THE TRADITIONSOF RATIONALISM, SECULARISM AND FREE THINKING IN POLAND
Journal Title: Rocznik Politologiczny - Year 2017, Vol 13, Issue 4
Abstract
The tradition of humanist thought and tsecularism have been present in Poland for many centuries. As early as in the 13th century, the Polish soil was home to the first free-thinkers (Vittelon). The attitude has proven vivid and persisted for following centuries. In the 19th and 20th centuries, associations and circles started forming around secular postulates. Publishing and educational activities flourished. After the World War 2, the principle of secularism and interdiction of confession-based discrimination were introduced into the legal system of the People’s Republic of Poland. A universal state-based administration system was established. The trans-formation period kept certain legal solutions which are present in the Polish Constitu-tion of 1997. However, semantical merging of opposing qualities, “imposed secular-ism of the state” vs. “catholic freedom-fighters”, undermine many achievements of the secular movement. Polska myśl humanistyczna i idea świeckości państwa mają długą tradycję. Pierwsi wolnomyśliciele tworzyli na ziemiach polskich już w XIII wieku (Wittelon), a zapoczątkowana przez nich postawa okazała się żywotna przez kolejne stulecia. W XIX i XX wieku wokół myśli racjonalistycznej zaczęły się formować towarzystwa i koła, które prowadziły intensywną działalność edukacyjną i wydawniczą. Po II wojnie światowej zaczęto wprowadzać zasadę świeckości oraz zakaz dyskryminacji ze względów wyznaniowych do systemu prawnego, wprowadzono również uniwersalny świecki system administracyjny. Okres transformacji zachował pewne rozwiązania formalne, wyraźnie obecne np. w Konstytucji z 1997 roku, ale odziedziczone po latach 80. zbitki pojęciowe: z jednej strony, „laicki-państwowy-narzucony”, a z drugiej – „opozycyjny-wolnościowy-katolik” postawiły pod znakiem zapytania część zdobyczy ruchu na rzecz świeckości.
Authors and Affiliations
Małgorzata Winiarczyk-Kossakowska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP420772
- DOI -
- Views 81
- Downloads 0
Wybory do Sejmu PRL z 1952 r. i rad narodowych z 1954 r. w propagandzie w powiecie częstochowskim (wybrane zagadnienia)
The Legislative Sejm in 1952 enacted the constitution of the People’s Republic of Poland. In article 8 of the constitution the principles of Polish parliamentary electoral system were included. The communist authorities...
Kryzys polskich mediów i ich wpływ na dyskurs polityczny
The paper explores the crisis of the media and their influence on political discourse. We analyzed the problem of the objectivity of journalism and blurring the line between information and commentary. The authors focuse...
Wkład myśli Luigiego Sturzo i Michaela Novaka do debaty nad ustrojem demokratycznym
Democracy, in the first place, is a project that defines the political and economic system, an it also discovers the need for an ethical foundation. Such thinkers as Luigi Sturzo (Italian theologian and sociologist) and...
Świadomość ekologiczna jako instrument realizacji polityki ekologicznej w Polsce, Stanach Zjednoczonych Ameryki i Australii
The perception of the environmental (ecological) awareness is a multi-faceted and heterogeneous concept, which has different approaches in various cultures. The environmental (ecological) awareness is primarily shaped...
TWO CONCEPTS OF SOCIAL CONTRACT: APEL AND BUCHANAN
We try to show, what roles an individual’s choice plays in the tradi-tional notion of social contract, that is, how certain thinkers approach and explain the fact, that the co-operant individuals choose the rules of thei...