Prekursorzy trydenckiej reformy przygotowania do kapłaństwa
Journal Title: Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia - Year 2015, Vol 22, Issue
Abstract
U schyłku średniowiecza niski stan życia duchowego, kultury naukowej i zaangażowania duszpasterskiego duchownych wskazywał, że istniejąca dotychczas formuła przygotowania do kapłaństwa nie spełnia swojej roli. Również idee renesansu nie zawsze służyły umacnianiu oczekiwanych postaw i wzorców życia dla kandydatów do stanu duchownego. W takim kontekście religijno-kulturowym XV-XVI w. zrodziło się szereg inicjatyw wychowawczych mających na celu radykalną odnowę przygotowania kandydatów do kapłaństwa. Były one dziełem ludzi, których można uznać za prekursorów reformy katolickiej, oficjalnie nakreślonej na Soborze Trydenckim. W tym gronie należy wymienić Jana Standoncka, św. Jana z Avili, św. Ignacego Loyolę oraz kardynała Reginalda Pole’a. Jan Standonck, wychowanek Braci Wspólnego Życia praktykujących devotio moderna, doprowadził do pełnego rozkwitu instytucję kolegiów uniwersyteckich jako środowisk formacji przyszłych kapłanów, czego przykładem było doskonale zorganizowane kolegium Montis Acuti w Paryżu. Standonck wprowadził w nim quasi zakonny typ formacji, oparty na dość surowej regule: praca, posty, odmawianie pełnego oficjum brewiarzowego, codzienna Msza św., lektura książek pobożnych. Program i poziom studiów był zasadniczo podobny do tego, jaki obowiązywał w innych kolegiach. Św. Jan z Avili, założyciel licznych domów formacyjnych dla przygotowujących się do kapłaństwa w Hiszpanii, widział funkcjonowanie kolegiów jako ośrodków przygotowania kapłanów do pracy wśród ludu. Przygotowanie to opierało się nie tylko na solidnej formacji intelektualnej i duchowej, ale miało przede wszystkim wyraźne ukierunkowanie duszpasterskie. Wychowanie kandydatów do kapłaństwa stało się również jednym z kluczowych obszarów działalności jezuitów. W 1546 r. powstało Kolegium Gandia w Hiszpanii, w 1548 r. otwarto, w pełni już zorganizowane, Kolegium w Messynie na Sycylii, przeznaczone w szczególności dla kształcenia i formacji przyszłych duchownych. Sukcesy wychowawcze tych placówek skłoniły św. Ignacego Loyolę do utworzenia w 1551 r. słynnego Kolegium Rzymskiego (Collegium Romanum). Z nazwiskiem kardynała Reginalda Pole’a, współpracownika papieskiej Komisji dla Spraw Reformy Kościoła i jednego z przewodniczących sesji soborowych, wiąże się opracowanie na synodzie w Londynie, w latach 1555-1556, uchwał reformatorskich dla Kościoła w Anglii, w których postulowano utworzenie w każdej diecezji seminarium lub kolegium dla formacji kleryków. Postulaty te znalazły się w kan. 18 dekretu o reformie (Cum adolescentium aetas) Soboru Trydenckiego z 15 lipca 1563 r. nakazującego tworzenie seminariów duchownych.
Authors and Affiliations
Adam Orczyk
„Spór o alumnów” w XIX-wiecznym Krakowie
Do końca XVIII stulecia w Krakowie funkcjonowały trzy seminaria duchowne. Pierwsze z nich to Seminarium Zamkowe erygowane 20 XII 1602 r. przez bp. Bernarda Maciejowskiego. Swoją siedzibę miało na Wawelu stąd nazywane był...
Biskup Kajetan Sołtyk i jego aktywność w sprawie dysydenckiej w 1766-1767 roku w świetle korespondencji dyplomatów papieskich
Gdy na przełomie 1766 i 1767 roku konflikt związany ze sprawą przyznania praw politycznych innowiercom sięgnął zenitu, na przywódcę opozycji antykrólewskiej i antyrepninowskiej wyrósł biskup krakowski Kajetan Sołtyk. W s...
Mentalność rosyjska a Polska. Redakcja Ks. Edward Walewander, Wydawnictwo KUL, Lublin 2015
Omówienie książki Mentalność rosyjska a Polska. Redakcja Ks. Edward Walewander, Wydawnictwo KUL, Lublin 2015
Sprawozdanie WSD
Sprawozdanie z działalności Wyższego Seminarium Duchownego w Sandomierzu w roku akademickim 2013/2014
Ks. Janusz Kucz, Refleksje nad myślą Świętego Augustyna, Sandomierz 2013, ss. 112.
Recenzja książki: Ks. Janusz Kucz, Refleksje nad myślą Świętego Augustyna, Sandomierz 2013, ss. 112.