Afrykański rynek antykwaryczny. Między autentycznością a komercją. Przypadek Dogonów i Sombów
Journal Title: Afryka - Year 2018, Vol 47, Issue
Abstract
Pojawienie się masowej turystyki skutkuje zmianami zachodzącymi w sztuce ludów Afryki Zachodniej. W efekcie czego wzrosło zapotrzebowanie na „oryginalne pamiątki afrykańskie”, pojawiła się prawie przemysłowa, taśmowa produkcja „sztuki afrykańskiej”. Zjawisko to przeanalizowano na przykładzie dwóch ludów (Dogon i Somba), do których masowo docierali turyści oraz ludów w umiarkowany sposób dotkniętych tym zjawiskiem. Porównując sztukę ludów Afryki Zachodniej z początku XX wieku, kiedy nie istniało tam zjawisko masowej turystyki, do sztuki początku XXI wieku dostrzegamy zmiany. Jedne są zmianami zachodzącymi wewnątrz danej kultury, będącymi efektem naturalnego procesu przemian. Drugie są zmianami egzogennymi, wynikającymi z masowego zainteresowania sztuką, dziełami lokalnych rzemieślników. Maski i rzeźby – główny obiekt zainteresowań przyjezdnych poszukujących atrakcyjnej pamiątki, ulegają zmianie wskutek oczekiwań klientów. Sztuka artisan, z którą najczęściej spotyka się turysta, co prawda nawiązuje do tradycyjnej sztuki ludów odwiedzanych przez turystów, odpowiada jednak przede wszystkim na ich zapotrzebowanie. Niektóre wyroby są inspirowane gustami przyjeżdżających turystów. Rzemieślnik aby sprzedać swoje wyroby musi szybko reagować na potrzeby klienta. Obiekt sztuki tradycyjnej z całą swoją bogatą symboliką został wyrwany z kontekstu kulturowego, i stał się pamiątką z pobytu nie tylko z odwiedzanego terenu, ale z wizyty w Afryce w ogóle. Pojawił się w tym momencie problem co jest kopią a co autentykiem. W pojęciu sztuki europejskiej oryginał jest jeden, a każdy kolejny obiekt, który wygląda tak samo jest kopią lub falsyfikatem. W artisanach i muzeach jest wiele takich samych masek, rzeźb czy też innych obiektów o walorach artystycznych, różnią się jedynie w detalach i staranności wykonania. Pomimo tego etnolog nie powie, że to podróbki.
Authors and Affiliations
Lucjan Buchalik
Julius Eduard Teusz (1845-1912) – biolog, odkrywca, podróżnik
Biogram Juliusa Eduarda Teusza
Obrazy Wschodu we współczesnych powieściach hausańskich
Artykuł traktuje o współczesnych hausańskich powieściach zwanych przez krytyków literaturą jarmarczną, a przez samych czytelników littattafan soyayya - „książki o miłości”. Powieści poruszają tematy małżeństwa, miłości,...
Konferencja ogólnopolska: „Czy Afryka potrzebuje nowych granic? Stosunki międzynarodowe w Afryce w kontekście separatyzmów w regionie”
Artykuł podsumowuje konferencję na temat zagadnień szczególnie drażliwych W Afryce, gdzie granice terytorialne zostały ukształtowane, z nielicznymi wyjątkami, w wyniku kolonialnego podziału tego kontynentu. I choć szefow...
Inicjacja dziewcząt Lomwe. Wczoraj i dziś
Na podstawie etnologicznych badań terenowych autorka nakreśla obraz inicjacji oraz wieńczącego ją obrzędu przejścia dziewcząt Lomwe. By opisać współcześnie występujący obrzęd przejścia, sytuuje go w kontekście historyczn...
Dziennik podróży afrykańskiej Jana Czekanowskiego – ostatni etap podróży (31 marzec 1908 – 1 kwietnia 1909). Rekonstrukcja wydarzeń
Celem artykułu jest próba rekonstrukcji przebiegu trzeciego, ostatniego etapu badań Jana Czekanowskiego w Afryce Środkowej, realizowanego w okresie pomiędzy 31 marca 1908 a 1 kwietniem 1909 r. Rekonstrukcja ta została pr...