Poglądy M. Ossowskiej na koncepcje moralności a pojęcie sprawiedliwości

Journal Title: Ruch Filozoficzny - Year 2016, Vol 72, Issue 1

Abstract

W większości prac o sprawiedliwości wymieniane są dwa podstawowe pojęcia sprawiedliwości. Szersze pojęcie ujmuje sprawiedliwość jako zwieńczenie wszystkich cnót – sprawiedliwość jest tu utożsamiana z doskonałością moralną. Przeciwstawia się je pojęciu sprawiedliwości polegającej na świadczeniu każdemu tego, co mu się należy (zgodnie z zasadą suum cuique, a więc – „każdemu, co mu się należy”). Rozróżnienie to jest zwykle traktowane jako wynik prostego przeobrażenia historycznego: szersze pojęcie sprawiedliwości jest postrzegane jako już nieaktualne, zbyt szerokie, a przede wszystkim całkowicie odmienne od współczesnego rozumienia sprawiedliwości. Uwzględnienie wyróżnionych przez Marię Ossowską trzech nurtów moralności pozwala na sformułowanie lepszej, trafniejszej oceny powyższego rozróżnienia. Pozwala dostrzec, że rozumując w nurcie solidarnościowym, który jest dziś najbardziej popularny, mamy tendencję do ograniczania zakresu sprawiedliwości do świadczeń w stosunku do innych ludzi. Stąd częste wnioski, że formuła suum cuique nie obejmuje rozumienia sprawiedliwości jako doskonałości etycznej. Gdyby solidarnościowe nastawienie nie ograniczało naszego postrzegania, bylibyśmy skłonni nazywać sprawiedliwymi także własności takie, jak na przykład umiar, męstwo, pobożność. Działania motywowane tymi cnotami byłyby traktowane jako świadczenia czegoś względem samego siebie lub Boga, w związku z czym mogłyby być także oceniane z punktu widzenia formuły „każdemu, co mu się należy”.

Authors and Affiliations

Halina Šimo

Keywords

Related Articles

Levinas i Husserl: transcendentalna intersubiektywność

Artykuł ten jest porównaniem koncepcji Innego u Levinasa i transcendentalnej intersubiektywności Husserla. W obu tych filozofiach relacje międzypodmiotowe odgrywają istotną rolę w identyfikacji transcendentalnej podstawy...

Novalis o sztuce rozumienia historii (Sinn für Geschichte)

Artykuł stanowi próbę rekonstrukcji specyfiki rozumienia historii w pismach Friedricha von Hardenberga (Novalisa), reprezentanta wczesnego romantyzmu niemieckiego. Wykazuje ważność inspiracji transcendentalizmu J. G. Fic...

David Hume and the Naturalness of Religion

In the paper, Hume's naturalism on both empirical and methodological levels is traced. By ignoring the absolutness of Hume's distinction between the natural and the artificial, we can see that religion is natural in both...

Negaksjologie sfery publicznej. Społeczna anomia, apatia i atomia, czyli w kręgu mono(seo)kracji

W artykule tym podejmuję zagadnienie negaksjologicznych strategii ponowoczesności. Terminem tym oznaczam negatywne aksjologie bądź aksjologie negatywnych wartości. Wśród nich można wyróżnić wiele metod, ujęć i tendencji....

On Paths of Imagination. Pico’s Way towards Understanding Man

The aim of the following article is to reconstruct the sources of Gianfrancesco Pico della Mirandola’s (1469-1533) concept of imagination. Aristotle’s views presented in De Anima are their core. However, in order to pres...

Download PDF file
  • EP ID EP321558
  • DOI 10.12775/RF.2016.006
  • Views 61
  • Downloads 0

How To Cite

Halina Šimo (2016). Poglądy M. Ossowskiej na koncepcje moralności a pojęcie sprawiedliwości. Ruch Filozoficzny, 72(1), 109-119. https://europub.co.uk/articles/-A-321558