Komponenty sprawności fizycznej w ujęciu zdrowia (H-RF) dziewcząt i chłopców z Polski południowo-wschodniej w pierwszej dekadzie XXI wieku a ich miejsce zamieszkania
Journal Title: Antropomotoryka. Journal of Kinesiology and Exercise Sciences - Year 2012, Vol 22, Issue 60
Abstract
[b]Cel badań.[/b] Ocena w pierwszej dekadzie XXI wieku stopnia przejawiania się gradientów społecznych w Polsce południowo-wschodniej.[b]Materiał i metody.[/b] Do opracowania problematyki badawczej wykorzystano wyniki badań zebrane w latach 2001–2010 wśród 14899 dzieci i młodzieży w wieku od 8 do 18 lat ze szkół podstawowych i średnich z Polski południowo-wschodniej. Za miarę przejawiania się gradientów społecznych przyjęto zakres różnic w poziomie rozwoju komponentów sprawności fizycznej w ujęciu H-RF (Health-Related Fitness) u 5561 mieszkańców wsi (2530 ♀ i 3031 ♂) oraz u 9338 badanych w miastach (4448 ♀ i 4890 ♂). Obliczono podstawowe charakterystyki statystyczne (Me i SD min-max) oraz wskaźnik dymorfizmu. Wyniki pomiaru znormalizowano z wykorzystaniem Skali T („Tenowej Uniyear”), opracowanej według autorskiej propozycji Januszewskiego i Mleczki. Zakres gradientów społecznych scharakteryzowano na podstawie wskaźnika różnic punktowych branych pod uwagę komponentów sprawności fizycznej w ujęciu H-RF, przyjmując za miarę istotności statystycznej wartość 4 pkt w „Skali Tenowej Uniyear”.[b]Wyniki. [/b]Zaproponowana metoda punktacji w skali T okazała się dobrym narzędziem do uchwycenia zarówno wszechstronnej dynamiki rozwoju morfologicznego, funkcjonalnego i motorycznego, jak i komponentów sprawności fizycznej ukierunkowanej na zdrowie (Health-Related Fitness). Wyniki analizy zmienności wywołanej poprzez czynniki środowiska społeczno-kulturowego pozwalają zauważyć tendencję do utrzymywania się przewagi w rozwoju somatycznym mieszkańców miast nad rówieśnikami obojga płci mieszkającymi w środowisku wiejskim. W pomiarach wydolności fizycznej i zdolności wytrzymałościowych mieszkańcy wsi osiągali częściej przewagę nad rówieśnikami z miast.[b]Wnioski.[/b] Wyniki badań własnych nie dostarczyły dostatecznej liczby dowodów, aby dokonać falsyfikacji tezy o istnieniu stratyfikacji społecznej w pierwszej dekadzie XXI wieku w dwu społecznych niszach ekologicznych (miasto – wieś) Polski południowo-wschodniej. W rozwoju somatycznym utrzymuje się nadal tendencja do przewagi kinetyki i dynamiki rozwoju dzieci i młodzieży z miast. W rozwoju funkcjonalnym można dostrzec tylko w badanych zdolnościach wytrzymałościowych echa dawnego pożądanego przystosowania się mieszkańców wsi do warunków życia sprzyjającego osiąganiu pozytywnych wskaźników zdrowia. Zastosowane narzędzie ewaluacji sprawności fizycznej okazało się przydatne do oceny gradientów społecznych, czyli zmienności wywołanej czynnikami środowiskowymi.
Authors and Affiliations
Jerzy Januszewski, Edward Mleczko, Joanna Gradek, Elżbieta Cieśla
Keywords
Related Articles
- EP ID EP60391
- DOI -
- Views 91
- Downloads 0
Poruszanie się człowieka w egzoszkielecie medycznym – aspekty antropomotoryczne
Egzoszkielety są konstrukcjami mechanicznymi mocowanymi do poszczególnych części ciała człowieka, wspomagającymi jego ruch za pomocą wbudowanych efektorów. Egzoszkielety stanowią obiecujące rozwiązania zarówno jako urząd...
Związki między obciążeniem treningowym a wynikami w chodzie sportowym na 10 i 20 km polskich chodziarzy
[b]Cel badań.[/b] Podjęto badania wybranych zagadnień szkoleniowych najmłodszego pokolenia polskich chodziarzy na różnych etapach rozwoju ich mistrzostwa sportowego.[b]Materiał i metody. [/b]Poddano analizie materiał dok...
Physical fitness of children aged 10 years participating in physical education classes enriched with coordination exercises
Aim of the study. To determine changes in the level of selected coordination motor abilities and individual components of physical fitness in students aged 10 years that occurred as a result of implementing a special (ba...
Evaluation of morphofunctional development level in adolescents from ecologically threatened regions – early report
[b]Aim of the work.[/b] With the progress of civilization and increasing industrialization, a number of threats to health and correct functioning of the human organism is increasing. Amongst many factors the more and mor...
Internal Movement Models – Do They Exist Or Not?
The paper deals with the problem arising at the conference “Motor Control 2004” (Wisła, October 2004). At first it is necessary to build a firm notion basis for further analyses, or define clear and unambiguous terminolo...