Od scholastycznej dysputy i kwestii do akademickiego wykładu i szkolnej rozprawki (uwagi o przeobrażeniach gatunków)
Journal Title: Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego - Year 2015, Vol 0, Issue 71
Abstract
Jednym z podstawowych sposobów nauczania na średniowiecznych uniwersytetach była dysputa. Jeśli przebieg dysputy spisano, powstawał tekst zwany questio disputata, który najczęściej składał się z a) tytułowego pytania i tezy; b) zakwestionowania treści zawartej w pytaniu; c) argumentacji potwierdzającej tezę; d) zbijania kontrargumentów. W artykule wykazano, że wypracowane w średniowieczu formy scholastycznego piś- miennictwa, dzięki mobilności profesorów oraz obligatoryjnej znajomości łaciny, przeniesio- ne na polski grunt w dobie średniopolskiej w pewnym zakresie zachowały się do dziś. Ślady scholastycznej dysputy i kwestii współcześnie odnajdujemy w tekstach mówionych i pisanych, mieszczących się w ramach stylu naukowego, a dokładniej jego odmiany dydaktyczno-nauko- wej, takich jak wykład czy szkolna rozprawka.
Authors and Affiliations
Agnieszka Szczaus
Derywaty słowotwórcze jako kontekstowe struktury pojęciowe o podwójnej referencji
Zaprezentowany sposób myślenia o derywatach słowotwórczych nawiązuje do paradygmatu naukowego, łączącego w sobie cechy kognitywizmu i lingwistyki komunikacyjnej. Przedmiotem badania są struktury słowotwórcze oglądane w p...
Problem poprawności stylizacyjnej na przykładzie stylizacji historycznej w polskim filmie fabularnym
Artykuł poświęcony jest kwestii językowej poprawności zabiegów stylizacyjnych stosowanych przez twórców tekstów artystycznych ze szczególnym uwzględnieniem scenariuszy filmowych. W pierwszej części artykułu autor omawia...
Źródła w badaniach idiolektów
Artykuł wskazuje źródła wykorzystywane w różnego rodzaju badaniach idiolektów oraz omawia rolę poszczególnych typów źródeł. Choć głównym przedmiotem zainteresowania są autonomiczne studia nad językiem jednostek, praca uw...
Status i granice normy językowej w świetle lingwistyki funkcjonalnej
Przedmiotem artykułu jest norma językowa w ujęciu lingwistyki funkcjonalnej. Norma jest traktowana jako zjawisko ambiwalentne, któremu przysługuje zarówno arbitralność, jak i funkcjonalność (adaptacyjny charakter). Za ce...
Stałość i zmienność w języku na przykładzie gramatycznej kategorii określoności.
Po krótkim wstępie przedstawiającym cel artykułu następują części omawiające poszcze- gólne zagadnienia składowe, a mianowicie: (1) gramatyczne kategorie determinacji i określo- ności, część przedstawiająca defi nicje ty...