Religia, poznanie, duchowość w wychowaniu
Journal Title: Studia Paedagogica Ignatiana. Rocznik Wydziału Pedagogicznego Akademii Ignatianum w Krakowie - Year 2017, Vol 20, Issue 2
Abstract
W artykule wychodzimy z założenia, że dla pedagogiki źródłem wiedzy o świecie i otaczającej go rzeczywistości nie jest wyłącznie wiedza empiryczna. Coraz częściej dochodzi do sprzeciwu wobec jednostronnego przypisywania wiedzy empirycznej priorytetu poznawczego. Obserwujemy też zwrot w kierunku pedagogiki heterogenicznej, która dopuszcza konkurujące z sobą paradygmaty badawcze. Myślenie to umożliwia rozpatrywanie problemów pedagogicznych także w odniesieniu do transcendencji. Mówi się wówczas o „pedagogice transcendentnej”, identyfikowanej z autonomiczną subdyscypliną nauki nazywaną „pedagogiką religii”. W artykule podjęto próby opisu wkładu religii w rzeczywistość pedagogiczno-wychowawczą. Mamy przy tym świadomość tego, że przedłożenie to nie będzie przez wszystkich akceptowane. Nie o to zresztą chodzi. Ważne jest natomiast, by niezależnie od prezentowanego światopoglądu szukać prawdy o znaczeniu religii w procesach rozwojowo-wychowawczych człowieka. Do poszukiwania prawdy niezbędna jest wiedza o tym, czy religia, właściwie rozumiana, ogranicza człowieka, czy też odsłania przed nim nowy, szerszy sens życia? Co religia (chrześcijaństwo) wnosi/może wnieść w życie człowieka i do czego może go inspirować? Uszczegóławiając zasygnalizowaną problematykę, zwrócimy uwagę na podpowiedź czerpaną z chrześcijaństwa, a odnoszącą się do rozumienia człowieka. Przedstawimy też ofertę jaką chrześcijaństwo składa pedagogice. Chodzi tu o wyjaśnienia związane z poznaniem innym niż empiryczne, a także o dowartościowanie i wspieranie w człowieku jego duchowości (sfery niematerialnej). Duchowość bywa nazywana zbiorem wartości, tradycji (dorobku kultury) i postaw człowieka. Przyjmuje się też, że kreśli on „drogę ludzkiego postępowania”, promując wizję życia, refleksyjny stosunek do codzienności, nacechowane szacunkiem nastawienie do świata i nadzieję pełnego odnalezienia Boga (nieśmiertelności).
Authors and Affiliations
Zbigniew Marek
The Influence of Authority in the Process of Self-upbringing
Self-upbringing can be understood as conscious and goal oriented self-management revealed in one’s own activity. The self-upbringing efforts undertaken are expressed in the self-determination of goals that are pursued in...
Transactional Models of School Violence
School violence is one of the most disturbing phenomena, not only from the point of view of the goals and functions of a school, but also in the wider dimension of social life and the fate of individuals. Schools, instea...
The Directions of Educational Activities of Polish Organizations in West Prussia in the Late Nineteenth and Early Twentieth Century
The development of the Polish national movement in West Prussia began with the Spring of Nations. In the face of the Germanization policy of the authorities, Prussian Poles began to create their own organizations designe...
Wprowadzanie w świat wartości w czasach chaosu aksjonormatywnego
Ważne pytania dotyczące wychowania moralnego, pytania o wartości, którymi mamy kierować się w codziennych wyborach, dzisiaj nabierają specjalnej ostrości i szukanie na nie odpowiedzi jest pilnie potrzebne. Upadek autoryt...
O roli edukacji artystycznej w środowiskach wychowawczych
Celem artykułu jest przybliżenie walorów edukacji artystycznej, którą najczęściej popularyzuje nauczyciel-animator. Artykuł ma charakter teoretyczny i powstał na podstawie analizy literatury przedmiotu. Autorka skupia uw...