Religia, poznanie, duchowość w wychowaniu

Abstract

W artykule wychodzimy z założenia, że dla pedagogiki źródłem wiedzy o świecie i otaczającej go rzeczywistości nie jest wyłącznie wiedza empiryczna. Coraz częściej dochodzi do sprzeciwu wobec jednostronnego przypisywania wiedzy empirycznej priorytetu poznawczego. Obserwujemy też zwrot w kierunku pedagogiki heterogenicznej, która dopuszcza konkurujące z sobą paradygmaty badawcze. Myślenie to umożliwia rozpatrywanie problemów pedagogicznych także w odniesieniu do transcendencji. Mówi się wówczas o „pedagogice transcendentnej”, identyfikowanej z autonomiczną subdyscypliną nauki nazywaną „pedagogiką religii”. W artykule podjęto próby opisu wkładu religii w rzeczywistość pedagogiczno-wychowawczą. Mamy przy tym świadomość tego, że przedłożenie to nie będzie przez wszystkich akceptowane. Nie o to zresztą chodzi. Ważne jest natomiast, by niezależnie od prezentowanego światopoglądu szukać prawdy o znaczeniu religii w procesach rozwojowo-wychowawczych człowieka. Do poszukiwania prawdy niezbędna jest wiedza o tym, czy religia, właściwie rozumiana, ogranicza człowieka, czy też odsłania przed nim nowy, szerszy sens życia? Co religia (chrześcijaństwo) wnosi/może wnieść w życie człowieka i do czego może go inspirować? Uszczegóławiając zasygnalizowaną problematykę, zwrócimy uwagę na podpowiedź czerpaną z chrześcijaństwa, a odnoszącą się do rozumienia człowieka. Przedstawimy też ofertę jaką chrześcijaństwo składa pedagogice. Chodzi tu o wyjaśnienia związane z poznaniem innym niż empiryczne, a także o dowartościowanie i wspieranie w człowieku jego duchowości (sfery niematerialnej). Duchowość bywa nazywana zbiorem wartości, tradycji (dorobku kultury) i postaw człowieka. Przyjmuje się też, że kreśli on „drogę ludzkiego postępowania”, promując wizję życia, refleksyjny stosunek do codzienności, nacechowane szacunkiem nastawienie do świata i nadzieję pełnego odnalezienia Boga (nieśmiertelności).

Authors and Affiliations

Zbigniew Marek

Keywords

Related Articles

Prywatne Gimnazjum Sanatoryjne Męskie dr. Jana Wieczorkowskiego w Rabce (1924–1939)

W roku 1924 powstała w Rabce szkoła przeznaczona dla uczniów chorych przybywających do uzdrowiska na leczenie sanatoryjne. Niniejszy artykuł prezentuje idee i rozwiązania proponowane przez Gimnazjum Męskie Sanatoryjne dr...

Hermeneutics of the Educational Process: Bildung as Collective Intentionality

In this essay I try to put in dialogue the philosophy of education present in the work and thought of Wilhelm von Humboldt with the reflection on the social agency and collective intentionality as presented in some of th...

Polska edukacja domowa jako mise en abyme między kondycją ludzką a społecznymi konstrukcjami oświatowymi

Edukacja domowa, rozumiana jako społeczna forma organizacji edukowania dzieci i młodzieży, której koordynatorami są rodzice, a nie zawodowi oświatowcy pracujący w szkole, staje się, nie tylko w Polsce, główną alternatywą...

The Psychological and Social Determinants of the Achievements of Talented People: An Analysis and Indications for Teachers and Parents Who Work with the Talented Persons

This article is dedicated to a wide range of psychological and social spectrum of school and work achievements of the talented people. Article is located at the crossroads of social and psychological issues, so one can p...

Download PDF file
  • EP ID EP238492
  • DOI 10.12775/SPI.2017.2.001
  • Views 43
  • Downloads 0

How To Cite

Zbigniew Marek (2017). Religia, poznanie, duchowość w wychowaniu. Studia Paedagogica Ignatiana. Rocznik Wydziału Pedagogicznego Akademii Ignatianum w Krakowie, 20(2), 19-59. https://europub.co.uk/articles/-A-238492