Przewidywanie, zjawisko o wielu modalnościach
Journal Title: Antropomotoryka. Journal of Kinesiology and Exercise Sciences - Year 2017, Vol 27, Issue 77
Abstract
Autor wyraża pogląd, że współczesna matematyka nie może być tak przydatna w biologii, jak np. w fizyce. Zatem w biologii w ogólności, a w antropomotoryce w szczególności, szczególnie obiecującym „narzędziem porządkującym” wydaje się ujęcie systemowo-teoretyczne. Bodaj najbardziej dojrzałą teorię zachowań ruchowych człowieka stworzył N.A. Bernstein. Opracował on pięciopoziomowy system budowy ruchów („wieżowiec mózgowy”). Jego podstawą jest wiedza ewolucyjna i neurofizjologiczna, więc powiązania z poszczególnymi klasami operacji ruchowych u człowieka są dość złożone. Przedstawiono zatem nieco uproszczony model „drabinki modalności”. Wynika on z teorii Bernsteina, ma zatem również pięć poziomów, ale „destyluje” z niej głównie fizyczne powiązania przestrzenne i czasowe, wraz z kodami przetwarzania informacji swoistymi dla poszczególnych poziomów. Rozmaite modalności przetwarzania informacji określają zarówno jej szybkość jak i głębokość, a w rezultacie również zakres przewidywania. U człowieka dokładne przewidywanie z nadwyżką wyrównuje niedostatki narządów zmysłów (w porównaniu ze zwierzętami). We współczesnej cywilizacji jest ona niezbędna w codziennych czynnościach, np. w prowadzeniu samochodu. W praktyce kluczowym czynnikiem jest skala czasowa przetwarzania informacji na poszczególnych poziomach. Umożliwia ona wyróżnienie prostego poruszania się, techniki, taktyki, strategii i polityki w operacjach ruchowych i powiązanie ich ze swoistością przetwarzania informacji na poziomach – odpowiednio – A, B, C, D i E. Następnie prowadzi do sformułowania „zasady odwróconego V”, która odzwierciedla szczególną funkcję nawyków z poziomu C w wykonywaniu każdej rzeczywistej operacji ruchowej. Sport jest tą dziedziną działalności człowieka, w której najważniejsza jest doskonałość (choć niekoniecznie sensowność) operacji ruchowych. Szczególne znaczenie ma więc wiarygodne przewidywanie, które umożliwia zbudowanie odpowiedzi jeszcze zanim zostanie odebrany stosowny bodziec. Analiza „drabinki przewidywania” została przedstawiona na przykładzie nokautu w boksie. We współczesnym sporcie zawodnik może korzystać z przewidywań dokonywanych przez innych specjalistów, np. trenerów czy uczonych. Zwłaszcza ci drudzy potrzebują bardzo rozwiniętego i swobodnego przewidywania, aby tworzyć nowe, coraz skuteczniejsze rozwiązania sportowych zadań ruchowych, przede wszystkim techniki i taktyki.
Authors and Affiliations
Wacław Petryński
Keywords
Related Articles
- EP ID EP245138
- DOI -
- Views 67
- Downloads 0
Cechy osobowości i czynniki sytuacyjne jako determinanty aktywności ruchowej młodzieży
Cel badań. Celem badań było określenie sytuacyjnych i osobowościowych korelatów i predyktorów poziomu aktywności ruchowej młodzieży. Materiał i metody. Badaniami objęto 289 uczniów (93 chłopców i 196 dziewcząt) w wieku 1...
The Relation Between the Entrance and Final Motor Tests Results and Somatic Parameters in Students of Physical Education at The Faculty of Physical Culture of Palacký University in Olomouc, Czech Republic
The purpose of the work. In this study, which is the part of a larger project, we are concerned in the description of the general and athletic performance level as well as in the description of the physical education stu...
Viability of using the analytic hierarchy process for optimizing the training system in sports based on the MMKS Podhale Nowy Targ ice hockey club
Aim of the study. The main aim of this study is to attempt to optimize a model of an ice hockey training system for children and youth with respect to the current economic and political conditions and to present the viab...
Health programs fighting overweight and obesity among children and adolescents conducted in Gdansk
The fact that overweight and obesity also affect children is very worrying. In 2010, overweight was fund in over 42 million children under five years old. The WHO predicts that in the coming years the number of overweigh...
Reactions of the cardiovascular system during physical education classes in first grade primary school children
[b]Aim of the study.[/b] Our study was aimed at the analysis of heart rate in school children aged 7 years in connection with the reaction of the circulatory system to running games employed during physical education cla...