Agatologiczna i aksjologiczna próba uzasadnienia wyborów etycznych
Journal Title: Ruch Filozoficzny - Year 2014, Vol 71, Issue 2
Abstract
Autor artykułu uważa, że współczesny namysł etyczny, szczególnie w dziedzinie etyki zawodowej, koncentruje się na formułowaniu zasad działania oraz na ocenie prawidłowości ich realizacji. Mało natomiast uwagi poświęca refleksji na temat uzasadnienia zachowań etycznych. Wygląda to tak, jakby współcześni etycy, także etycy biznesu, byli przekonani, iż sensu bycia etycznym nie ma potrzeby wskazywać – bo wszystko od dawna jest oczywiste. A zadanie etyków polegać ma jedynie na formułowaniu najwłaściwszych, tzn. najbardziej optymalnych, sposobów realizacji tych zaleceń. Tymczasem uważna obserwacja współczesnego świata pokazuje, że na obszarze życia ekonomicznego, społecznego i intelektualnego, gro nieporozumień wynika z rozbieżności zapatrywań na sferę tego co podstawowe. Europejczycy doby średniowiecza mieli podobny obraz rzeczywistości i wynikający z niego wspólny pogląd na to, jak realizować etycznie wartościowe życie. Opisy powiązań pomiędzy wizją kosmicznego, ustanowionego przez Boga, ładu a zasadami życia można odnaleźć np. w pismach Bonawentury i Tomasza z Akwinu. Ten spójny obraz świata został zakwestionowany przez epokę nowożytną. W wyniku tego innymi torami zaczęło podążać myślenie o kosmosie, a innymi o człowieku. Opisy, wynikającego z takich takiego stanu rzeczy, etycznego zagubienia można odnaleźć w pismach Johna Donne’a i Błażeja Pascala. W dalszej części artykułu autor omawia nowożytne poszukiwania nowego sposobu uzasadniania wyborów etycznych. Jednak najwięcej uwagi poświęca omówieniu dwóch dwudziestowiecznych propozycji. Jego zdaniem godne uwagi i głębszej refleksji są propozycje – aksjologiczna (w ujęciu Maxa Schelera) oraz agatologiczna (w ujęciu Józefa Tischnera).
Authors and Affiliations
Zbyszek Dymarski
Keywords
Related Articles
- EP ID EP316796
- DOI 10.12775/RF.2014.017
- Views 86
- Downloads 0
Giovanni Pietro Basile, Kants Opus postumum und seine Rezeption, De Gruyter, Berlin 2013, pp. 536
-
Sprawozdanie z działalności Polskiego Towarzystwa Filozoficznego w 2015 roku
-
The concept of interdisciplinary dialogue by Anna Teresa Tymieniecka
To meet the eternal human desire to know and understand Everything, Anna Te- resa Tymieniecka (1923–2014) had taken an interdisciplinary dialogue with rep- resentatives of the humanities, social sciences, the natural sci...
The epistemological aspect of self- knowledge in the light of psychological externalism
This paper addresses the issue of reconciling self-knowledge based on first-person authority with externalism. We will argue that the externalist standpoint, and particularly that of psychological externalism, is the cor...
Seweryn Blandzi, Między aletejologią Parmenidesa a ontoteologią Filona, IFiS PAN, Warszawa 2013; dodruk 2017, ss. 352
-