ZMIANA PODSTAWY PRAWNEJ DZIAŁALNOŚCI ZAKONÓW W POLSCE DOKONANA PRZEZ WŁADZE KOMUNISTYCZNE W 1949 R.
Journal Title: Studia z Prawa Wyznaniowego - Year 2014, Vol 17, Issue 17
Abstract
Artykuł pokazuje okoliczności i skutki zmiany aktów prawnych, określających prawne ramy działalności zakonów w Polsce po II wojnie światowej. Do roku 1949 zakony nie podlegały przepisom dotyczącym tworzenia i legalizacji zrzeszeń świeckich. Na podstawie dekretu z dnia 5 sierpnia 1949 r. zostały zobowiązane do podporządkowania się przepisom Prawa o stowarzyszeniach. Brak wniosku o rejestrację skutkować miał rozwiązaniem zgromadzenia zakonnego i przejęciem jego majątku na rzecz państwa. Pomimo złożenia przewidzianych prawem wniosków, władze nie dokonały rejestracji zakonów, nie prowadziły również formalnego rejestru tych podmiotów. W rzeczywistości bowiem władzom zależało jedynie na ukształtowaniu takiego stanu prawnego, który można byłoby wykorzystać jako narzędzie represji wobec zakonów. Jak pokazują materiały archiwalne, prawdziwym celem nowelizacji z 1949 r. nie było dążenie do uregulowania stanu prawnego zakonów, który w tamtym okresie pozostawał niepewny ze względu na uchwałę Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej z dnia 12 września 1945 r. deklarującą nieobowiązywanie Konkordatu z 1925 r. Władzom zależało jedynie na objęciu zakonów skrupulatnym nadzorem państwowym, a w konsekwencji stopniowe ograniczanie ich działalności, aż do zupełnego usunięcia z życia społecznego. Tekst oparty został przede wszystkim na analizie aktów prawnych oraz na materiałach archiwalnych zgromadzonych w polskich archiwach państwowych i kościelnych.
Authors and Affiliations
Marta Ordon
Keywords
Related Articles
- EP ID EP158556
- DOI -
- Views 186
- Downloads 0
WYZNANIOWA FORMA ZAWARCIA MAŁŻEŃSTWA CYWILNEGO A ZASADA RÓWNOUPRAWNIENIA ZWIĄZKÓW WYZNANIOWYCH
Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym związki wyznaniowe w Polsce mogą korzystać z przysługujących im praw zgodnie z zasadą równouprawnienia bez względu na formę uregulowania ich sytuacji prawnej. Do katalogu przysługuj...
THE BUDGETARY CONSEQUENCES OF NON-DIRECT SUPPORT OF RELIGIOUS INSTITUTIONS FROM PUBLIC FUNDS IN POLAND
The financing of churches and other religious associations is an important component of the system of legal and customary regulations comprising the model of Church-State relationships in modern states and being a focal...
Marcin A. Mielczarek, Realizacja wolności religijnej w zatrudnieniu pracowniczym, Warszawa: Difin SA 2013, ss. 293
recenzja
THE CONSTITUTIONAL PRINCIPLE OF CHURCH-STATE COOPERATION IN THE CONTEXT OF THE INTERPRETATION OF THE PRINCIPLES OF THE RESPECT FOR HUMAN DIGNITY AND THE COMMON GOOD
The article presents the concept of the constitutional principle of cooperation between the state and churches and religious denominations in the context of the interpretation of two notions closely related to this princ...
THE DIRECTION AND DYNAMICS OF THE DEVELOPMENT OF THE SCIENCE AND TEACHING OF ECCLESIASTICAL LAW IN POLAND
The article presents the condition of ecclesiastical law as a scientific and academic discipline. It describes the main areas of research undertaken by individual representatives of the doctrine during the last years, as...