Dinu Lipatti – książę fortepianu
Journal Title: Notes Muzyczny - Year 2017, Vol 2, Issue 8
Abstract
W tym roku przypada setna rocznica urodzin Dinu Lipattiego (1917–1950), rumuńskiego pianisty i kompozytora. Sylwetkę artysty warto przypomnieć przede wszystkim ze względu na jego dokonania pianistyczne: połączenie respektu dla dzieła z głęboką duchowością wykonawcy, niezwykle szlachetny dźwięk, uczciwość wobec słuchaczy (jeden z krytyków napisał, że Lipatti naprawdę zaczynał ćwiczyć utwór w momencie, gdy większość pianistów uznaje, że można go zaprezentować publiczności). G. Bărgăuanu, badacz spuścizny rumuńskiego pianisty, nazwał go „księciem fortepianu”. Na estradach koncertowych Europy Lipatti gościł zaledwie piętnaście lat. Obok utworów solowych i przeznaczonych na fortepian z orkiestrą, chętnie grywał w duetach z pianistkami – Clarą Haskil, żoną Madeleine, ze skrzypkiem George’em Enescu. Jego wspaniale rozwijającą się karierę najpierw skomplikowała druga wojna światowa, ostatecznie zaś przekreśliła śmiertelna choroba. O wartości nagrań dokonanych w pierwszej połowie ubiegłego wieku, a więc w epoce niezwykle odległej pod względem techniki rejestracji dźwięku, przesądza osobowość i perfekcjonizm wykonawcy. Lipatti pierwsze koncerty dawał w swojej ojczyźnie jako cudowne dziecko. W latach międzywojennych Rumunia pozostawała pod silnym wpływem kultury francuskiej – stąd w biografii kilkunastoletniego pianisty (laureata Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego w Wiedniu) kontynuacja studiów w Paryżu, posługiwanie się językiem francuskim w korespondencji prywatnej i tekstach związanych z pianistyką, wreszcie – przyjęcie posady profesora klasy mistrzowskiej w konserwatorium w Genewie. Ostatnie lata życia to rozpaczliwa walka z czasem – o kolejne koncerty, nagrania, zajęcia ze studentami, a przy tym, zachowana we wspomnieniach bliskich i przyjaciół, ogromna pogoda ducha. Kilka zaledwie godzin nagrań, które pozostały po Lipattim, pozwala zobaczyć w nim artystę, który swoim kunsztem zapowiadał pianistykę nowoczesną, precyzyjną, żyjącą nie tylko na sali koncertowej, ale także – mimo upływu kilkudziesięciu lat – w nagraniu.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Agnieszka Roguska
Organy Pawła Ernesta Rickerta z 1755 roku w Kościele Ojców Pijarów pw. Matki Bożej Łaskawej i św. Wojciecha w Łowiczu w kontekście konserwacji i renowacji zabytkowych organów piszczałkowych, cz. 2.
Niniejszy artykuł jest kontynuacją opowieści o niezwykłych organach Pawła Ernesta Rickerta znajdujących się w kościele Ojców Pijarów w Łowiczu. Instrument 12-głosowy powstał w 1755 roku i do dnia dzisiejszego przetrwał w...
„Sechs kleine Klavierstücke” op. 19 Arnolda Schönberga – język muzyczny, ekspresja, wyraz artystyczny
Sechs kleine Klavierstücke op.19 na fortepian Arnolda Schönberga to cykl wyjątkowy, w którym obserwujemy kształtowanie się nowego języka muzycznego. Wraz z zawieszeniem tonalności, w każdej z miniatur pojawiają się nowe...
Viola d’amore in the 17th and 18th centuries, part 1
The viola d’amore is an instrument belonging to the group of string chordophones and it dates back to the 17th century. Its structure has the features characteristic of the viola da gamba but its playing technique and wa...
Performance topics in harpsichord music in the second half of the 18th century – Part 1
The present article is connected in terms of its topic with the text entitled Harpsichord or piano? Different concepts in the 18th century keyboard music published by the author in “Notes Muzyczny” no. 1 (9) 2018, and it...
Klawesyn włoski od XVI do XVIII wieku. Instrument muzyczny oraz dzieło sztuki
Niniejszy artykuł ma na celu zebranie i uporządkowanie wiedzy na temat klawesynów i pokrewnych im instrumentów, które powstały na terenie dzisiejszych Włoch od XVI do XVIII wieku. Analiza instrumentów z Półwyspu Apenińs...