Rola muzeum w ochronie dziedzictwa kulturowego Tatarów polsko-litewskich
Journal Title: Litteraria Copernicana - Year 2016, Vol 18, Issue 2
Abstract
Muzeum Historyczne Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku posiadając w swoich zbiorach unikatową w skali kraju kolekcję pamiątek związanych z historycznym osadnictwem Tatarów na pograniczu Wielkiego Księstwa Litewskiego i Korony Polskiej, dokłada wszelkich starań, aby chronić tatariana i upowszechniać wiedzę o nich. Szczególnie cenne rękopiśmienne muzułmańskie księgi religijne – Korany i chamaiły (modlitewniki), kopiowane przez tatarskich wyznawców islamu, są przedmiotem badań filologicznych slawistów i arabistów. Muzeum pozyskuje także środki na ich konserwację, dzięki której są im przywracane walory czytelniczo-ekspozycyjne. Wcześniejsze inicjatywy utworzenia samodzielnego muzeum tatarskiego, przed II wojną światową w Wilnie czy w latach 70. XX w. w Sokółce, nie przyniosły zakładanych rezultatów. Zbiór tatarianów przekazany w 1979 r. do Muzeum Historycznego w Białymstoku, w następnych latach powiększany o kolejne dary i zakupy, był prezentowany na wielu czasowych ekspozycjach w polskich placówkach muzealnych. Charakter zabytków, wytworzonych najczęściej na papierze lub tkaninie, zobowiązuje opiekunów kolekcji do ich szczególnej ochrony przed działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych: wilgocią, nadmiernym oświetleniem, zanieczyszczeniem. Współczesne techniki pozwalają na uzyskanie cyfrowego, jak najbardziej wiernego odwzorowania obiektów. Wszystkie tatariana zostały zdigitalizowane, co wraz z konserwacją zapewnia trwałe zachowanie tych tak ważnych dla historii i kultury Tatarów polsko-litewskich, ale także całego społeczeństwa polskiego, oryginalnych zabytków. Zostały one udostępnione wszystkim zainteresowanym, jako jedne z pierwszych, na stronie internetowej Muzeum Podlaskiego w Białymstoku w Muzeum Cyfrowym.
Authors and Affiliations
Lucyna Lesisz
Poezja polsko-tatarska. Analiza, interpretacja i… wartościowanie?
Artykuł jest próbą wypracowania odpowiedniej metody badawczej, pozwalającej na naukowy opis współczesnej amatorskiej poezji polsko-tatarskiej na gruncie literaturoznawstwa. W pierwszej części artykułu autor przedstawia o...
Wstęp
Nie tylko deklamacja – tak pokrótce można oddać charakter prezentowanej propozycji naukowej, by zachęcić czytelników do lektury artykułów objętych zbiorczym tytułem "Tekst i głos", a dotyczących wielorakich – bynajmniej...
Użytki, pożytki, porównania
Artykuł stanowi wprowadzenie w tematykę najnowszego numeru "Litteraria Copernicana". Redaktorzy tomu piszą między innymi: "Komparatystyka naszym zdaniem znajduje się – a przynajmniej powinna się znaleźć – w centrum human...
J. Kulwicka-Kamińska, Cz. Łapicz, „ Tatarzy Wielkiego Księstwa Litewskiego w historii, języku i kulturze”
Toruńska kitabistyka zainicjowana w latach 80. XX w. książką Czesława Łapicza "Kitab Tatarów litewsko-polskich" (Toruń 1986) i mająca w swym dorobku już kilka cennych publikacji, konferencji naukowych, doktoratów i h...
Koniec Wielkiego Niemowy? Uwagi o „rolach mówionych” w pierwszych latach kina dźwiękowego
Zanim Wielki Niemowa przemówił i nadeszła era kina dźwiękowego, przeciw jego wprowadzeniu do filmu protestowała spora część środowiska filmowego. Umieszczone pomiędzy ujęciami, scenami i sekwencjami śródnapisy stanowiły...