniej majątek został ponownie znacjonalizowany. Rządy zwiększyły swój wpływ na struktury zarządcze w przedsiębiorstwach o mieszanej formie własności. Główna część artykułu ma na celu lepsze zrozumienie zmian w zakresie polityki własnościowej państwa. Chodzi także o zwrócenie uwagi na ryzyko odwrócenia logiki prywatyzacji. Rosnąca rola państwa jako dysponenta własności może dziś prowadzić do eskalacji negatywnych konsekwencji politycznych i ekonomicznych, przypominających te sprzed lat 90. ubiegłego wieku, kiedy jako lekarstwo zaproponowano prywatyzację. Takie działania mogą prowadzić do ograniczenia konkurencyjności, otworzenia furtki dla "pogoni za rentą" na szczeblu politycznym i osobistym, a także osłabienia funkcjonowania instytucji rynkowych.(abstrakt oryginalny) The main goal of this study is to explain the unexpected changes in the transition process of some Central and Eastern European (CEE) countries starting in the second half of the 2000s. Special attention is paid to changes in and the attitudes of governments toward state ownership. Though statist approaches gained a lot of momentum in economic policy of various states during and after the 2008/9 crisis, this did not mean a fundamental reorientation expressed in changes in such main economic conditions like ownership patterns. Nevertheless, governments in some CEE countries seem to flirt with such ideas too in the general framework of increasing state economic intervention. The privatization process was stopped and in a number of cases re-nationalization of formerly privatized assets occurred. Governments strengthened their influence in the governance structure in mixed ownership companies. The main body of the present paper provides a better understanding of this change in state property policies. We also drive the attention to the risks of a reversal of the privatization logic. An increasing role of the state as proprietor may strengthen today similar negative political and economic consequences and risks against which the privatization agenda of the 1990s was suggested. It can reduce competition, give way to political and personal rent seeking and weaken the functions of market economy institutions.(original abstract)
Authors and Affiliations
Miklós Szanyi
Powiązania spółek finansowych z przedsiębiorstwami sfery realnej w sieci rad dyrektorów na polskim rynku kapitałowym
Celem artykułu jest analiza relacji między spółkami finansowymi a przedsiębiorstwami sfery realnej oraz porównanie ich centralnych pozycji w sieci powiązań przedsiębiorstw wspólną dyrekcją na polskim rynku kapitałowym. D...
Ekonomia złożoności w badaniach rynków nieruchomości
Celem artykułu jest wskazanie możliwości wykorzystania ekonomii złożoności w badaniach rynków nieruchomości oraz opracowanie uniwersalnej miary dynamiki cen nieruchomości (ReRN) w analogii do stosowanej w hydrodynamice l...
Adam Smith - pięć razy o racjonalności w ekonomii. (Z okazji 240 rocznicy ukazania się "Bogactwa Narodów")
Artykuł jest syntetyczną próbą - wykraczającą poza ramy samej ekonomii i wkraczającą w pole filozofii, socjologii i antropologii - umiejscowienia myśli Adama Smitha w szerszej perspektywie, perspektywie mechanizmów kszta...
Myślenie szybkie i wolne a optymizm dotyczący osobistych zasobów pieniężnych
Celem artykułu jest badanie zależności między impulsywnością myślenia a nierealistycznym optymizmem dotyczącym osobistych zasobów pieniężnych. Zakłada się, że ludzie różnią się stylem przetwarzania informacji. Są osoby i...
System naturalnej wolności Adama Smitha
Celem artykułu jest pokazanie fałszywości dominującego w powszechnej świadomości obrazu doktryny Adama Smitha. U podstaw zaproponowanej w artykule wizji Smithowskiej doktryny wolności i społecznego ładu leży założenie, ż...