RELACJA POMIĘDZY TECHNIKĄ A TOTALITARYZMEM W TEORII KRYTYCZNEJ HERBERTA MARCUSEGO
Journal Title: Humanistyka i Przyrodoznawstwo. Interdyscyplinarny Rocznik Filozoficzno-Naukowy - Year 2015, Vol 1, Issue 21
Abstract
We współczesnej filozofii kwestia technologii jawi się jako jeden z najistotniejszych problemów. Niniejszy artykuł prezentuje poglądy Herberta Marcusego dotyczące relacji pomiędzy technologią i nazizmem. W myśl filozofa nowoczesna technologia jest bowiem nie tylko obiektywnym zbiorem narzędzi, instrumentów i środków produkcji, lecz także ekspresją specyficznej formy racjonalności determinującej całość życia społecznego. Dla Marcusego technika sama w sobie jest neutralną siłą, zdolną promować zarówno totalitaryzm, jak i wyzwolenie. Jego analizy narodowosocjalistycznego państwa ujawniają związek pomiędzy totalitaryzmem, kapitalizmem i technologią, jednakże zważywszy na emancypacyjny potencjał technologii, Marcuse rozwija także idee, które mogą przemienić technokratyczny reżim w nową rzeczywistość społeczną. The question concerning technology seems to be one of the most profound issuses in contemporary philosophy. The following article presents Herbert Marcuse’s approach to the connection between technology and Nazism. According to his thought, modern technology is not only an objective set of tools, instruments, and means of production, but also an expression of a specific form of rationality, which determines the social life as a whole. For Marcuse, technology itself is a neutral power which can promote totalitarianism as well as liberation. His analyses of the national socialist state reveal the connections between totalitarianism, capitalism, and technology; however, considering the emancipatory potential of technology, Marcuse develops also ideas that can be used to transform a technocratic regime into a new social reality.
Authors and Affiliations
Krzysztof Piątek
NATURA LUDZKA W NARRACJI POSTHUMANIZMU DYSTOPIJNEGO
Dla przedstawicieli posthumanizmu dystopijnego dokonujący się na naszych oczach postęp w dziedzinie tzw. biotech- nologii, obok nadziei na rozwiązanie sze- regu problemów, niesie ze sobą także szereg niebezpiecznych kons...
POMIĘDZY WOLNOŚCIĄ POLITYCZNĄ A BEZPIECZEŃSTWEM
Relacja między bezpieczeństwem a wolno ścią zmieniała się na przestrzeni wieków. W za leżności od tego, którą z wartości uznawano za bardziej podstawową, w jej perspektywie ujmo w ana była druga. N iezw ykl...
SŁOWNIK LITERATURY EUROPY ŚRODKOWEJ. CASUS BRUNO SCHULZA
Niniejszy esej ma charakter małego słowni ka wprowadzającego do literatury Europy Środkowej, której specyfika przejawia się wielką rolą biografizmu w dziełach tak wybitnych jej przedstawicieli, jak Bruno Schulz...
ZNACZENIE PSYCHOLOGII GŁĘBI CARLA G. JUNGA DLA FILOZOFII WYCHOWANIA I PRAKTYKI PEDAGOGICZNEJ
W ogromnym dziele psychologicznym Car la G. Junga problem edukacji nie zajmuje dużo miejsca. Szwajcarski uczony nigdy nie stworzył żadnej teorii pedagogicznej czy modelu wycho wania. Najbardziej bezpośrednio związane...
LIBERALIZM I JEGO ODCZAROWYWANIE, CZYLI O POSTULATACH LIBERALIZMU SOCJALNEGO
W artykule zajmuję się kwestią liberalizmu. Przedstawię jego demonizowanie za powiązania z kapitalizmem, a właściwie za negatywne skut ki, do jakich może prowadzić kapitalizm, takie jak przede wszystkim nierówna dyst...