Zmienność przestrzenna temperatury gleby w Polsce
Journal Title: Acta Agrophysica - Year 2018, Vol 25, Issue 3
Abstract
Celem badań było rozpoznanie i określenie przestrzennej zmienności temperatury w powierzchniowej warstwie gleby na obszarze Polski. Do badań wykorzystano dane pomiarowe wykonane w latach 1961-1975 w 88 stacjach meteorologicznych. Rozpatrywano jednomiesięczne okresy temperatur pochodzące z głębokości 5 cm. Do analiz zastosowano metody statystyczne i geostatystyczne. Rozpoznano zmienność przestrzenną temperatury gleby, wykorzystując empiryczne semiwariogramy oraz dopasowane do nich modele, dla których wyznaczono wartości samorodków, wartości progów wysycenia semiwariancji oraz zakresów przestrzennej zależności. Obliczono również wymiary fraktalne. Następnie, stosując metodę krigingu, na podstawie danych punktowych, wyznaczono powierzchniowe rozkłady temperatury gleby na obszarze Polski. Stwierdzono istotną i silną przestrzenną zależność temperatury gleby. Najlepiej dopasowanym modelem matematycznym semiwariogramu empirycznego była funkcja sferyczna z zakresem od 290 do 880 km. Wartości samorodka, wysycenia, jak i wymiaru fraktalnego rosły w okresie letnim, malały od jesieni do wiosny z najniższymi wartościami na koniec jesieni i początek zimy. Wskazują one, że w okresie wiosenno-letnim zachodzą dodatkowe procesy modyfikujące temperaturę gleby, głównie w wyniku bardziej zróżnicowanych opadów deszczu i większych zawartości frakcji piasku w środkowej części Polski. Semiwariogramy powierzchniowe wskazują na występowanie zmieniającej się w czasie anizotropii w rozkładzie temperatury gleby. Przestrzenne rozkłady temperatury gleby ukazują znaczące jej zróżnicowanie na obszarze Polski z ukierunkowaniem południkowym w okresie jesienno-zimowym i równoleżnikowym w okresie wiosenno-letnim.
Authors and Affiliations
Edyta Rojek, Bogusław Usowicz
Keywords
Related Articles
- EP ID EP477025
- DOI 10.31545/aagr/95026
- Views 74
- Downloads 0
Plonowanie mieszanek międzyodmianowych pszenżyta jarego
W doświadczeniu z mieszanką zbożową dwóch odmian pszenżyta jarego Gabo i Wanad uwzględniono dwa czynniki: I. Sposób siewu odmian pszenżyta jarego A. siew czysty odmiany Wanad, B. siew czysty odmiany Gabo, C–G. – siewy mi...
Wpływ nawożenia azotem i preparatów mikrobiologicznych na kształtowanie się jakości oraz strat przechowalniczych ziemniaka jadalnego
W badaniach polowych oceniano wpływ nawożenia azotowego oraz preparatów mikrobiologicznych na kształtowanie się zawartości suchej masy, skrobi, białka ogółem i azotanów, skłonności do ciemnienia miąższu bulw surowych ora...
Wpływ dodatku mąki dyniowej na zmiany wybranych cech tekstury ciasta drożdżowego
Celem pracy było określenie wpływu dodatku mąki dyniowej oraz czasu przechowywania na właściwości tekstury ciasta drożdżowego. Do badań przygotowano próbę kontrolną oraz 3 ciasta z mąką dyniową w ilości 5, 10 i 15% w mie...
Stan fizyczny gleb parku dworskiego w Kozłówce, w województwie lubelskim
Przeprowadzono badania właściwości fizycznych antropogenicznych gleb parku dworskiego w Kozłówce, w województwie lubelskim. Badane gleby reprezentowały anthrosole (3 pedony) i technosole (2 pedony). Próbki do badań pobra...
Yield of dry matter and starch of edible potato tubers in conditions of application of growth biostimulators and herbicide
Field experiments were conducted in the years 2015-2017 in the region of eastern Poland, in the Biała Podlaska Commune (52°02`N, 23°07`E) in the Lublin Voivodeship. The purpose of the study was to assess the effect of fi...