WILLIAM JAMES'İN ÇOĞULCU EVREN PERSPEKTİFİNDE İDEALİZM ELEŞTİRİSİ
Journal Title: Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi - Year 2018, Vol 17, Issue 34
Abstract
Felsefe tarihi boyunca evrenin anlaşılması amacıyla geliştirilen farklı düşünce sistemlerinden realizm ile idealizmin farklı, çoğu zaman karşıt arka planları günümüzde dahi pek çok tartışmanın kaynağını teşkil etmiştir. Tümel ve aşkın çerçeveden bakışı, bilginin nesnesinin düşünce faaliyetine bağlı olduğunu kabul eden idealizm soyut alandan hareketle somut alanın belirlenmesine olanak verir. Realizm somut alanda kalmakla beraber, bu alanın özneden bağımsız bir gerçekliğe sahip olduğunu varsayar. Ancak farklı alt dalları içeren iki düşünce sisteminin evreni açıklamaya yönelik farklı yaklaşım metotlarına karşın bunlardan birinin mutlak surette yanlışlanması, doğası gereği felsefe için olanaksızdır.William James, saf idealizm ve saf realizmin, varlığın önceden verilmiş parametrelerle açıklanmasını öncelediği için güncel problemlerin çözümüne katkı sunmada sorunlar içerdiğini savunur. Onun klasik metafizik yerine, pratik, somut ve deneyimsel temelleri olan bir metafizik yapma biçimini benimsediği açıkça görülür. Çalışmamız, James’in çoğulcu bir evren teorisi oluşturma çabalarında idealizm ve realizme yönelik eleştirilerini ve pragmatik bir çerçevede önerdiği saf deneyim teorisini ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Authors and Affiliations
Mustafa Kınağ
Keywords
Related Articles
- EP ID EP470889
- DOI 10.14395/hititilahiyat.469362
- Views 68
- Downloads 0
“(Hastalıkta) Bulaşıcılık Yoktur” Hadisinin İsnad ve Metin Açısından Tahlili
“(Hastalıkta) bulaşıcılık yoktur” ibaresini içeren hadisler, erken dönemlerden itibaren akla aykırı bulunarak ya da “Hastalıklı olan sakın sıhhatlilerin yanına sokulmasın” ve “Cüzzamlıdan arslandan kaçar gibi kaçın” gibi...
İSLAM’IN KÖKENLERİNE YÖNELİK TARTIŞMALAR BAĞLAMINDA BIRMINGHAM KUR’AN’I: FARKLI BİR OKUMA
22 Temmuz’da BBC’nin web sitesinde “Birmingham Üniversitesi’ndebulunan En Eski Kur’an Parçaları”2 (Oldest Koran Fragments found inBirmingham University) başlıklı bir makale yayımlandı ve bu makale hemakademisyenler hem d...
SİYER RİVAYETLERİNDE BİR AKTÖR OLARAK İBLİS/ŞEYTAN
Bu makalede, Siyer rivayetlerinde Şeytan ve İblis’in rolüne dair anlatımlar ele alınmıştır. Şeytanve İblis kavramlarının Müslümanların zihninde soyut düzlemde bir karşılığı vardır. Bu soyutkavramların somutlaştırılmasına...
HANEFÎ MEZHEBİNDE SAHÂBE KAVLİNİN HÜCCET DEĞERİ
Erken döneme ait muhtelif furû’ kaynaklarında sahâbî kavli konusunda Ebû Hanîfe’ye (ö. 150/767)isnat edilen bazı rivayetler mevcut olmakla birlikte Serahsî (ö. 483/1090) hariç ilk dönem Hanefîusulcüler eserlerinde bunlar...
İşitme Engelliler Ortaokulunda Okuyan Öğrencilerin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisine Dersine Yönelik Tutum ve Değerlendirmeleri: Amasya ve Samsun Örneği/Attitudes of the Students Studying at the Secondary School for the Children with Hearing Impairments towards the Course of Religious Culture and Moral Knowledge: The Case of Amasya and Samsun
Bu çalışma, işitme engelliler ortaokulunda okuyan öğrencilerin DKAB dersine yönelik tutumlarını tespit etmek amacıyla hazırlanmıştır. Bu amaçla, dokuz sorudan oluşan bir anket formu oluşturulmuş, Amasya ve Samsun illerin...