Cywilizacje i ich przesilenia
Journal Title: Studia Ekonomiczne - Year 2016, Vol 2016, Issue 0
Abstract
Celem prezentowanego eseju jest próba spojrzenia na najważniejsze, długookresowe zjawiska, jakimi są przesilenia cywilizacyjne. Użyta liczba mnoga oznacza, że dotyczy to co najmniej dwóch przesileń cywilizacyjnych. Globalizacja i rewolucja informacyjna pociągnęły za sobą skutki prowadzące z jednej strony do przechodzenia w cywilizację wiedzy, a z drugiej - w znacznej części świata z cywilizacji agrarnej czy agrarno-przemysłowej w cywilizację przemysłową z naskórkowym nalotem cywilizacji wiedzy. Cywilizacja jest rozważana nie, jak to czyni większość filozofów, socjologów kultury czy antropologów, jako efekt czy przejawy kultury oraz religii, ale w szerszym kontekście, jako system obejmujący zarówno materialno-instytucjonalne, jak i duchowe związki oparte na podstawie głównego zasobu określającego system ekonomiczno-wytwórczy. Rozważania dotyczą głównie warunków przejścia ze starej do nowej cywilizacji i to zarówno przesłanek materialnych (ekonomiczno-technicznych), duchowo- -oświeceniowych, jak i mechanizmów przemocy, jakie towarzyszą takiemu przejściu. Uwzględnione zostały również czas i zasięg terytorialny owego przejścia i charakteru przesilenia, jakie są charakterystyczne dla takiej zmiany, a także kwestia czasochłonności związanej z powstaniem nowej cywilizacji. Stąd też mamy w tego typu procesie współistnienie czy nawarstwienie segmentów wywodzących się z różnych cywilizacji oraz ich przejawów. Pociąga to za sobą liczne sprzeczności z modelem państwa, konsekwencjami ekonomicznymi oraz zróżnicowanymi systemami kulturowymi. Zrozumienie specyfiki tych procesów jest trudne również dlatego, że dotychczasowe próby ich interpretacji oparte są na teoriach i paradygmatach wywodzących się z cywilizacji przemysłowej i często nie odpowiadają na pytania dotyczące nowo powstającej cywilizacji wiedzy.(abstrakt oryginalny) The aim of this essay is a critical insight into the most important long-term phenomena i.e. civilisations at critical stages. The plural form used indicates that at least two such instances will be analysed. Globalization and IT revolution have led to a transformation into a civilization of knowledge, but also, in the majority of the world, to a transformation of an agrarian or agrarian-industrial civilization into an industrial one with a skin-deep layer of the civilization of knowledge. Civilization is seen here not as most philosophers, sociologists of culture or anthropologists would see it, i.e. as effects or symptoms of culture and/or religion, but in a much wider sense, as a system incorporating both the materialinstitutional and the spiritual relations based on the foundation of the main resource defining the economic-productive system. The deliberations concern mainly conditions of the transition from the old into the new civilization, taking into account the materialistic (economictechnical) and the spiritual-enlightenment conditions but also the mechanisms of violence accompanying such transitions. Other aspects that have been taken into account are the time and the territorial scope of the transition, and the nature of the critical stage characteristic for such change, as well as the question of time needed for the emergence of a new civilization. That is how different segments deriving from different civilizations co-exist and pile up. The phenomenon leads to different contradictions as to the model of the state, economic consequences and differentiated culture systems. The understanding of the specifics of these processes is particularly difficult also because the attempts of interpretation have so far been based on the theories and paradigms derived from the industrial civilization and often do not provide answers to the questions on the emerging civilization of knowledge.(original abstract)
Authors and Affiliations
Jerzy Kleer
The Phillips Curve Is Still Alive. Interpretation of Low Inflation Episode in Poland
Deflacja w Polsce, podobnie jak niska inflacja w gospodarkach rozwiniętych, zwłaszcza w strefie euro, wydaje się zaskakująco długotrwała. W niniejszym artykule podjęto próbę sprawdzenia, na ile wersje tradycyjna i hybryd...
Powiązania spółek finansowych z przedsiębiorstwami sfery realnej w sieci rad dyrektorów na polskim rynku kapitałowym
Celem artykułu jest analiza relacji między spółkami finansowymi a przedsiębiorstwami sfery realnej oraz porównanie ich centralnych pozycji w sieci powiązań przedsiębiorstw wspólną dyrekcją na polskim rynku kapitałowym. D...
Adekwatność poziomu i struktury rezerw dewizowych Chin
Celem artykułu jest analiza strategicznych aspektów zarządzania rezerwami dewizowymi Chin w kontekście dynamicznej akumulacji rezerw prowadzonej przez ten kraj. Hipoteza artykułu zakłada, że wskutek dynamicznej akumulacj...
Adam Smith - pięć razy o racjonalności w ekonomii. (Z okazji 240 rocznicy ukazania się "Bogactwa Narodów")
Artykuł jest syntetyczną próbą - wykraczającą poza ramy samej ekonomii i wkraczającą w pole filozofii, socjologii i antropologii - umiejscowienia myśli Adama Smitha w szerszej perspektywie, perspektywie mechanizmów kszta...
Upaństwowienie i wzrastająca interwencja państwa zagrożeniem dla instytucji rynkowych
Głównym celem artykułu jest wyjaśnienie nieoczekiwanych zmian w procesie transformacji niektórych państw Europy Środkowej i Wschodniej (EŚiW), począwszy od drugiej połowy pierwszej dekady XXI wieku. Szczególną uwagę zwró...