Dinu Lipatti – książę fortepianu
Journal Title: Notes Muzyczny - Year 2017, Vol 2, Issue 8
Abstract
W tym roku przypada setna rocznica urodzin Dinu Lipattiego (1917–1950), rumuńskiego pianisty i kompozytora. Sylwetkę artysty warto przypomnieć przede wszystkim ze względu na jego dokonania pianistyczne: połączenie respektu dla dzieła z głęboką duchowością wykonawcy, niezwykle szlachetny dźwięk, uczciwość wobec słuchaczy (jeden z krytyków napisał, że Lipatti naprawdę zaczynał ćwiczyć utwór w momencie, gdy większość pianistów uznaje, że można go zaprezentować publiczności). G. Bărgăuanu, badacz spuścizny rumuńskiego pianisty, nazwał go „księciem fortepianu”. Na estradach koncertowych Europy Lipatti gościł zaledwie piętnaście lat. Obok utworów solowych i przeznaczonych na fortepian z orkiestrą, chętnie grywał w duetach z pianistkami – Clarą Haskil, żoną Madeleine, ze skrzypkiem George’em Enescu. Jego wspaniale rozwijającą się karierę najpierw skomplikowała druga wojna światowa, ostatecznie zaś przekreśliła śmiertelna choroba. O wartości nagrań dokonanych w pierwszej połowie ubiegłego wieku, a więc w epoce niezwykle odległej pod względem techniki rejestracji dźwięku, przesądza osobowość i perfekcjonizm wykonawcy. Lipatti pierwsze koncerty dawał w swojej ojczyźnie jako cudowne dziecko. W latach międzywojennych Rumunia pozostawała pod silnym wpływem kultury francuskiej – stąd w biografii kilkunastoletniego pianisty (laureata Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego w Wiedniu) kontynuacja studiów w Paryżu, posługiwanie się językiem francuskim w korespondencji prywatnej i tekstach związanych z pianistyką, wreszcie – przyjęcie posady profesora klasy mistrzowskiej w konserwatorium w Genewie. Ostatnie lata życia to rozpaczliwa walka z czasem – o kolejne koncerty, nagrania, zajęcia ze studentami, a przy tym, zachowana we wspomnieniach bliskich i przyjaciół, ogromna pogoda ducha. Kilka zaledwie godzin nagrań, które pozostały po Lipattim, pozwala zobaczyć w nim artystę, który swoim kunsztem zapowiadał pianistykę nowoczesną, precyzyjną, żyjącą nie tylko na sali koncertowej, ale także – mimo upływu kilkudziesięciu lat – w nagraniu.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Agnieszka Roguska
Organy zaklęte w czasie. O idei Internationaler Niederlausitzer Orgelakademie
Organy zaklęte w czasie. O idei Internationaler Niederlausitzer Orgelakademie<br/><br/>
Twórczość fortepianowa i kameralna Jerzego Gablenza (1888-1937)
kompozytora okresu Młodej Polski. Urodzony w Krakowie, w rodzinie o bogatych tradycjach muzycznych, uczył się gry na fortepianie, flecie, wiolonczeli i organach. Jednak w centrum jego zainteresowań było tworzenie. Już w...
Narracyjność ballad fortepianowych Ferenca Liszta
The 19th century piano ballade as a genre has certain specific features, the most important of which is the so-called “ballade tone”, i.e., a specific type of narration. Music expression is kept in accordance with the ep...
Muzyczne portrety kobiet w twórczości klawesynowej François Couperina
Styl francuski do dziś ma szczególne miejsce w rozwoju muzyki klawesynowej. Pośród wielu znakomitych kompozytorów z tego okresu wyróżnia się niewątpliwie mistrz miniatury ilustracyjnej François Couperin, zwany przez wspó...
Życie i twórczość Sergiusza Bortkiewicza (1877-1952), cz. I: Sylwetka artysty
Sergiusz Bortkiewicz to kompozytor, którego twórczość w dzisiejszych czasach została odkryta na nowo. Od czasu jego śmierci w 1952 roku jego utwory zostały prawie całkowicie zapomniane. Na szczęście pod koniec XX wieku t...