Koncert fortepianowy d-moll op. 60 „Słowiański” Feliksa Nowowiejskiego w świetle twórczości fortepianowej kompozytora
Journal Title: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Edukacja Muzyczna - Year 2016, Vol 11, Issue 0
Abstract
Artykuł przybliża mało znane, niepublikowane dzieło z ostatnich lat twórczości wybitnego polskiego kompozytora Feliksa Nowowiejskiego. Omówienie tego utworu poprzedzają paragrafy przedstawiające wyniki dotychczasowych badań nad całą twórczością fortepianową tego kompozytora. Charakterystyka muzyki fortepianowej uwzględnia jej trzy etapy, ustalone przez pionierskie badania Hermenegildy Ratajczak, przeprowadzone w latach 70. XX wieku. Konkluzje badaczki zostały uzupełnione komentarzami wykonawczyni pierwszego nagrania płytowego kompletu dzieł fortepianowych Nowowiejskiego autorstwa Magdaleny Adamek-Kurgan oraz jej wnioskami z badań nad twórczością fortepianową kompozytora, a także wynikami badań Ilony Dulisz, prowadzonymi nad juweniliami kompozytora, a także wynikami analiz własnych autorki artykułu, dokonanych głównie na podstawie źródeł rękopiśmiennych. Uwzględniono też literaturę porównawczą o charakterze kontekstowym. Zasadnicza treść dotycząca największego dzieła fortepianowego Nowowiejskiego przedstawiona jest w trzech paragrafach. Odnosi się ona architektoniki, języka dźwiękowego, faktury i instrumentacji Koncertu, ze wskazaniem na ogólną stylistykę oraz cechy indywidualne. Rozważania analityczne są ilustrowane przykładami nutowymi, kopiowanymi z autografu dzieła. Z badań wynika wniosek końcowy: Koncert fortepianowy d-moll „Słowiański” op. 60 Feliksa Nowowiejskiego prezentuje syntezę doświadczeń twórczych w dziale twórczości fortepianowej kompozytora. W sensie ideowym wyraża patriotyczną postawę twórcy i realizację jego założenia wspólnoty słowiańskiej, podaną językiem muzyki. This article introduces the little-known unpublished work of the last years’ creative life of the outstanding Polish composer Feliks Nowowiejski. The presentation of this composition is preceded by a presentation of the state of the studies made to date on all the piano works of this artist. The characterization of the piano music takes into account its three stages, defined by Hermenegilda Ratajczak’s pioneering research, conducted in the 1970s. The conclusions of this researcher were supplemented by the commentary by the performer Magdalena Adamek-Kurgan, coming from the first record of Nowowiejski's complete piano works and by her conclusions drawn from the studies on the composer's piano work, as well as the results of Ilona Dulisz’s research on the composer’s juvenile works and the results of the research by the author of the article herself did mainly on the basis of manuscript sources. Comparative literature of a contextual nature has also been analysed. The main part of the article focuses on Nowowiejski’s greatest piano work and is presented in three chapters. They concern architecture, sound language, texture and instrumentation of the Concerto, and focus on the general style and individual characteristics. Analytical considerations are illustrated with musical examples copied from the autograph of the work. The conclusion of the study is as follows: Piano Concerto „Slavic” in d minor op. 60 by Feliks Nowowiejski constitutes the synthesis of the composer's creative experiences. It expresses a patriotic attitude of the creator and implements his idea of a Slavic community, conveyed by the language of music.
Authors and Affiliations
Maryla Renat
Keywords
Related Articles
- EP ID EP198202
- DOI 10.16926/em.2016.11.01
- Views 208
- Downloads 0
Wkład Polaków w londyński festiwal muzyki klasycznej The Proms
Festiwal muzyki klasycznej organizowany w Londynie od 1895 roku, znany pod nazwą The Proms, bywa określany jako festiwal największy i najbardziej demokratyczny (J. Bĕlohlávek). Stanowi on niezwykłą atrakcję dla turystów...
Wątki polskie w mszach Jana A. Maklakiewicza i Tadeusza Maklakiewicza
Przedmiotem artykułu są dwie msze z tekstem polskim, które – według typologii Stanisława Dąbka – reprezentują typ tzw. mszy polskiej, znamiennej dla twórczości polskich kompozytorów pierwszej połowy XX wieku. Autorka art...
Twórczość skrzypcowa Grzegorza Fitelberga
Artykuł przedstawia nieznany i niebadany wcześniej dział twórczości wybitnego polskiego dyrygenta Grzegorza Fitelberga (1879–1953), który w latach młodzieńczych intensywnie zajmował się kompozycją, zdobywając uznanie nie...
Występy Sergiusza Rachmaninowa w Polsce
Celem artykułu jest zaprezentowanie informacji na temat kilkunastu koncertów, jakie zagrał w Polsce (w Warszawie i miastach prowincjonalnych – Łodzi, Wilnie) Sergiusz Rachmaninow przed pierwszą wojną światową oraz w dwud...
Edukacja muzyczna w dwudziestoleciu międzywojennym na łamach miesięcznika „Muzyka w Szkole”
Rozwój życia muzycznego w dwudziestoleciu międzywojennym, wzrost zainteresowania sztuką muzyczną wśród ogółu społeczeństwa, upowszechnianie muzyki w ramach m.in. wychowania muzycznego w szkołach, a także znacząca rola mu...