PRZEDSZKOLA I OCHRONKI ZAKONNE W ŚWIETLE POLSKIEGO PRAWA OŚWIATOWEGO W LATACH 1945-61

Journal Title: Studia z Prawa Wyznaniowego - Year 2015, Vol 18, Issue 18

Abstract

Władze komunistyczne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dążyły do laicyzacji systemu oświaty i wychowania, począwszy od najniższego poziomu edukacyjnego, jakim były przedszkola. W ramach antykościelnej i antyzakonnej polityki wyznaniowej państwa, placówki wychowania przedszkolnego prowadzone przez żeńskie zgromadzenia zakonne poddane zostały procesowi stopniowej likwidacji w pierwszych dwóch powojennych dekadach. Ograniczanie niezależnych od panującej ideologii podmiotów, biorących dotąd udział w tworzeniu sieci placówek wychowania przedszkolnego, skutkowało w warunkach niedemokratycznego, totalitarnego systemu politycznego, narzuceniem monopolu państwa na organizowanie, prowadzenie i nadzór nad placówkami wychowania przedszkolnego, co sprzyjać miało skuteczniejszej indoktrynacji wychowanków. Jednym z instrumentów realizacji wytyczonego celu stało się prawo oświatowe. Choć do 1961 r. oficjalnie obowiązywały przedwojenne ustawy oświatowe z 1932 r., w praktyce już w latach czterdziestych rozpoczęło się eliminowanie zgromadzeń zakonnych z obszaru wychowania dziecka w wieku przedszkolnym. Zjawiska tego nie powstrzymały protesty przełożonych zakonnych i hierarchii Kościoła, powołujące się na ratyfikowaną przez rząd PRL międzynarodową konwencję w sprawie zwalczania dyskryminacji w dziedzinie oświaty, w myśl której, oprócz państwowych przedszkoli działać mogły również „inne”, niepaństwowe placówki oświatowo-wychowawcze. Pomimo braku przeszkód prawnych, zgromadzenia zakonne nie mogły reaktywować działalności w zakresie prowadzenia placówek wychowania przedszkolnego.

Authors and Affiliations

Joanna Wiśniewska

Keywords

Related Articles

PRZEPISY WYZNANIOWE W KONSTYTUCJI RP (UWAGI PORZĄDKUJĄCE)

Konstytucyjne przepisy wyznaniowe, które należy postrzegać jako swoisty podzbiór w obrębie szeroko ujmowanych praw i wolności człowieka, stanowią grupę tych przepisów które albo explicite, albo implicite regulują sytuacj...

REGULACJE DOTYCZĄCE KRAJOBRAZU PRIORYTETOWEGO A ZAGADNIENIE WOLNOŚCI RELIGIJNEJ IMIGRANTÓW

Imigracja w dzisiejszej Europe jest wielkim problemem. Zjawisko to jest potencjalnie niebezpieczne dla narodowego, kulturowego i religijnego status quo Polski. Zgodnie z polskim prawem, wolność religii powinna być zagwar...

Governing Catholic religious education in Italian state schools: Between the revision of the Concordat and social movements, 1974-1984

This article focuses on the redefinition of Catholic religious education in Italian state schools, from compulsory religious instruction into a non-compulsory discipline of “religious culture”, by analyzing how the issue...

The “living together” argument in the European Court of Human Rights case-law

This article analyses the three cases where the argument of “living together” was engaged by the ECtHR and accepted as a legal justification for the prohibition of the full-face veils (burqa and niqab): SAS v. France (20...

GRANTING LEAVE TO RECUPERATE TO PRIESTS EMPLOYED AS TEACHERS IN PUBLIC SCHOOLS

Pursuant to articles of Teachers' Charter - a teacher who is on a full employment contract for an indefinite period of time and who has worked in a school for the period of at least seven years, may be granted by the s...

Download PDF file
  • EP ID EP90759
  • DOI -
  • Views 385
  • Downloads 1

How To Cite

Joanna Wiśniewska (2015). PRZEDSZKOLA I OCHRONKI ZAKONNE W ŚWIETLE POLSKIEGO PRAWA OŚWIATOWEGO W LATACH 1945-61. Studia z Prawa Wyznaniowego, 18(18), 311-333. https://europub.co.uk/articles/-A-90759