Przejście Izraelitów przez Jordan (Joz 3–4) w interpretacji patrystycznej
Journal Title: Biblica et Patristica Thoruniensia - Year 2015, Vol 8, Issue 4
Abstract
Artykuł otwiera krótka refleksja na temat typologicznego znaczenia postaci Jozuego i jego dziejów w starożytnym Kościele. Pierwsi chrześcijanie odczytywali księgę Jozuego jako zapowiedź zbawczego dzieła Chrystusa dokonanego na krzyżu. Syn Nuna zajął miejsce Mojżesza jako legislator, natomiast w porządku łaski Zbawiciel zastępuje dawne prawo Ewangelią. Na bazie homonomii Jozue zostaje utożsamiony z Chrystusem: był tym, który wprowadził lud wybrany do Ziemi Obiecanej, stanowiącej jego dziedzictwo. Ojcowie postrzegali ciąg historii Izraela jako odnośnik do życia chrześcijańskiego. W chrześcijańskiej interpretacji biblijnej nie tylko przejście przez Morze Czerwone było typologiczną zapowiedzią chrztu. U niektórych autorów stało się nim także przejście Izraelitów przez Jordan. Ta rzeka była to przecież brama do Ziemi Obiecanej. Następnie analizowana jest kwestia lokalizacji Gilgal. To miejsce odnoszące się do opowiadania o przejściu Jordanu przez Jozuego i rozdzielaniu wód rzeki dotyczy także Eliasza i jego następcy – Elizeusza. Ponadto pojawiła się kwestia chrztu Pańskiego. Typologiczna lektura opowiadania biblijnego nabrała więc nie tylko wydźwięku chrystologicznego, lecz także sakramentalnego. Orygenes z Aleksandrii w obrazie rozdzielonych wód Jordanu dostrzegał dwa rodzaje ludzi przyjmujących chrzest. Jedni to ci, który powracają do dawnego życia i tych którzy pozostają w stanie łasce Bożej. Autorzy wczesnochrześcijańscy dostrzegali także inne wymiary perykopy Joz 3–4, takie jak eklezjologiczny, moralny i duchowy. Ojcowie Kościoła uważali także, że kamienie w Gilgal były zapowiedzią dwunastu apostołów Jezusa. Oni to zostali wezwani, aby stać się szafarzami chrztu i być fundamentami Kościoła. Przez nich zostało ofiarowane przebaczenie grzechów, poznanie prawdy i wejście do „nowej ziemi” obietnic, łaska Boża, działanie niebiańskich darów i łączność z Chrystusem.
Authors and Affiliations
Mieczysław Celestyn Paczkowski
Unde malum? w „De autexusio” Metodego z Olimpu
Zasadniczym celem dialogu „O wolnej woli” (De autexusio) Metodego z Olimpu († 311) jest próba znalezienia odpowiedzi na pytanie o pochodzenie zła. Autor przeprowadził w nim gruntowną krytykę dualistycznych twierdzeń śred...
Who depends on whom? On the relation between Peter Lombard’s commentary on Romans and the one of Herveus of Bourg-Dieu
Kto zależy od kogo? O relacji między Komentarzami do Rzymian autorstwa Piotra Lombarda i Herweusza z Bourg-Dieu W tym artykule Komentarz do Rzymian Piotra Lombarda jest porównywany z dziełem Herveus z Bourg-Dieu. Porówn...
The Theological and Pastoral Purposes of Aquinas’s Biblical Commentaries
Teologiczne i pastoralne cele komentarzy biblijnych Akwinaty Artykuł analizuje, w jaki sposób bogaty dorobek teologiczny św. Tomasza z Akwinu jest wykorzystywany w jego praktyce kaznodziejskiej jako XIII-wiecznego “magi...
Słabe punkty polskiego tłumaczenia Ewangelii w Biblii Tysiąclecia
Planowane jest szóste wydanie Biblii Tysiąclecia, najpopularniejszego polskiego przekładu Pisma Świętego. Czy wobec jej słabości nie byłoby lepiej tego tłumaczenia zastąpić nowym? Część sporów o prawidłowy kształt tłumac...
«Hanno incendiato tutti i santuari di Dio nel paese» (Sal 74,8b). Tempio, Nome e memoria nel Sal 74
„Spalili w kraju wszystkie miejsca świętych zgromadzeń” (Ps 74,8b). Świątynia, imię i pamięć w Ps 74 Psalm 74 jest zbiorowym lamentem nad zniszczeniem świątyni, wydarzeniem, które dla czciciela (czcicieli) oznacza “utra...