Struktura osobowości a proces cywilizacji. Nota na temat historyczności człowieka w rozważaniach Norberta Eliasa
Journal Title: Ruch Filozoficzny - Year 2017, Vol 73, Issue 3
Abstract
Artykuł wydobywa z dzieła Eliasa O procesie cywilizacji. Analizy socjo- i psychogenetycznemyśli na temat historyczności człowieka i ukazuje ich znaczenie dlakształtującej się antropologii historycznej, uwzględniającej rezultaty interdyscyplinarnychbadań humanistycznych: filozofii, socjologii, psychologii. Abstrakcyjnemupodmiotowi poznania jako konstrukcji pojęciowej (homo clausus)Elias przeciwstawia człowieka całościowego jako osobowość, na którą składasię nie tylko ratio/intelekt, lecz również popędy, emocje, namiętności. Podlegająone modelowaniu w stosunkach międzyludzkich (figuracjach), odpowiadającychzmiennym historycznie formom życia. Psychospołeczne badania Eliasanad historycznością człowieka poprzedził filozof Wilhelm Dilthey. Badając procesrozwoju cywilizacji polegający na rosnącej kontroli afektów, Elias wypełniaDiltheya koncepcję człowieka historycznego bogactwem treści pochodzącychz dziejów obyczajowości oraz procesów kształtowania się państwa i rozwojuabsolutyzmu. Na barwnych przykładach zmienności form zachowania się przystole, stosunku do drugiej płci pokazuje, jak sposób funkcjonowania ludzkichpopędów zmienia się w procesie cywilizacji. Historyczność człowieka oznacza zmienność form ludzkiego życia, a wraz z nimi zmienność struktury życia emocjonalnego/świadomości/osobowości.
Authors and Affiliations
Elżbieta Paczkowska-Łagowska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP321627
- DOI 10.12775/RF.2017.022
- Views 59
- Downloads 0
O antropologii filozoficznej w ujęciu historycznym (rozważania na marginesie koncepcji Kanta i Herdera)
Artykuł przypomina udział Immanuela Kanta i Johanna Gottfrieda Herdera w rozwój antropologii filozoficznej. Pierwszy z nich był autorem słynnych “czterech pytań”, które definiują przedmiot i zasięg filozoficznej dyscypli...
Heideggerowska destrukcja metafizyki: filozofia średniowieczna i nowożytna. Część 2
Zasadniczym przedmiotem odniesienia artykułu jest analiza logiki i metafizyki Leibniza dokonana przez Heideggera w wykładzie z 1928 r. (Gesamtausgabe t. 26) oraz wykładnia Fichteańskiej Teorii Wiedzy, filozofii przyrody...
Post-Rickert value in theories of literature
In this article I would like to present a short overview of the methods try to rec- ognize problems in those disciplines and think about how many of the findings Rickert (especially the value) could be indicated in mode...
James R. Otteson, Adam Smith, London: Bloomsbury, 2013, pp. 200
-
Bohdan Dziemidok, Teoretyczne i praktyczne kłopoty z wartościami i wartościowaniem. Szkice z aksjologii stosowanej, Wydawnictwo: słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2013, ss. 292
-