KÖKTÜRK KAĞANLIK YAZITLARINDA YÖNETİM: FİİLLE KURULMUŞ SÖZCÜKLER
Journal Title: ULUSLARARASI TÜRK LEHÇE ARAŞTIRMALARI DERGİSİ - Year 2018, Vol 2, Issue 1
Abstract
Bu çalışmada Köktürk Kağanlık yazıtlarında fiille kurulan söz varlıklarından hareketle bir anlam çerçevesi/kavram alanı oluşturulmaya çalışılacaktır. Hareket, oluş ve tavır bildiren filler bir dili oluşturan en önemli unsurdur. Fillerin çokluğu ve çeşitliliği bir dilin zenginliğinin göstergesidir. Toplumların yaşam tarzları onların temel söz varlıklarına da yansır. Köktürkler de göçebe bir yaşam şekline sahiptir. Köktürklerin göçebe hayat şekilleri VIII. yüzyıldaki üç büyük yazıta da yansımıştır. Köktürk yazıtlarına bakıldığında fiillerin oldukça fazla olduğu görülür. Fiiller arasında anlam ekseninin kolay sağlanabilmesinin nedenini ise; Köktürklerin konar-göçer yaşam tarzlarına bağlayabiliriz. Aynı anlama gelen ya da aynı anlam eksenine sahip fakat biri diğerinden daha özel anlamlar içeren eylemler vardır. Bu çalışmada öncelikle idare etme, organize etme, bir araya getirme anlamına gelen fiillere yer verilmiştir. Bu fiillerin öncelikle temel anlamlarını belirlemeye çalıştık. Aynı eylemlerin geçtiği bağlamları üç Köktürk Kağanlık yazıtlarından alarak örneklendirmeler yapmaya çalıştık. Daha sonra bu fiillerin oluşturduğu anlam çerçevesini bir şema üzerinde vermeye çalıştık. Bu çalışmada Köktürk Kağanlık yazıtlarındaki eylemlerden yola çıkarak idare/yönetim anlam çerçevesini alt anlam ve üst anlam konularından da yararlanarak çizmeye çalıştık.
Authors and Affiliations
Özge EKER
Keywords
Related Articles
- EP ID EP297079
- DOI 10.30563/turklad.419979
- Views 81
- Downloads 0
DÜŞÜNÜR MUHAMMED GELDİYEV (1889-1931)’İN TÜRKMEN DİLİ MÜCADELESİ
XX. yüzyılın başı Türkmenistan’da değişik kültürel sorunların yaşandığı ve tartışıldığı bir dönemdir. Bu dönemde üzerinde tartışılan meselelerden biri de dil konusu olmuştur. Söz konusu dönemde yayımlanan eserlerdeki tar...
CHINGIZ AYTMATOV VA O‘ZBEK ADABIYOTI
Buyuk qirg’iz yozuvchisi Chingiz Aytmatovning ijodi, uning Sharq va G’arb madaniyatining hayotbaxsh xususiyatlari o‘ziga xos tarzda sintezlash badiiy mahorati va novatorligi Markaziy Osiyodagi qardosh xalqlar adabiyotiga...
ЭТИМОЛОГ ПРОФЕССОР, ДОКТОР ТУНЖЕР ГУЛЕНСОЙ
Мәҡәләлә күренекле төркиәтсе-ғалим Тунжер Гуленсойҙың төрки телдәренең этимологияһы өлкәһенә бағышланған эшмәкәрлеге ҡарала, этимология фәненең үҫешендә уның роле баһалана.
KIRGIZ TÜRKÇESİNDE SES UYUMLARININ SEBEP OLDUĞU SES DEĞİŞMELERİ
Dillerde ünlü ve ünsüzlerde meydana gelen değişmelerin çeşitli sebepleri vardır. Bu değişimlerin bir bölümü, münasebette bulunulan diller, kültürler, iklim ve coğrafya gibi dilin “dış tarihi” ile ilgilidir. Diğer önemli...
ALKAYA, ERCAN - KİRİLLOVA, ZOYA (2018). KREŞİN TATAR TÜRKÇESİ (DİL, TARİH, KÜLTÜR), İSTANBUL: KESİT YAYINLARI, ISBN 978-605-9408-85-1, 671 SAYFA
Kreşin Tatar Türkçesi (Dil, Tarih, Kültür) isimli eser, Prof. Dr. Ercan ALKAYA ve Doç. Dr. Zoya KİRİLLOVA’nın çalışmasıdır. Eser, Tatarlar bünyesinde bir toplum olan Kreşinlerin kullandığı dili incelemesi noktasında bir...