Szukając prawa w filozofii Foucalta
Journal Title: Przegląd Prawniczy Uniwersytetu Warszawskiego - Year 2018, Vol 0, Issue 2
Abstract
ENG: The aim of this paper is a reconstruction and critique of the concept of law in the philosophy of Michel Foucault. The paper is concerned mainly with the so-called genealogical period in Foucault’s philosophy, especially his lectures at Collège de France. The first part outlines the methodological and theoretical assumptions of Foucault analysis of state and power, which render the analysis of law as a separate phenomenon difficult by an explicit rejection of institutional analysis, privileging of local practices of domina- tion at the expense of a macrosocial perspective. Then, the concept of the dispositive of law in modernity and its relation to the dispositives of disci- pline and security (biopolitics) is presented. Despite stressing the co-exist- ence of these three dispositives, Foucault equates law with the premodern model of power, characteristic of a sovereign monarch, and ascribes to it an ideological or mystifying function in modernity. This revisionist legal history is then criticized in three ways. Firstly, the work of the interpreters of Foucault’s ideas from the governance studies school is presented as an evidence that foucauldian analysis can be successfully applied to law in its current shape. Secondly, the critique of Foucault’s ideas by liberal authors, who reserve a much greater role for law in their theories, such as Jurgen Haberms is evoked. Thirdly, Foucault’s narrative on the birth of modern, administrative state is compared to alternative accounts of the same period by authors such as M. Raeff, who ascribe to law a much more important role in the process of modernization of state power. These critiques show Foucault’s systematic underplay of law’s specificity as social phenomenon and as an element of explanation of power mechanisms. PL: Celem pracy jest rekonstrukcja oraz krytyka koncepcji prawa w myśli Michela Foucaulta. Praca opiera się głównie na materiale z tzw. gene- alogicznej fazy twórczości filozofa, w szczególności zaś na wykładach z Collège de France. W części pierwszej przedstawione zostają metodolo- giczne i teoretyczne założenia Foucaulta dotyczące władzy i państwa, które utrudniają analizę prawa jako osobnego fenomenu poprzez odrzu- cenie analizy instytucjonalnej oraz uprzywilejowywanie lokalnych praktyk dominacji nad perspektywą makrospołeczną. Następnie, przedstawiona zostaje koncepcja relacji urządzenia prawa w nowoczesności i jego relacji z urządzeniami dyscypliny oraz bezpieczeństwa (biopolityki). Mimo, iż Foucault podkreśla współistnienie tych trzech urządzeń w nowoczesno- ści, prawo utożsamia z przednowoczesnym modelem sprawowania wła- dzy, właściwym dla monarchii, przypisując mu głównie funkcję ideolo- giczną czy mistyfikacyjną w nowoczesności. Ta rewizjonistyczna historia prawa zostaje następnie skrytykowana na trzy sposoby. Po pierwsze, przedstawione zostają prace kontynuatorów myśli Foucaulta ze szkoły governance studies, które udowadniają, że jego analizę można zaaplikować do prawa, w jego współczesnym kształcie. Po drugie, przywołana zostaje krytyka filozofii Foucaulta przez liberalnych autorów, takich jak Jurgen Habermas, którzy w swoich rozważaniach o nowoczesności przewidują dla prawa o wiele bardziej doniosłą rolę. Po trzecie wreszcie, narracja Foucaulta o narodzinach państwa administracyjnego zostaje zestawiona z konkurencyjnymi narracjami historyków prawa na temat tego okresu, np. M. Raeffa, którzy przypisują prawu dużą wagę w ramach opisywanego procesu modernizacji władzy państwowej. Krytyki te wykazują systema- tyczne zapoznanie przez Foucaulta specyfiki prawa jako zjawiska spo- łecznego oraz elementu opisu mechanizmów władzy.
Authors and Affiliations
Stanisław Stefaniak
Keywords
Related Articles
- EP ID EP568902
- DOI 10.26330/ppuw.2018.01.16
- Views 99
- Downloads 0
Kobietobójstwo (feminicide) jako odrębny typ zabójstwa ze względu na płeć w prawie karnym niektórych państw Ameryki Łacińskiej ze szczególnym uwzględnieniem Meksyku
ENG: The article aims to explain the unknown to polish lawmakers phe- nomenon of feminicides (female homicides based on gender) in Latin America with particular consideration given to Mexico. The author also tries to pre...
Czy prawo ochrony środowiska może zatrzymać budowę Nord Stream 2? Uwagi na tle ustawodastwa Unii Europejskiej, Niemiec, Finlandii, Szwecji i Danii
ENG: Plans to build Nord Stream 2, turned out to be an important litmus paper, which unveiled numerous faults in European environmental law regulations. The pipeline may pose a lethal treat to the whole Baltic See ecosys...
„Znaczenie i rozumienie w historii idei”. Program Quentina Skinnera
ENG: Quentin Skinner’s method could be a proposal for the methodology of political and legal thought. As a part of his programme, he describes mistakes, which are made by historians of ideas and which Skinner calls „myth...
Anthropomorphism and Machine – Social And Legal Perspectives
The creation of thinking machine which would be undistinguishable from a man has always been the Holy Grail of robotics pioneers. Our minds, willing to find a human being in every living creature, give them a hand. The f...
Teoria loi-écran i bezpośrednie stosowanie Konstytucji przez sądy we Francji
ENG: For a long time, the theory of the loi-écran functioned in French law to block any form of direct application of the Constitution by the ordinary courts. According to this theory statute law, serving as an expressio...