Agatologiczna i aksjologiczna próba uzasadnienia wyborów etycznych
Journal Title: Ruch Filozoficzny - Year 2014, Vol 71, Issue 2
Abstract
Autor artykułu uważa, że współczesny namysł etyczny, szczególnie w dziedzinie etyki zawodowej, koncentruje się na formułowaniu zasad działania oraz na ocenie prawidłowości ich realizacji. Mało natomiast uwagi poświęca refleksji na temat uzasadnienia zachowań etycznych. Wygląda to tak, jakby współcześni etycy, także etycy biznesu, byli przekonani, iż sensu bycia etycznym nie ma potrzeby wskazywać – bo wszystko od dawna jest oczywiste. A zadanie etyków polegać ma jedynie na formułowaniu najwłaściwszych, tzn. najbardziej optymalnych, sposobów realizacji tych zaleceń. Tymczasem uważna obserwacja współczesnego świata pokazuje, że na obszarze życia ekonomicznego, społecznego i intelektualnego, gro nieporozumień wynika z rozbieżności zapatrywań na sferę tego co podstawowe. Europejczycy doby średniowiecza mieli podobny obraz rzeczywistości i wynikający z niego wspólny pogląd na to, jak realizować etycznie wartościowe życie. Opisy powiązań pomiędzy wizją kosmicznego, ustanowionego przez Boga, ładu a zasadami życia można odnaleźć np. w pismach Bonawentury i Tomasza z Akwinu. Ten spójny obraz świata został zakwestionowany przez epokę nowożytną. W wyniku tego innymi torami zaczęło podążać myślenie o kosmosie, a innymi o człowieku. Opisy, wynikającego z takich takiego stanu rzeczy, etycznego zagubienia można odnaleźć w pismach Johna Donne’a i Błażeja Pascala. W dalszej części artykułu autor omawia nowożytne poszukiwania nowego sposobu uzasadniania wyborów etycznych. Jednak najwięcej uwagi poświęca omówieniu dwóch dwudziestowiecznych propozycji. Jego zdaniem godne uwagi i głębszej refleksji są propozycje – aksjologiczna (w ujęciu Maxa Schelera) oraz agatologiczna (w ujęciu Józefa Tischnera).
Authors and Affiliations
Zbyszek Dymarski
Keywords
Related Articles
- EP ID EP316796
- DOI 10.12775/RF.2014.017
- Views 85
- Downloads 0
Józef Bańka, Uczta cyfrowa uczestników kongresu zwołanego do Wieży Babel w sprawie cyfrowej nicości wiedzy, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 2017, ss. 618
--
Der Streit zwischen der theologischen und der philosophischen Fakultät in Kants Schrift „Der Streit der Fakultäten“
Kant’s mature work on the conflict of the faculties includes a theory of the basic establishment of philosophy as an institution embedded in the hierarchical structure of the four faculties in university and touched by t...
Novalis o sztuce rozumienia historii (Sinn für Geschichte)
Artykuł stanowi próbę rekonstrukcji specyfiki rozumienia historii w pismach Friedricha von Hardenberga (Novalisa), reprezentanta wczesnego romantyzmu niemieckiego. Wykazuje ważność inspiracji transcendentalizmu J. G. Fic...
Is the integration of the philosophical perspective and the scientific views possible? The post-Wittgensteinian need for theoretical re-formulations
If we agree that there is a visible tension between various personal experiences and the way in which science treats them, we can also assume that we would like to find a perspective which would link what is first-person...
Nauka i rzeczy ostateczne
Autor artykułu zmierza do uzasadnienia następujących tez: (1) poznanie naukowe nigdy nie będzie w stanie rozwiązać tajemnicy świata, a w tym tajemnicy istnienia takich dymensji egzemplifikacji uniwersaliów, jakimi...