Nazwy określające płeć w mowie starszych i młodszych mieszkańców wsi
Journal Title: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego - Year 2015, Vol 0, Issue 71
Abstract
W artykule omówiono zróżnicowanie leksyki gwarowej odnoszącej się do pola tematycz- nego „płeć”. Pokrótce zaprezentowano słownictwo w obrębie następujących grup tematycz- nych: 1) nazwy ogólne płci męskiej i żeńskiej, 2) zwroty grzecznościowe, 3) nazwy wyko- nawców czynności, 4) nazwy rodzinne, 5) nazwy własne. Podstawę materiałową stanowią przede wszystkim własne badania gwar na południu Ma- łopolski, a także słowniki gwarowe i ogólne oraz studia literatury poświęconej zagadnieniu zależności języka i płci. Zbiór nazw określających płeć nie jest jednolity. Występują nazwy typowo gwarowe oraz przejęte z języka ogólnego, formy powszechnie stosowane i rzadkie, określenia ekspresywne i neutralne. Istotny wpływ na wybór nazwy ma czynnik pokoleniowy. The aim of this article is to present the diversity of Polish dialectal vocabulary related to the thematic fi eld of “gender”. The article discusses lexis of the following thematic groups: 1) generic nouns referring to males and females, 2) honorifi cs, 3) professional names, 3) kin- ship terms, 4) personal names. The research material comes from the author’s collection of dialectal lexis used in south- ern Małopolska [Lesser Poland], as well as from dictionaries of dialectal and standard Polish. Material has also been excerpted from Polish studies on the relationship between language and gender. The class of names denoting gender is not uniform and includes: typical dialectal lexemes, names and forms of address adopted from general Polish, vocabulary of high and low fre- quency of use, expressive and neutral names. The choice of a lexeme referring to gender is determined by a generational factor.
Authors and Affiliations
Helena Grochola-Szczepanek
Język a struktury wiedzy w umyśle (teoria schematów poznawczych w opisie semantycznym)
Autorzy rozpatrują problem granic interpretacji lingwistycznej w kontekście kluczowych dla językoznawstwa pytań o relację między poznaniem – wiedzą – językiem – kulturą. Wskazując autonomiczne i nieautonomiczne stanowisk...
Sonantic coefficient as a prominence factor in a phonic chord: a retrospective.
This article considers the role of Saussure’s concept of sonantic coeffi cient (1878) in the diachronic development of PIE liquid and nasal sonants. Saussure viewed the concept as the elusive ability of some sounds to...
Źródła a typy badań historycznojęzykowych
Artykuł poświęcony został zagadnieniom źródeł językowych, wykorzystywanych przez badaczy historii języka. Zachowana do naszych czasów dokumentacja historycznojęzykowa jest bardzo różnorodna. Pierwszy narzucający się podz...
Między przeszłością a współczesnością – ciągłość i zmiana w badaniach dialektologicznych
Przedmiotem rozważań jest pytanie o nowy wymiar badań dialektologicznych i rozwią- zania metodologiczne przystające do współczesnej rzeczywistości wiejskiej, ale jednocześnie zachowujące tradycyjny aspekt, a tym samym o...
Autonomia językoznawstwa a integracja programowa uniwersyteckich studiów polonistycznych
Autor stara się dowieść, że pożądana ze względów dydaktycznych koordynacja (zwłasz- cza synchronizacja w czasie) przedmiotów pionu językoznawczego i pionu literaturoznawcze- go w programie uniwersyteckich studiów polonis...