Obserwacje praktyki strojenia klawesynów dawniej i dziś

Journal Title: Notes Muzyczny - Year 2015, Vol 1, Issue 3

Abstract

Zagadnieniem na ogół dotąd pomijanym w refleksji badawczej, mimo wszechobecnego zainteresowania tematyką historycznych temperacji, są praktyczne aspekty strojenia instrumentu w przeszłości i dziś. Artykuł ten ma na celu próbę szerszego spojrzenia na problematykę bieżącej opieki nad instrumentem w przeszłości oraz zasygnalizowanie możliwych obszarów z historii instrumentarium, którym dotychczas nie poświęcono szerszej uwagi. Część pierwsza tekstu koncentruje się na historyczno-personalnym aspekcie praktyki strojenia klawesynów. Autor próbuje odpowiedzieć na pytanie, kto był odpowiedzialny za strojenie tych instrumentów na przestrzeni XVII i XVIII wieku. Przedstawiony zostaje przegląd dworów królewskich i książęcych, gdzie zatrudniano stroicieli, wraz ze znalezionymi przez autora opisami precyzującymi ich status oraz zakres obowiązków lub przywilejów. Następnie przedstawione zostają zachowane przekazy pozwalające stwierdzić, jaką estymą społeczną cieszyli się stroiciele wśród pomniejszej arystokracji oraz mieszczaństwa. Przywołane zostają w tym celu źródła opisujące w pośredni lub bezpośredni sposób codzienną pracę oraz przypadki z życia ludzi związanych ze strojeniem instrumentów, m.in. traktat Jeana Denisa, pamiętnik Jacoby van Thiel, odczyt Dainesa Barringtona o śpiewie ptaków, satyryczna książka Jamesa Beresforda czy opis wynalazku Francisa Hopkinsona. Wspomniane są również kontrowersje, które wiązały się z zastosowaną temperacją; w tym kontekście przywołano przekazy o Girolamo Frescobaldim oraz Johannie Sebastianie Bachu. Część druga omawia pokrótce, na podstawie angielskich źródeł z XVIII wieku, w jaki sposób w historii opisywano słownie rozmiar interwałów. Konkluzję artykułu stanowi próba określenia problemów, z którymi w dzisiejszych czasach muszą się zmierzyć stroiciele, zwłaszcza w dobie powszechnego stosowania aplikacji elektronicznych. Jako załącznik przedstawione są dwie tabele pozwalające nastroić instrument przez porównywanie dudnień w temperowanych interwałach ze wskazaniami metronomu.<br/><br/>

Authors and Affiliations

Aleksander Mocek

Keywords

Related Articles

Dinu Lipatti – książę fortepianu

W tym roku przypada setna rocznica urodzin Dinu Lipattiego (1917–1950), rumuńskiego pianisty i kompozytora. Sylwetkę artysty warto przypomnieć przede wszystkim ze względu na jego dokonania pianistyczne: połączenie respek...

Narrativeness of piano ballades by Ferenc Liszt

The 19th century piano ballade as a genre has certain specific features, the most important of which is the so-called “ballade tone”, i.e., a specific type of narration. Music expression is kept in accordance with the ep...

Artur Malawski – in search of oneself…

The article is devoted to Artur Malawski, one of the greatest Polish composers of the first half of the 20th century. Artur Malawski was born on 4 July 1904 in Przemyśl. At the age of 7 he started to attend primary and m...

Unikalna tkanina materii dźwiękowej w twórczości kameralnej Zygmunta Krauzego

Twórczość kameralna Zygmunta Krauze stanowi doniosły wkład w dorobek muzyki naszych czasów. W utworach artysty spotykamy się z nowym potraktowaniem środków fakturalnych rzutujących na aspekt wykonawczy dzieł, a są nimi m...

Difficulties for a contemporary musician in reading and interpreting the 18th century music of the French masters

The article is an attempt to indicate the difficulties a contemporary performer of the 18th century French music comes across. On the basis of historical sources, the author describes the matters connected with reading a...

Download PDF file
  • EP ID EP517971
  • DOI -
  • Views 29
  • Downloads 0

How To Cite

Aleksander Mocek (2015). Obserwacje praktyki strojenia klawesynów dawniej i dziś. Notes Muzyczny, 1(3), 81-95. https://europub.co.uk/articles/-A-517971