Mocznik – frakcja wdychalna. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Journal Title: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy - Year 2017, Vol 33, Issue 4

Abstract

Mocznik jest niepalnym, bezbarwnym lub białym ciałem stałym o budowie krystalicznej. Ma słaby zapach amoniaku i orzeźwiający, słony smak. Mocznik jest higroskopijny i bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie. Przy długotrwałym przechowywaniu oraz w roztworach wodnych substancja rozkłada się częściowo z wydzieleniem amoniaku i ditlenku węgla. Mocznik jest stosowany jako: składnik nawozów i dodatek do pasz dla zwierząt, surowiec do produkcji tworzyw sztucznych, impregnatów ognioodpornych, klejów; reduktor w selektywnej redukcji katalitycznej (SCR) stosowanej w celu zmniejszenia emisji tlenków azotu ze źródeł stacjonarnych i mobilnych; surowiec do produkcji leków, kosmetyków i produktów chemii gospodarczej; środek do usuwania oblodzenia z dróg, torów kolejowych i pasów startowych; w przemyśle spożywczym jako dodatek do wyrobów piekarniczych, napojów alkoholowych i produktów na bazie żelatyny oraz jako odczynnik w laboratoriach. W 2012 r. światową produkcję mocznika oszacowano na około 184 mln t i jest przewidywany jego dalszy wzrost. W Europejskiej Agencji Chemikaliów mocznik zarejestrowało pięć firm z Polski. Liczba osób narażonych na mocznik w dwóch, spośród tych zakładów wynosi łącznie 201 osób. Mocznik jest produktem endogennym, powstaje w wątrobie w cyklu mocznikowym z amoniaku tworzącego się w wyniku katabolizmu aminokwasów i białek, jest następnie wydalany przez nerki. Dorosły człowiek wydala około 20 ÷ 35 g mocznika z moczem w ciągu dnia. Informacje dotyczące skutków mocznika u ludzi pochodzą z obserwacji pacjentów z niewydolnością nerek, u których występują zwiększone stężenia mocznika we krwi. Jako skutki szkodliwe działania mocznika opisywano: bóle głowy, nudności, wymioty, omdlenia, dezorientację, zaburzenia stężenia elektrolitów we krwi. Mocznik ma słabe działanie drażniące na oczy i nie działa drażniąco na skórę. W stężeniach powyżej 10-procentowych mocznik ma działanie keratolityczne – ułatwia złuszczanie i zwiększa przepuszczalność warstwy rogowej przez co zwiększa aktywność terapeutyczną wielu leków miejscowych. W badaniach na zwierzętach mocznik wykazywał niewielką toksyczność ostrą i przewlekłą, nie wykazywał również działania rakotwórczego ani szkodliwego na rozrodczość. Mocznik nie ma ustalonej klasyfikacji zharmonizowanej w UE. Ze względu bardzo małą prężność par narażenie jest możliwe wyłącznie na pyły mocznika. Dlatego w celu zabezpieczenia pracowników przed uciążliwym działaniem cząstek stałych (pyłów) mocznika zaproponowano przyjęcie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) na poziomie 10 mg/m3, podobnie jak dla innych pyłów niesklasyfikowanych ze względu na toksyczność, ale stwarzających zagrożenie ze względu na utrudnienie widoczności. Brak jest podstaw do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) i dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB).

Authors and Affiliations

Katarzyna Konieczko, JOLANTA Skowroń

Keywords

Related Articles

Practical implementation of international rules of assessment of occupational hazards linked with electrodynamic interaction between worker’s body and magnetic field of low frequency

The influence of a low frequency magnetic field causes biophysical effects in the human body, which may trigger the response of nervous cells, in both the central and peripheral nervous systems, such as magneto-phospfene...

4-Chloro-3-methylphenol – inhalable fraction Documentation for occupational exposure limits (OEls)

4-Chloro-3-methylphenol (PCMC) is white or pink crystals. It is used as a bactericide, in preservative adhesives, rubber, paint, ink, textiles and leather, cosmetics, pharmaceuticals (heparin and insulin). LD50 after ora...

Pentachlorophenol. Determination in workplace air by means of high performance liquid chromatography

Pentachlorophenol (PCF) in room temperature is a crystalline solid with phenol-like odor. It is soluble in most organic solvents (diethyl ether, acetone, carbon tetrachloride, methanol). It is slightly soluble in water....

Tin and its inorganic compounds. Method of determining in workplace air

Tin at room temperature is a soft, silvery metal. In the industry it is used as a component of bearing, brazing and casting alloys and for the preparation of protective coatings, dishes and tin amalgam.Tin compounds are...

Nitrobenzene. Determination in workplace air

Nitrobenzene is a pale yellow oil with an almond-like odor. On an industrial scale it is obtained by nitration of benzene with a mixture of concentrated sulfuric acid, water and nitric acid. The compound is used in the p...

Download PDF file
  • EP ID EP237058
  • DOI -
  • Views 93
  • Downloads 0

How To Cite

Katarzyna Konieczko, JOLANTA Skowroń (2017). Mocznik – frakcja wdychalna. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, 33(4), 5-25. https://europub.co.uk/articles/-A-237058