Ornamentacja w muzyce od XVI wieku do połowy XVIII stulecia, cz. I
Journal Title: Notes Muzyczny - Year 2015, Vol 2, Issue 4
Abstract
Jednym z istotnych elementów składających się na praktyki ornamentacyjne są drobne formuły zdobnicze i ornamenty, z których wybrane, zostaną przedstawione w kolejnych częściach tego cyklu artykułów poświęconego zagadnieniom wykonawczym muzyki dawnej. Cykl ten miał w zamyśle autora stanowić zebrany w jednym miejscu przekrój zasad rządzących owymi małymi ozdobnikami i ich rozwojem ujętym w porządku chronologicznym od XVI do pierwszej połowy XVIII wieku w (subiektywnie) wybranych, najważniejszych źródłach historycznych. Praktyki ornamentacyjne w okresie renesansu i przez pierwszą połowę okresu baroku związane były z praktyką dyminucji, w ramach której z biegiem czasu wykształciły się drobne figury melodyczno-rytmiczne takie jak groppo czy trillo. Te znowu przekształciły się w ornamenty w formie skodyfikowanych schematów zdobniczych zaznaczanych symbolami nad nutami, które znamy z literatury muzycznej XVIII wieku. Pierwsza część artykułu jest zarazem wprowadzeniem do zagadnienia dyminucji przez pryzmat najbardziej znanych autorów z epoki – Silvestro Ganassiego i Diego Ortiza, w głównej mierze skupia się jednak na drobnych figurach zdobniczych opisanych w źródłach hiszpańskich, włoskich i niemieckich, kładąc największy nacisk na te przedstawione w Le Nuove Musiche Giulio Cacciniego. Druga część artykułu jest próbą usystematyzowania ornamentów według ich kategorii, funkcji oraz oddziaływań na materię muzyczną. Przedstawione tu zostają propozycje klasyfikacji ozdobników według Franciszka Wesołowskiego oraz Fredericka Neumanna. W kolejnych częściach cyklu przyjęte zostają jednak bardziej rozbudowane i różnorodne kategorie zaproponowane przez Neumanna. Dzieli on ornamenty według: ich konstrukcji melodycznej – gdzie wyróżnić możemy ornamenty duże i małe oraz meliczne i reperkusyjne; umiejscowienia w strukturze rytmicznej – dzieląc je na występujące w miejscu nuty głównej (anschlagende Vorschläge) oraz wyprzedzające lub opóźniające jej wejście (durchgehende Vorschläge); funkcji w tkance muzycznej – którą spełniają ornamenty łączące i intensyfikujące oraz melodyczne i harmoniczne. Kolejne części cyklu omawiać będą już szczegółowo kolejne wybrane przez autora ozdobniki należące do drobnych formuł zdobniczych zwanych agréments, będących w powszechnym użyciu od końca XVII do połowy XVIII wieku w kontekście źródeł głównie autorów francuskich i niemieckich.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Przemysław Wiśniewski
Keywords
Related Articles
- EP ID EP517989
- DOI -
- Views 50
- Downloads 0
Baroque suite as a construction scheme in Jonathan Littell’s novel "The Kindly Ones"
Jonathan Littell’s Les Bienveillantes (The Kindly Ones), a novel honoured with prestigious prizes, is an interesting attempt to tell a story of World War II and the Extermination from the standpoint of a former SS office...
The influence of the style of Karol Szymanowski on the creative work of Polish 20th century composers based on the Polish Suite by Szymon Laks
The essence of the present article is presenting the influence of the creative output as well as personality of Karol Szymanowski on subsequent generations of Polish 20th century composers searching for new trends and op...
Artur Malawski – w poszukiwaniu siebie
Artykuł poświęcony jest Arturowi Malawskiemu, jednemu z największych polskich kompozytorów I połowy XX wieku. Artur Malawski urodził się 4 lipca 1904r. w Przemyślu. Mając 7 lat zaczął uczęszczać w Przemyślu do szkoły pod...
Podstawowe zagadnienia wykonawcze pełnogłosowego stylu akompaniamentu we Francji w latach 1690–1750 w świetle wybranych traktatów, część II: Struktura i język harmoniczny pełnogłosowej realizacji „basso continuo”
To drugi artykuł z cyklu omawiającego podstawowe zagadnienia wykonawcze pełnogłosowego stylu akompaniamentu we Francji w latach 1690–1750 w świetle wybranych traktatów. W swoich dalszych rozważaniach na temat pełnogłosow...
Division of music intervals by means of descriptive geometry and mechanical system methods in Gioseffo Zarlino’s treatises entitled Le Istitutioni Harmoniche and Sopplimenti Musicali
The article presents the problem of interval division fundamental in the 16th-century theory and performance practice, which was presented in the treatises entitled Le institutioni harmoniche and Sopplimenti musicali by...