Kur’an’ın Beliğ Üslubu Üzerine Bir İnceleme: Hucurât Sûresi Örneği
Journal Title: Sultan İlahiyat Araştırmaları Dergisi (SİAD) - Year 2024, Vol 2, Issue 1
Abstract
Belâgat, barındırdığı söz sanatları itibariyle insanları ve toplumları etkileme gücüne sahip en önemli araçlardan biridir. Kadim metinler ve edebî kaynaklar, belâgat sanatının en seçkin örnekleriyle doludur. Özellikle, İslam öncesi cahiliye dönemi, belâgatin zirvesinin yaşandığı, Arapların söz ve kelam sahasında ileri seviyede oldukları bir dönemdir. Kur’an, indirildiği dönemdeki söz ustalarını ve şiir otoritelerini etkileyerek susturmuştur. Bu etkinin büyüklüğü, en beliğ şiirlerin bir araya geldiği ve Kâbe’nin duvarında sergilenen muallaka-i seb’a (asılı yedi şiir) örneğinde de görülebilir. Kur’an’ın üstün fesahat ve belâgati, bu şiirlerin sahiplerini, eserlerini askıdan indirmeye mecbur bırakmıştır. Kur’an, insanlığa, ebedi kurtuluş reçetesi sunmanın yanı sıra, en yüksek düzeyde belâgat sanatlarını da içermektedir. Kur’an sûreleri ve âyetleri, bu sanatların en nadide misalleriyle doludur. Hucurât sûresi de, içeriğindeki zengin söz sanatlarıyla dikkat çeken bir sûredir. Yapılan literatür taraması sonucunda, sûreyi belagat yönüyle inceleyen çalışmaların yok denecek kadar az olması, çalışmanın amacını ortaya koymaktadır. Bu çalışmada, hucurât sûresinde bulunan söz sanatları, belâgatin kısımları olan “meâni, beyân ve bedî’” ilimleri ışığında incelenmiştir. Öncelikle sûre hakkında kısa bir bilgilendirme yapılarak, ayetlerde ele alınan konular özetlenmiştir. Daha sonra, sûrede yer alan belâgat sanatları ile ilgili lügat ve ıstılah tanımları yapılmış ve bu sanatlar, ilgili ayetlerden örneklerle analiz edilmiştir. Bu bağlamda, sûredeki belâgat sanatlarının tespiti ve tahlili, verilen mesajların doğru anlaşılabilmesi için önemli bir aşamadır. Bu çalışma, genel olarak Kur’an, özelde ise Hucurât Sûresi üzerine araştırma yapmak isteyenler için bir kaynak niteliğindedir. The belâgat, is one of the most important tools with the power to influence people and societies due to its incorporation of literary devices. Ancient texts and literary sources are filled with themost exquisite examples of the art of rhetoric. Especially, the pre-Islamic era of ignorance was a period when eloquence reached its peak, and Arabs excelled in the field of language and speech. and Arabs held authority in the realm of language and speech. The Qur'an silenced the masters of words and authorities of poetry in the era it was revealed. The magnitude of this effect can be seen in the example of the mu'allaqat al-sab'a (the seven hanging poems), the most eloquent poems that were displayed on the wall of the Kaaba. The superior eloquence and rhetoric of the Qur'an compelled the owners of these poems to take their works down from the wall.The Qur'an not only offers humanity a prescription for eternal salvation but also encompasses the highest levels of rhetorical arts. The chapters and verses of the Qur'an are filled with the most exquisite examples of these arts. Surah Al-Hujurat, with its rich literary devices, is a notable chapter in this regard. As a result of the literature review, the fact that there are almost no studies examining the surah in terms of rhetoric reveals the purpose of the study. In this study, the literary devices found in Surah Al-Hujurat are examined in light of the branches of rhetoric: “meani,” “bayan,” and “badi.” In the initial stage, definitions of the fundamental concepts of “rhetoric,” “meani,” “bayan,” and “badi'” as provided by various linguists are included. Firstly, a brief introduction about the surah is provided, summarizing the topics addressed in its verses. Then, definitions of the terms and concepts related to the rhetorical arts present in the surah are given, and these arts are analyzed with examples from the relevant verses. In this context, identifying and analyzing the rhetorical arts in the surah is an important step for correctly understanding the messages conveyed. This study serves as a resource for those who wish to conduct research on the Qur'an in general, and on Surah Al-Hujurat in particular.
Authors and Affiliations
Mahir Bayrak, Ayhan Can
Keywords
Related Articles
- EP ID EP742408
- DOI https://doi.org/10.5281/zenodo.12578500
- Views 23
- Downloads 0
Kâdî Abdülcebbâr’a Göre Gıybet
Hayatın tabii akışı içerisinde insanların birbirleri hakkında konuşmaları sık rastlanılan bir durumdur. Gıybet ise bir başkasının gıyabında işittiği takdirde üzüleceği hoşa gitmeyen sözleri dolaştırmaktır. Bu türden olu...
Şâfiî Usûlcülerin Mütevâtir Haberlere Bakışı
İslamî ilimlerin temel iki kaynağı olan Kitap ve Sünnetin nakle dayanması ve aktarımlarında mutlak kesinliğe duyulan ihtiyaç, özellikle mütevâtir haber konusunu önemli kılmaktadır. Mütevâtir haber, kelam ilminde dinin...
Kırâat İlminin Eskişehir’deki Son Yarım Yüzyılına Şahitlik: Kurrâ Hafız Yaşar Tekeli
Kırâat farklılıklarının öğretilmesi faaliyetleri Hz. Peygamber’in vefatından sonraki süreçte başlamış ve bugüne kadar kesintisiz devam etmiştir. Kırâat eğitiminin devamlılığı ve yaygınlaşması adına kırâat âlimler...
Tefsîrü’l-Menār’daki İncelikler
Kur’ân, Allah’ınCebrâilvasıtasıyla Hz.Peygamber’e indirdiği ve Hz. Peygamber’in bütün insanlığa tebliğettiği son ilahî kitaptır. Bu ilahî kitap belâği ve edebî özelliklerle indirilmiştir. Belâğatın zirveolduğubir toplumd...
Kur'ân'da İnsanla İlgili Sembolik İfadelerin Analizi
Her kelam sahibinin kendine özgü bir dili ve anlatım biçimi vardır. Yüce Allah ilah olması hasebiyle diğer kelam sahiplerinden ontolojik anlamda farklı vasıflar taşımaktadır. Dolayısıyla kendisiyle arasında onto...