The Translator Is Hitting the Road – on the Untranslatability of Culture

Abstract

Celem niniejszego artykułu jest zwrócenie uwagi na raczej rzadko spotykane podejście do tłumaczenia pojęć zakorzenionych w kulturze. Jest on próbą gradacji występowania nieprzetłumaczalności kulturowej w tekście źródłowym z perspektywy tłumacza poprzez wykorzystanie kilku przykładów humorystycznych kulturowo wypowiedzi z amerykańskiego serialu Teoria wielkiego podrywu. Początkową część jakże istotnej sekcji teoretycznej artykułu stanowi dyskusja na temat pozycji kultury w teorii tłumaczenia, odwołująca się do zjawiska „zwrotu kulturowego” z lat 80. XX wieku oraz poruszająca temat związku między językiem i kulturą, wymieniając jednocześnie główne techniki tłumaczenia pojęć kulturowych. Jako że kultura może być często odzwierciedlona w humorze, dalsza część rozpatruje jego odmiany i podejścia do tłumaczenia humoru. Trzecia część tej sekcji stanowi dyskusję na temat pojęcia nieprzetłumaczalności. Przedstawia rozważania dotyczące podziału nieprzetłumaczalności na językową i kulturową oraz jego celowości w świetle debaty w studiach językoznawczych o związku języka i kultury. Oferuje ona również wgląd w podejścia do nieprzetłumaczalności, prowadząc do dyskusji na temat nieprzetłumaczalności bezwzględnej oraz/lub jej gradacji. Na podstawie powyższego końcowa sekcja proponuje próbę gradacji przypadków nieprzetłumaczalności na podstawie humoru kulturowego w serialu Teoria wielkiego podrywu. Przez prezentację trzech przykładów z serialu rozdział wprowadza trzy kategorie wyrażeń (nie)przetłumaczalnych: culture bumps – wyboje kulturowe, complex linguistic hurdles – złożone językowe przeszkody oraz culture clashes – zderzenia kultur.

Authors and Affiliations

Anna Sadkowska

Keywords

Related Articles

Postapokaliptyczna wizja nuklearnej zagłady w powieści Nevila Shute’a "Ostatni brzeg"

Artykuł dotyczy postapokaliptycznej wizji końca świata, jaka wyłania się z powieści Nevila Shute’a Ostatni brzeg, która została zestawiona z jej ekranizacją z 1959 roku w reżyserii Stanleya Kramera. Głównym celem przyświ...

Міфологеми дому й дороги як структурні складові творення жіночих образів в українській химерній прозі

Метою статті було з’ясування ролі міфологем дім і дорога під час творення жіночих образів в українській химерній прозі. Матеріалом дослідження слугували роман-балада В. Шевчука «Дім на горі» (1983), дилогія В. Земляка «Л...

Życie jako wartość i antywartość w twórczości lirycznej Agnieszki Osieckiej

Szkic omawia twórczość Agnieszki Osieckiej z perspektywy analizy wartości. Centralne miejsce zajmuje pojęcie życia konceptualizowanego na różne sposoby. Autorka charakteryzuje sposoby wartościowania życia przez Osiecką z...

Archiwistyczny reportaż kryminalny. Retrokryminalna paraliteratura

Celem artykułu jest omówienie cech tzw. retrokryminałów, których konwencje nawiązują m.in. do klasycznej międzywojennej powieści kryminalnej czy tzw. powieści milicyjnej z czasów PRL-u. Autor pokazuje, że retrokryminały...

Szata zdobi władcę, czyli jak ubiór pomaga odgrywać rolę bizantyjskiego basileusa?

Strój w kulturze pełni wiele istotnych funkcji komunikacyjnych, m.in. pozwala na manifestowanie i wizualizację władzy. Problem ten autorka omawia na przykładzie dwudziestowiecznych tekstów literackich dotyczących Bizancj...

Download PDF file
  • EP ID EP183145
  • DOI 10.17951/ff.2016.34.123
  • Views 70
  • Downloads 0

How To Cite

Anna Sadkowska (2016). The Translator Is Hitting the Road – on the Untranslatability of Culture. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Sectio FF Philologiae, 0(1), 123-137. https://europub.co.uk/articles/-A-183145