Przewidywanie, zjawisko o wielu modalnościach

Apply

Przewidywanie, zjawisko o wielu modalnościach

Journal Title: Antropomotoryka. Journal of Kinesiology and Exercise Sciences - Year 2017, Vol 27, Issue 77

Abstract

Autor wyraża pogląd, że współczesna matematyka nie może być tak przydatna w biologii, jak np. w fizyce. Zatem w biologii w ogólności, a w antropomotoryce w szczególności, szczególnie obiecującym „narzędziem porządkującym” wydaje się ujęcie systemowo-teoretyczne. Bodaj najbardziej dojrzałą teorię zachowań ruchowych człowieka stworzył N.A. Bernstein. Opracował on pięciopoziomowy system budowy ruchów („wieżowiec mózgowy”). Jego podstawą jest wiedza ewolucyjna i neurofizjologiczna, więc powiązania z poszczególnymi klasami operacji ruchowych u człowieka są dość złożone. Przedstawiono zatem nieco uproszczony model „drabinki modalności”. Wynika on z teorii Bernsteina, ma zatem również pięć poziomów, ale „destyluje” z niej głównie fizyczne powiązania przestrzenne i czasowe, wraz z kodami przetwarzania informacji swoistymi dla poszczególnych poziomów. Rozmaite modalności przetwarzania informacji określają zarówno jej szybkość jak i głębokość, a w rezultacie również zakres przewidywania. U człowieka dokładne przewidywanie z nadwyżką wyrównuje niedostatki narządów zmysłów (w porównaniu ze zwierzętami). We współczesnej cywilizacji jest ona niezbędna w codziennych czynnościach, np. w prowadzeniu samochodu. W praktyce kluczowym czynnikiem jest skala czasowa przetwarzania informacji na poszczególnych poziomach. Umożliwia ona wyróżnienie prostego poruszania się, techniki, taktyki, strategii i polityki w operacjach ruchowych i powiązanie ich ze swoistością przetwarzania informacji na poziomach – odpowiednio – A, B, C, D i E. Następnie prowadzi do sformułowania „zasady odwróconego V”, która odzwierciedla szczególną funkcję nawyków z poziomu C w wykonywaniu każdej rzeczywistej operacji ruchowej. Sport jest tą dziedziną działalności człowieka, w której najważniejsza jest doskonałość (choć niekoniecznie sensowność) operacji ruchowych. Szczególne znaczenie ma więc wiarygodne przewidywanie, które umożliwia zbudowanie odpowiedzi jeszcze zanim zostanie odebrany stosowny bodziec. Analiza „drabinki przewidywania” została przedstawiona na przykładzie nokautu w boksie. We współczesnym sporcie zawodnik może korzystać z przewidywań dokonywanych przez innych specjalistów, np. trenerów czy uczonych. Zwłaszcza ci drudzy potrzebują bardzo rozwiniętego i swobodnego przewidywania, aby tworzyć nowe, coraz skuteczniejsze rozwiązania sportowych zadań ruchowych, przede wszystkim techniki i taktyki.

Authors and Affiliations

Wacław Petryński

Keywords

przewidywanie teoria Bernsteina sterowanie ruchami technika taktyka strategia polityka

OKREŚLENIE TENDENCJI PRZEMIAN W POZIOMIE ROZWOJU SOMATYCZNEGO I SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ U 6-LETNICH DZIECI GDAŃSKICH W LATACH 1995–2004 W KSIĄŻCE MAŁGORZATY RESIAK

EP ID EP245138
DOI -
Views 77
Downloads 0