THE TRADITIONSOF RATIONALISM, SECULARISM AND FREE THINKING IN POLAND
Journal Title: Rocznik Politologiczny - Year 2017, Vol 13, Issue 4
Abstract
The tradition of humanist thought and tsecularism have been present in Poland for many centuries. As early as in the 13th century, the Polish soil was home to the first free-thinkers (Vittelon). The attitude has proven vivid and persisted for following centuries. In the 19th and 20th centuries, associations and circles started forming around secular postulates. Publishing and educational activities flourished. After the World War 2, the principle of secularism and interdiction of confession-based discrimination were introduced into the legal system of the People’s Republic of Poland. A universal state-based administration system was established. The trans-formation period kept certain legal solutions which are present in the Polish Constitu-tion of 1997. However, semantical merging of opposing qualities, “imposed secular-ism of the state” vs. “catholic freedom-fighters”, undermine many achievements of the secular movement. Polska myśl humanistyczna i idea świeckości państwa mają długą tradycję. Pierwsi wolnomyśliciele tworzyli na ziemiach polskich już w XIII wieku (Wittelon), a zapoczątkowana przez nich postawa okazała się żywotna przez kolejne stulecia. W XIX i XX wieku wokół myśli racjonalistycznej zaczęły się formować towarzystwa i koła, które prowadziły intensywną działalność edukacyjną i wydawniczą. Po II wojnie światowej zaczęto wprowadzać zasadę świeckości oraz zakaz dyskryminacji ze względów wyznaniowych do systemu prawnego, wprowadzono również uniwersalny świecki system administracyjny. Okres transformacji zachował pewne rozwiązania formalne, wyraźnie obecne np. w Konstytucji z 1997 roku, ale odziedziczone po latach 80. zbitki pojęciowe: z jednej strony, „laicki-państwowy-narzucony”, a z drugiej – „opozycyjny-wolnościowy-katolik” postawiły pod znakiem zapytania część zdobyczy ruchu na rzecz świeckości.
Authors and Affiliations
Małgorzata Winiarczyk-Kossakowska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP420772
- DOI -
- Views 62
- Downloads 0
ARAB SPRING AND THE AUTUMN OF NATIONS IN THE CENTRAL EUROPE. IDEOLOGICAL SIMILARITIES AND STRUCTURAL DIFFERENCES
Arabskie rewolucje, które rozpoczęły się w 2011 r. w Tunezji, przekształciły region Bliskiego Wschodu. Arabska Wiosna, jak nazwano te wydarzenia na fali początkowego entuzjazmu, były porównywane do upadku komunizmu Europ...
WSPÓŁCZESNE WARTOŚCI REPUBLIKAŃSKIE A BEZPIECZEŃSTWO
Republicanism is a political trend, according to which the desired form of the state is the republic (res publica), understood as a common thing. Modern repub-licanism breaks into two mainstreams: neorepublicanism and ci...
Wkład myśli Luigiego Sturzo i Michaela Novaka do debaty nad ustrojem demokratycznym
Democracy, in the first place, is a project that defines the political and economic system, an it also discovers the need for an ethical foundation. Such thinkers as Luigi Sturzo (Italian theologian and sociologist) and...
Internet jako słabo wykorzystana płaszczyzna marketingu politycznego. Casus wyborów do Senatu RP 2011 na Lubelszczyźnie
Ewelina Kancik in his article entitled “The Internet as a poorly utilized plane of political marketing. Casus election to the Senate in 2011 in province of Lublin” perform analyzes of marketing of candidates on the Inter...
SUBKULTURA POLSKIEJ MNIEJSZOŚCI NARODOWEJ W AZERBEJDŻANIE
W danym artykule przedstawiamy inne niż tradycyjne spojrzenie na subkulturę. Jeżeli przyjąć, że subkultura to jest kultura grupy społecznej, która funkcjonuje w obrębie całokształtu kulturowego w społeczeństwie, stanowią...