Kur’an’ın Beliğ Üslubu Üzerine Bir İnceleme: Hucurât Sûresi Örneği
Journal Title: Sultan İlahiyat Araştırmaları Dergisi (SİAD) - Year 2024, Vol 2, Issue 1
Abstract
Belâgat, barındırdığı söz sanatları itibariyle insanları ve toplumları etkileme gücüne sahip en önemli araçlardan biridir. Kadim metinler ve edebî kaynaklar, belâgat sanatının en seçkin örnekleriyle doludur. Özellikle, İslam öncesi cahiliye dönemi, belâgatin zirvesinin yaşandığı, Arapların söz ve kelam sahasında ileri seviyede oldukları bir dönemdir. Kur’an, indirildiği dönemdeki söz ustalarını ve şiir otoritelerini etkileyerek susturmuştur. Bu etkinin büyüklüğü, en beliğ şiirlerin bir araya geldiği ve Kâbe’nin duvarında sergilenen muallaka-i seb’a (asılı yedi şiir) örneğinde de görülebilir. Kur’an’ın üstün fesahat ve belâgati, bu şiirlerin sahiplerini, eserlerini askıdan indirmeye mecbur bırakmıştır. Kur’an, insanlığa, ebedi kurtuluş reçetesi sunmanın yanı sıra, en yüksek düzeyde belâgat sanatlarını da içermektedir. Kur’an sûreleri ve âyetleri, bu sanatların en nadide misalleriyle doludur. Hucurât sûresi de, içeriğindeki zengin söz sanatlarıyla dikkat çeken bir sûredir. Yapılan literatür taraması sonucunda, sûreyi belagat yönüyle inceleyen çalışmaların yok denecek kadar az olması, çalışmanın amacını ortaya koymaktadır. Bu çalışmada, hucurât sûresinde bulunan söz sanatları, belâgatin kısımları olan “meâni, beyân ve bedî’” ilimleri ışığında incelenmiştir. Öncelikle sûre hakkında kısa bir bilgilendirme yapılarak, ayetlerde ele alınan konular özetlenmiştir. Daha sonra, sûrede yer alan belâgat sanatları ile ilgili lügat ve ıstılah tanımları yapılmış ve bu sanatlar, ilgili ayetlerden örneklerle analiz edilmiştir. Bu bağlamda, sûredeki belâgat sanatlarının tespiti ve tahlili, verilen mesajların doğru anlaşılabilmesi için önemli bir aşamadır. Bu çalışma, genel olarak Kur’an, özelde ise Hucurât Sûresi üzerine araştırma yapmak isteyenler için bir kaynak niteliğindedir. The belâgat, is one of the most important tools with the power to influence people and societies due to its incorporation of literary devices. Ancient texts and literary sources are filled with themost exquisite examples of the art of rhetoric. Especially, the pre-Islamic era of ignorance was a period when eloquence reached its peak, and Arabs excelled in the field of language and speech. and Arabs held authority in the realm of language and speech. The Qur'an silenced the masters of words and authorities of poetry in the era it was revealed. The magnitude of this effect can be seen in the example of the mu'allaqat al-sab'a (the seven hanging poems), the most eloquent poems that were displayed on the wall of the Kaaba. The superior eloquence and rhetoric of the Qur'an compelled the owners of these poems to take their works down from the wall.The Qur'an not only offers humanity a prescription for eternal salvation but also encompasses the highest levels of rhetorical arts. The chapters and verses of the Qur'an are filled with the most exquisite examples of these arts. Surah Al-Hujurat, with its rich literary devices, is a notable chapter in this regard. As a result of the literature review, the fact that there are almost no studies examining the surah in terms of rhetoric reveals the purpose of the study. In this study, the literary devices found in Surah Al-Hujurat are examined in light of the branches of rhetoric: “meani,” “bayan,” and “badi.” In the initial stage, definitions of the fundamental concepts of “rhetoric,” “meani,” “bayan,” and “badi'” as provided by various linguists are included. Firstly, a brief introduction about the surah is provided, summarizing the topics addressed in its verses. Then, definitions of the terms and concepts related to the rhetorical arts present in the surah are given, and these arts are analyzed with examples from the relevant verses. In this context, identifying and analyzing the rhetorical arts in the surah is an important step for correctly understanding the messages conveyed. This study serves as a resource for those who wish to conduct research on the Qur'an in general, and on Surah Al-Hujurat in particular.
Authors and Affiliations
Mahir Bayrak, Ayhan Can
Keywords
Related Articles
- EP ID EP742408
- DOI https://doi.org/10.5281/zenodo.12578500
- Views 14
- Downloads 0
Yeni İlm-i Kelâm’ın Oluşum Sürecindeki Etkenler ve Yeni İlm-i Kelâm’ın Temsilcileri Üzerine Bir Değerlendirme
Kelam ilmi Müslümanların en çok ihtiyaç duyduğu itikâdi sahada sapkın gruplarla mücadele eden bir ilimdir. Teknolojik gelişmelerin birbirini takip ettiği ve maddeci düşüncelerin insanları etkilediği çağımızda d...
Mushaf Kitâbetinde Hattat Tasarrufları
Bu makalenin konusu, Hz. Peygamber döneminde yazılmasından başlamak üzere Hz. Osman döneminde istinsah edilmesi ile başlayan ve Abbâsîlerin ilk dönemlerinde Ebû Abdirrahmân el-Halîl b. Ahmed b. Amr b. Temîm el-Ferâhîdî’n...
Kadının Örtünmesi Gereken Sınırlar Bağlamında Ebû Dâvûd’un es-Sünen’inde Geçen “Siyabun Rikakun” Hadisinin Tahric ve Değerlendirmesi
Örtünmek, dinimizin mümin kadınlara emirlerinden biridir. Örtünmenin farz oluşu geçmişten günümüze ittifakla sabittir. Ancak örtünmenin ölçüsü, sınırları ve keyfiyeti hakkında tartışmalar söz konusu olmuştur. B...
Tefsîrü’l-Menār’daki İncelikler
Kur’ân, Allah’ınCebrâilvasıtasıyla Hz.Peygamber’e indirdiği ve Hz. Peygamber’in bütün insanlığa tebliğettiği son ilahî kitaptır. Bu ilahî kitap belâği ve edebî özelliklerle indirilmiştir. Belâğatın zirveolduğubir toplumd...
Kur’an’ın Beliğ Üslubu Üzerine Bir İnceleme: Hucurât Sûresi Örneği
Belâgat, barındırdığı söz sanatları itibariyle insanları ve toplumları etkileme gücüne sahip en önemli araçlardan biridir. Kadim metinler ve edebî kaynaklar, belâgat sanatının en seçkin örnekleriyle doludur. Özellikle, İ...