Muzyczne portrety kobiet w twórczości klawesynowej François Couperina

Apply

Muzyczne portrety kobiet w twórczości klawesynowej François Couperina

Journal Title: Notes Muzyczny - Year 2014, Vol 1, Issue 1

Abstract

Styl francuski do dziś ma szczególne miejsce w rozwoju muzyki klawesynowej. Pośród wielu znakomitych kompozytorów z tego okresu wyróżnia się niewątpliwie mistrz miniatury ilustracyjnej François Couperin, zwany przez współczesnych Wielkim (fr. Le Grand). To on wyznaczył kierunki rozwoju najważniejszych form i gatunków muzycznych we Francji, przyczyniając się tym samym do znacznego wzrostu ich popularności. Miniatury ilustracyjne zaczęły występować we francuskiej muzyce klawesynowej przełomu XVII i XVIII wieku jako bardzo popularna forma wypowiedzi muzycznej. Były to małe formy o charakterze programowym, bogato ornamentowane, wykorzystujące pokaźny arsenał odniesień pozamuzycznych oraz teorię afektów wraz z figurami retoryczno-muzycznymi. Podstawowym celem niniejszego artykułu jest zapoznanie czytelnika z wybranymi aspektami tematyki kobiecej w twórczości klawesynowej Françoisa Couperina. Stworzył on bowiem największą liczbę muzycznych portretów kobiet. Kompozytorzy francuskiego baroku i rokoka nie byli zwykle szczodrzy w podawaniu wskazówek wykonawczych. Ówczesną sztukę interpretacji poznajemy dziś głównie poprzez studiowanie traktatów teoretycznych, a także na podstawie zachowanych zapisków samych twórców oraz ich biografów. Niewątpliwie ważnym źródłem informacji mogą być również tytuły utworów. Zrozumienie ich znaczenia może stanowić ważną wskazówkę interpretacyjną. Poszukiwanie związków tytułów utworów z treścią, formą i zawartością muzyczną miniatur wydaje się, pomimo pojawiających wielu niejednoznaczności i wątpliwości, w pełni zasadne. W artykule odnajdujemy tłumaczenia i wyjaśnienia tytułów wszystkich miniatur Couperina związanych z tematyką kobiecą oraz wybrane przykłady nutowe. Ponieważ treść artykułu dotyczy gatunków muzycznych o charakterze ilustracyjnym (programowym), uznano też za zasadne zamieszczenie wybranych reprodukcji wizerunków tych znanych kobiet, portretowanych przez wybitnych przedstawicieli malarstwa francuskiego, które zainspirowały Couperina do skomponowania poświęconych im miniatur. Tytuły odnoszą się jakby do trzech kategorii portretowanych kobiet. Są to: portrety kobiet związanych z dworem, portrety postaci związanych z muzyką oraz pozostałe portrety (które nie mieszczą się w dwóch poprzednich kategoriach). W przypadku miniatur klawesynowych Couperina dociekanie znaczenia tytułów może być niezwykle interesujące. Dzięki temu poznajemy lepiej także samego kompozytora, jego działalność, status społeczny, otoczenie ludzi, w kręgu których się obracał, co pozwala także na głębsze wniknięcie w istotę jego wspaniałej muzyki. Zrozumienie intencji kompozytora pozwala z kolei lepiej i piękniej, a także mądrzej interpretować te niezwykłe, urokliwe i pełne finezji utwory.<br/><br/>

Authors and Affiliations

Ewa Rzetecka-Niewiadomska

Keywords

EP ID EP518037
DOI -
Views 48
Downloads 0