Zmiany w błonie śluzowej przewodu pokarmowego wywołane radio- i chemioterapią nowotworów
Journal Title: OncoReview - Year 2012, Vol 2, Issue 1
Abstract
Zapalenie błony śluzowej przewodu pokarmowego (mucositis) po radio- i chemioterapii nowotworów manifestuje się klinicznym zespołem objawów będących następstwem zmian morfologicznych błony śluzowej. Ból, owrzodzenie, wzdęcia, wymioty i biegunka są następstwem uszkodzenia śluzowo-bakteryjnej bariery ochronnej błony śluzowej. W ostatnich latach opisano podłoże molekularne kolejnych etapów mucositis. Sonis zdefiniował 5 kolejnych faz zmian patogenetycznych: inicjację czynników transkrypcyjnych, ich aktywację, wzmocnienie sygnału, owrzodzenie i gojenie. Kluczową rolę w opisanym modelu mucositis odgrywają czynniki toksyczne (promieniowanie i chemioterapia) wyzwalające wolne rodniki, które uruchamiają kaskadę zdarzeń. W kolejnych fazach istotne znaczenie ma transkrypcyjny czynnik jądrowy κB (nuclear factor-κB) oraz zwiększone wytwarzanie miejscowych cytokin prozapalnych: interleukiny IL-1β, IL-6 i czynnika martwicy nowotworu (TNF, Tumor Necrosis Factor). Następnie kluczową rolę przypisuje się cyklooksygenazie indukowanej COX-2 w inicjacji zapalenia i aktywacji metaloproteinazy macierzy (MMP). We wcześniejszym etapie dochodzi do uszkodzenia błony podśluzowej, a następnie błony śluzowej. Z klinicznego punktu widzenia istotna jest faza owrzodzenia, z uwagi na przenikanie kolonii bakterii do małych naczyń krwionośnych prowadzące do sepsy. Faza gojenia następuje po 2–4 tygodniach od nasilenia zmian po napromienianiu lub chemioterapii. Objawy kliniczne i zmiany morfologiczne spowodowane radio- lub chemioterapią nowotworów dzieli się na wczesne (pod postacią ostrych odczynów popromiennych powstających do 3–6 miesięcy) i późne (przewlekłe odczyny popromienne z fazą podostrą do 1 roku, fazą przewlekłą od 1 roku do 5 lat i fazą odległą powyżej 5 lat od zadziałania toksycznych czynników). Powikłaniem ostrego odczynu po napromienianiu jest owrzodzenie z następową martwicą i perforacją ściany jelita. W fazie podostrej stwierdza się teleangiektazje w błonie śluzowej i podśluzowej, a średnica naczyń jest większa od światła krypt jelitowych.
Authors and Affiliations
Anna Nasierowska-Guttmejer
Keywords
Related Articles
- EP ID EP53139
- DOI -
- Views 240
- Downloads 0
Rehabilitacja chorych na nowotwory układu oddechowego
Większość chorych na raka płuca ma współistniejącą przewlekłą obturacyjną chorobę płuc oraz chorobę serca. Zakres planowanego leczenia przeciwnowotworowego zawsze musi uwzględniać stan kardiologiczny i pneumonologiczny p...
Zasady postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na nowotwory podścieliskowe przewodu pokarmowego (GIST) w 2010 roku
Nowotwory podścieliskowe przewodu pokarmowego (ang. gastrointestinal stromal tumors, GIST) są najczęstszymi nowotworami pochodzenia mezenchymalnego w obrębie przewodu pokarmowego. Nowotwory te, dzięki postępom w diagnost...
Malignant melanoma of unknown primary site in patient with pustulosis plantaris
We reported a 57 year old woman treated for 2 years because of pustulosis plantaris (periodic exacerbations and remissions). In July 2013 she reported to the Outpatient Surgery because of a tumor in the left groin area....
Tyrosine kinase inhibitors in hematologic malignancy: should we be concerned?
Long-term survival of a young patient after multi-disciplinary treatment of initially inoperable stomach cancer with metastases to the liver and visceral lymph node
This paper reports on a 5-year survival of a 30-year-old male patient initially diagnosed with inoperable stomach cancer with metastases to the liver and the visceral lymph node. The systemic treatment regimen (8 cycles...