„PROJEKT MATEMATYCZNY”A IDEA „PRZEWROTU KOPERNIKAŃSKIEGO”W FILOZOFII IMMANUELA KANTA
Journal Title: Humanistyka i Przyrodoznawstwo. Interdyscyplinarny Rocznik Filozoficzno-Naukowy - Year 2014, Vol 1, Issue 20
Abstract
Jose Ortega y Gasset (w eseju Wokół Gali leusza ) oraz Martin Heidegger (w rozprawie Pytanie o rzecz) sformułowali wykładnię źródeł nowożytnej nauki i nowej postawy badawczej. Obu filozofów odkrycie nowej metody w przy rodoznawstwie przypisało Galileuszowi. Uzy skiwanie wiedzy naukowej o przyrodzie przy biera w nowożytności (w XVII i XVIII w.) charakterystyczną formę „projektu matematycz nego”. Nowy sposób „tworzenia” praw, zastę pujący dotychczasowy „opis” faktów, jest wy raźnie podkreślany przez obu współczesnych filozofów. Analogiczny sposób rozumienia przy rodoznawstwa został jednak sformułowany wcze śniej przez Immanuela Kanta i po praz pierwszy wyrażony w postaci metafory „przewrotu koper- nikańskiego” w przedmowie do drugiego wydania Krytyki czystego rozumu. Artykuł jest próba zestawienia tych dwóch spojrzeń na istotę nowo żytnego przewrotu w przyrodoznawstwie.
Authors and Affiliations
Tomasz Kupś
EMERGENTNY I UNIWERSALNY CHARAKTER PRAWA ROZKŁADU ZIPFA W NAUCE
Prawo rozkładu Zipfa znajduje zastosowanie w bardzo wielu i często odległych od siebie dziedzinach rzeczywistości fizycznej, biologicznej czy też społeczno-ekonomicznej. Nasze rozważania umieszczamy w kontekście dyskusji...
LOGOS CZY ETHOS - SPOR O PRYMAT
Jakiś czas temu, a konkretnie 2 kwietnia 2011 r. w Olsztyńskiej Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania im. Profesora Tadeusza Kotarbińskiego w Olsztynie, uczestniczyłem w dyskusji panelowej, której hasłem przewodnim by...
Ethnos jako podstawa tożsamości kulturowej
Identyfikacja z grupą etniczną lub narodową jest o tyle skomplikowanym zagadnieniem, że obejmuje szereg zjawisk decydujących o różnorodności kultur. Szczególnie istotny jest mechanizm oddzielający „swoich” od „obcych”, a...
Jak mówić o kryzysie ekologicznym, aby anthropoi chcieli z nim faktycznie walczyć?
Sympozjum nad książką Ewy Bińczyk (2018), Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu, PWN, Warszawa.
NAUKA KRYTYCZNEGO MYŚLENIA HEREZJI, CZYLI O POŻYTKACH UKRYTYCH W HERETYCKICH POGLĄDACH
W niniejszym artykule zostanie omówiona herezja jako fenomen kulturowy zakorzeniony w tradycji myśli i filozofii europejskiej od cza sów starożytności. Herezja potraktowana będzie jako kulturotwórcze zjawisko wyrażaj...