Varoluş Felsefelerinde Varoluşun Özden Önceliği Sorunu

Apply

Varoluş Felsefelerinde Varoluşun Özden Önceliği Sorunu

Journal Title: Beytulhikme An International Journal of Philosophy - Year 2011, Vol 1, Issue 1

Abstract

Varoluş Felsefelerinde Varoluşun Özden Önceliği Sorunu: Varoluşun önceliği ilkesi, varoluşçu felsefeye karakterini kazandıran temel bir ilkedir. İnsanın değeri, yaşamın anlamı, özgürlük ve sorumluluk, tasarı ve seçim, birey ve Tanrı anlayışı, değerler sorunu gibi varoluşsal temalar ileri derecede bu ilkenin sorgulanmasından ortaya çıkar. Varoluşun önceliği, bu haliyle, varlık ve yokluk, hayat ve ölüm karşısında yaşamsal bir tutumu da ifade eder. Buna göre insan dünyası, öncelikle bir bilgi objesi değil, tüm halleri ile varoluşun içinde geçtiği ve yaşandığı bir varoluş dünyasıdır. Bu dünya, tam olarak akıl ve mantık ile ölçülebilen, anlaşılabilen, izah edilebilen bir dünya değildir; anlaşılamazlık, açıklanamazlık gibi özellikleriyle kendi içinde bir “sır” öğesi de taşır. Varoluşçuluk, her türlü bilimsel ve felsefi sorun karşısında varoluşun önceliğini savunan bir yönelimdir. Bu yönelim içinde bilgi objesi olarak fiziksel ve tinsel dünyanın kavranması çabası, ikincildir. Varoluşun önceliği anlayışı, en açık ifadesini Sartre’ın “varoluşun özden önceliği” ilkesinde bulur. Sartre, bu ilkeyi, kendi varoluşçu felsefesi içinde “sistematik” hale, eğer denilebilirse bir “öğreti” haline getirir. Bu makalede varoluşun özden önceliği ilkesinin ne olduğu ve hangi sonuçları doğurduğu konusu ele alınacaktır: Varoluşun özden önceliği ne demektir? Özcü anlayış neyi ifade eder, hangi süreçlerden geçmiştir? Varoluşun özden önceliği nasıl bir insan anlayışı öngörür? Makale içinde bu ve benzeri soruların cevabı aranacaktır.

Authors and Affiliations

Vefa Taşdelen

Keywords

essence existence Priority of existence Individual Freedom Responsibility design choice

EP ID EP102943
DOI -
Views 83
Downloads 0