PRZEDSZKOLA I OCHRONKI ZAKONNE W ŚWIETLE POLSKIEGO PRAWA OŚWIATOWEGO W LATACH 1945-61
Journal Title: Studia z Prawa Wyznaniowego - Year 2015, Vol 18, Issue 18
Abstract
Władze komunistyczne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dążyły do laicyzacji systemu oświaty i wychowania, począwszy od najniższego poziomu edukacyjnego, jakim były przedszkola. W ramach antykościelnej i antyzakonnej polityki wyznaniowej państwa, placówki wychowania przedszkolnego prowadzone przez żeńskie zgromadzenia zakonne poddane zostały procesowi stopniowej likwidacji w pierwszych dwóch powojennych dekadach. Ograniczanie niezależnych od panującej ideologii podmiotów, biorących dotąd udział w tworzeniu sieci placówek wychowania przedszkolnego, skutkowało w warunkach niedemokratycznego, totalitarnego systemu politycznego, narzuceniem monopolu państwa na organizowanie, prowadzenie i nadzór nad placówkami wychowania przedszkolnego, co sprzyjać miało skuteczniejszej indoktrynacji wychowanków. Jednym z instrumentów realizacji wytyczonego celu stało się prawo oświatowe. Choć do 1961 r. oficjalnie obowiązywały przedwojenne ustawy oświatowe z 1932 r., w praktyce już w latach czterdziestych rozpoczęło się eliminowanie zgromadzeń zakonnych z obszaru wychowania dziecka w wieku przedszkolnym. Zjawiska tego nie powstrzymały protesty przełożonych zakonnych i hierarchii Kościoła, powołujące się na ratyfikowaną przez rząd PRL międzynarodową konwencję w sprawie zwalczania dyskryminacji w dziedzinie oświaty, w myśl której, oprócz państwowych przedszkoli działać mogły również „inne”, niepaństwowe placówki oświatowo-wychowawcze. Pomimo braku przeszkód prawnych, zgromadzenia zakonne nie mogły reaktywować działalności w zakresie prowadzenia placówek wychowania przedszkolnego.
Authors and Affiliations
Joanna Wiśniewska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP90759
- DOI -
- Views 379
- Downloads 1
Rec. Paweł A. Leszczyński, Regulacja stosunków między państwem a nierzymskokatolickimi kościołami i innymi związkami wyznaniowymi określona w art. 25 ust. 5 Konstytucji RP, Wydawnictwo Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, Gorzów Wielkopolski 2012, ss. 559
KONSEKWENCJE BUDŻETOWE POŚREDNIEGO WSPIERANIA INSTYTUCJI WYZNANIOWYCH ZE ŚRODKÓW PUBLICZNYCH W POLSCE
Finansowanie kościołów i innych związków wyznaniowych stanowi istotny element systemu regulacji prawnych i zwyczajowych składających się na kształt modelu relacji państwo – kościół obowiązujących we współczesnych państwa...
Dopuszczalność stosowania prawa szariatu w zakresie spraw rozwodowych i spadkowych w prawodawstwie Unii Europejskiej
W związku ze zwiększoną liczbą muzułmanów napływających do krajów członkowskich Unii Europejskiej coraz częściej sądy państw członkowskich stykają się z rodzimym prawem muzułmanów, z prawem szariatu. W tym kontekście poj...
RELIGIOUS FREEDOM IN POLISH CONSTITUTIONS UNTIL THE MID-19TH CENTURY
The literature on the subject claims that in pre-partition Poland until the 18th century individual choices of denomination were disapproved of. Religion was considered a component of the ideological state order. For p...
CONSCIENTIOUS OBJECTION IN THE PRACTICE OF NURSES AND MIDWIVES. ANALYSIS OF POLISH AND SELECTED EUROPEAN SOLUTIONS
The aim of this article is to present national and European discussions on the conscience clause in the practice of nurse and midwife, together with the analysis of the problems which are associated with application of t...