POLISEMIA KRZYŻA W PRAKTYKACH SPOŁECZEŃSTWA POLSKIEGO Tańce wokół krzyża. Analiza semiostrukturalna zachowań podczas demonstracji pod Pałacem Prezydenckim
Journal Title: Miscellanea Anthropologica et Sociologica - Year 2012, Vol 13, Issue 1
Abstract
Krzyż jest symbolem, który od zarania towarzyszy ludzkości, zarazem stanowi centralny symbol chrześcijaństwa. Jako taki jest elementem należącym do rdzenia symbolicznej kultury europejskiej. Jako mocny symbol staje się osią, wokół której ogniskują się zjawiska przemian kodów i systemów wartości, „pracy” kultury, jej zmian i adaptacji. Materialnym tego dowodem były wydarzenia mające miejsce wiosną–latem 2010 roku wokół krzyża pod Pałacem Prezydenckim na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie. Znamienne były zachowania, które krzyż miały za swoje centrum, zarówno w znaczeniu realnie przestrzennym, jak i symbolicznym – były interpretacją i reinterpretacją tego znaku. Wszystkie strony sporu formułowały swoje wypowiedzi, odwołując się do warstwznaczeń narosłych wokół symbolu krzyża i czyniły zeń centrum rywalizacyjnego komunikowania, „ogrywając” go, przekazywały swój program ideologiczny i aksjologiczny. Demonstracyjne, rytualne, niekiedy wręcz karnawałowe zachowania, gesty, organizowanie i zawłaszczanie przestrzeni wokół krzyża, przenoszenie go, multiplikowanie itp., układają się w dialog sub-kultur polskich. Zarówno „wyznawcy”, broniący krzyża z narażeniem zdrowia i życia, a przynajmniej tak siebie postrzegający, jak i „bluźniercy”, układający go z puszek po piwie, stawiają w centrum swoich wypowiedzi krzyż. Podlega on zabiegom instrumentalizacji, desakralizacji, polityzacji i wielu innym. Zachowania te można rozpatrywać, zgodnie z zasadami semiotyki, jako symboliczne teksty, które o czymś mówią, coś komunikują. Przedmiotem tekstu jest analiza tych zachowań, odczytywanie ich w kontekście struktur symbolicznych, które leżą u ich korzeni, a które na ich podstawie można próbować odtworzyć i nazwać. Stanowi ona punkt wyjścia do próby uogólnień dotyczących systemów symbolicznych różnych grup społeczeństwa polskiego, w odniesieniu do tradycji, tak historycznej, jak religijnej.
Authors and Affiliations
Grzegorz Kapuściński
RECENZJE I SPRAWOZDANIA: Kultura widzenia: Od spazmu obrazu do precyzji słowa
MAGISTRI DOCENT Epistemological Conclusions on the Presented History of Some Concept
ROLA I ZNACZENIE MEDIÓW W PROMOWANIU ZDROWEGO STYLU ŻYCIA: The impact of advertising on formation of the eating habits of children and adolescents. The role of media in the development of obesity
The occurrence of overweight and obesity is a significant problem not only among adults but also among children and adolescents. Mass media – advertising on television, the Internet and the press – plays a big role in de...
MUZYKA I MORALNOŚĆ: Z biblioteki kompozytora: Marie Gjertz i jej wizja muzyki z punktu widzenia moralnego oraz religijnego
W zbiorach Liszt Ferenc Emlékmúzeum és Kutatóközpont można znaleźć dość osobliwąpozycję, jaką jest rozprawa Marie Gjertz La musique au point de vue moral et religieux(Gjertz 1859).Marie Gjertz (1819–1862) była francusko-...
URBAN COMMUNITY IN CRISIS? Towards the “Prospering” City. Opportunities and Challenges
The article is devoted to the issue of a prosperous city, understood as a vision of the most important socio-spatial environment and the possibilities of achieving prosperity in this environment. Due to the level of urba...